Chị Trang Nguyễn bắt đầu hành trình nghề nghiệp phiên dịch và thông dịch với Advanced Diploma of Interpreting tại trường RMIT. Đây là bước đầu tiên giúp người học làm quen với nghề dịch nói (interpreting). Khóa học kéo dài khoảng một năm full-time, trang bị kỹ năng dịch Việt - Anh và ngược lại.
Sau đó, chị học thêm một khóa ngắn hạn về dịch viết (translating) và tham gia các kỳ thi lấy chứng chỉ hành nghề.
Sự thay đổi trong quy trình cấp chứng chỉ NAATI
Khi chị Trang học cách đây hơn 8 năm, việc lấy chứng chỉ của NAATI (National Accreditation Authority for Translators and Interpreters) khá đơn giản. Người học chỉ cần hoàn thành khóa học rồi thi sát hạch tại trường, được cấp bằng tương ứng.
Hiện nay, quy trình đã thay đổi:
- Kỳ thi được tổ chức trực tiếp bởi NAATI, tập trung và độc lập.
- Người dự thi cần đáp ứng điều kiện như đã hoàn thành khóa học về thông dịch hoặc phiên dịch tại các cơ sở được công nhận.
- Có hai cấp chứng chỉ chính: Certified Interpreter (cấp cao nhất) và Certified Provisional Interpreter.
- Dịch viết (translating) được thi riêng theo từng chiều (Anh sang Việt hoặc Việt sang Anh).
- Có chứng chỉ chuyên ngành như thông dịch y tế hoặc pháp lý, tuy nhiên với tiếng Việt thì vẫn còn giới hạn.
Làm nghề và cộng điểm định cư
Ngoài việc thi để hành nghề chuyên nghiệp, có một kỳ thi dịch thuật khác gọi là Credentialed Community Language (CCL), dùng để cộng điểm khi xin định cư tại Úc.
- Kỳ thi này có mức độ đơn giản hơn so với kỳ thi chuyên nghiệp của NAATI.
- Chủ yếu tập trung vào kỹ năng dịch những đoạn hội thoại (dialogue) cơ bản.
- Dù giúp cộng điểm định cư, chứng chỉ CLC không được công nhận để hành nghề thông dịch chuyên nghiệp.
Để được hành nghề thông dịch viên chuyên nghiệp, bạn cần thi kỳ thi NAATI có tiêu chuẩn cao hơn, bao gồm dịch đoạn đơn (monologue), dịch văn bản chuyên sâu và thể hiện năng lực văn hóa - ngôn ngữ tốt.
Kinh nghiệm ôn thi NAATI
Chị Trang chia sẻ luyện tập hàng ngày là bí quyết thành công:
- Dịch nói: Nghe podcast, video trên Youtube rồi dịch theo để tăng phản xạ.
- Dịch viết: Tự tìm bài báo tiếng Anh hoặc tiếng Việt để dịch không dùng Google Translate, canh thời gian để làm quen áp lực thi.
- Sử dụng nền tảng học và bài thi mẫu của NAATI để luyện tập chuẩn cấu trúc bài thi.
- Có thể đăng ký thi thử để đánh giá trình độ.
- Ngoài ra, việc hiểu rõ văn hóa, thuật ngữ chuyên ngành rất quan trọng để dịch chính xác, tự nhiên.
(*Quan điểm và trải nghiệm được chia sẻ trong câu chuyện này chỉ mang tính chất cá nhân. Chúng tôi không ủng hộ hay quảng bá bất kỳ tổ chức giáo dục, dịch vụ tài chính hoặc tư vấn cụ thể nào. Người đọc nên tự nghiên cứu và tìm kiếm lời khuyên chuyên nghiệp khi cần thiết.)
