Chùa Quang Minh không chỉ là một công trình Phật giáo trang nghiêm, mà còn là điểm tựa tinh thần, văn hóa và từ thiện cho hàng chục ngàn người Việt, cũng như nhiều cộng đồng sắc tộc khác tại Victoria.
Suốt gần nửa thế kỷ, nơi đây đã trở thành chiếc nôi giữ gìn văn hóa, vun bồi đạo đức, và kết nối người Việt trong tiến trình hội nhập vào xã hội đa văn hóa Úc Châu.
Hành trình hình thành và phát triển
Theo Thượng tọa Thích Phước Tấn, trụ trì chùa Quang Minh, hành trình của ngôi chùa bắt đầu từ cuối thập niên 1970, khi những đợt thuyền nhân và di dân đầu tiên từ Việt Nam đặt chân đến Úc sau biến cố 1975.
“Lúc đó đã có một số người Việt qua đây định cư rồi, không ít vị là Phật tử. Họ tập trung lại, lập hội Phật giáo, rồi bảo lãnh chư Tăng về cùng sinh hoạt,” Thượng tọa Thích Phước Tấn kể với SBS.
Từ những buổi lễ còn phải mượn hội trường, căng lều tạm bợ trên bãi đất trống, cộng đồng Phật tử đã cùng nhau xây dựng nền móng cho chùa Quang Minh.Thượng tọa Thích Phước Tấn
Sau nhiều lần di chuyển, năm 1989 chùa mua được mảnh đất tại Braybrook và dần dần mở rộng. Đến năm 1993, chánh điện cũ hoàn tất, đánh dấu bước ngoặt quan trọng.
Năm 1997, Thầy Thích Phước Tấn chính thức đảm nhận vai trò trụ trì. Dưới sự dẫn dắt của Thầy, chùa không ngừng mở rộng và hoàn thiện. Công trình trọng điểm – Đại Hùng Bảo Điện – được khởi công năm 2005 và khánh thành năm 2011, trở thành trái tim của quần thể chùa Quang Minh, cùng hội trường, phòng sinh hoạt, thư viện và bãi đậu xe.
Với vị trí đặc biệt nằm giữa ranh giới ba quận Maribyrnong, Brimbank và Moonee Valley, ngôi chùa còn có dòng sông mang tên “tiếng kêu của loài possum” chảy ngang, gắn liền với thiên nhiên và văn hóa bản địa Úc.
“Chùa Quang Minh nằm ở một vị trí rất đặc biệt. Bên trái là ranh giới giữa hai vùng Maribyrnong và Brimbank, còn bên phải lại là ranh giới của Maribyrnong và Moonee Valley.
Tết trung thu tại chùa Quang Minh năm 2025 Credit: Chùa Quang Minh
Dọc theo phía tay phải của chùa có một dòng sông, mang tên ‘tiếng kêu của loài possum’ – một loài thú đặc biệt của nước Úc, vừa đẹp vừa hung dữ, nhưng cũng rất mắc cỡ, chỉ ra vào ban đêm.Thượng tọa Thích Phước Tấn, trụ trì chùa Quang Minh
Trung tâm văn hóa – tâm linh của cộng đồng Việt
Chùa Quang Minh không chỉ là cái nôi tâm linh, mà còn là mái nhà văn hóa của người Việt tại Melbourne.
Bác sĩ Phạm Phúc Nhân, người đã có cơ duyên gắn bó với chùa Quang Minh từ những ngày đầu thành lập chia sẻ với SBS.
“Ở nước Úc, chùa ngoài vai trò trung tâm tín ngưỡng, còn là trung tâm sinh hoạt văn hóa. Vị trí của trụ trì không chỉ lo về tôn giáo mà phần lớn còn là sinh hoạt văn hóa".
Tại đây có trường Việt ngữ để dạy tiếng Việt cho thế hệ trẻ, có đến hai Gia đình Phật tử cùng sinh hoạt, điều hiếm thấy trên thế giới. Các em thanh thiếu niên được rèn luyện qua giáo lý, kỹ năng, văn nghệ, cắm trại, võ Vovinam, đội múa lân và nhiều hoạt động năng khiếu khác.
Nhóm võ đạo Vovinam của chùa Quang Minh.
Phật tử Tâm Thiện, người gắn bó với công việc nấu đồ ăn chay tại chùa từ năm 1992, chia sẻ:
“Vì thấy giáo lý của Đức Phật quá hay, tôi say mê rồi gắn bó với chùa đến tận bây giờ, không rời được nữa. Cái đó là do tấm lòng thôi. Mình làm hết tâm thì mọi người thương.”
Điểm hẹn của các lễ hội lớn
Những ngày lễ Phật Đản, Vu Lan, Tết Trung Thu hay Giao Thừa, chùa Quang Minh trở thành điểm hẹn của hàng ngàn, thậm chí hàng chục ngàn người. Đặc biệt, Lễ hội Hoa Anh Đào với hàng trăm gốc hoa nở rộ rực rỡ đã đưa du khách đến một khung cảnh chẳng khác gì Nhật Bản giữa lòng Melbourne.
Trong dịp Tết Nguyên Đán, từ 15 – 20% khách tham dự không phải người Việt hay Phật tử, mà là người dân địa phương và các tôn giáo bạn.
Gia đình Phật tử Đại từ bi Quan âm Credit: Chùa Quang Minh
Chị Quỳnh Ngọc Phượng, một tình nguyện viên, chia sẻ:
“Ở xứ người mà có một nơi như thế này để cộng đồng Việt tụ họp, vừa vui chơi vừa sinh hoạt tôn giáo, thật sự quý giá. Chùa còn dạy tiếng Việt cho trẻ, tổ chức tang lễ theo phong tục Việt Nam, rất phù hợp với mong muốn của cộng đồng.”
Những buổi cơm chay từ thiện gây quỹ là dấu ấn không thể thiếu của chùa Quang Minh.
Từ mái chùa Việt đến điểm hội ngộ đa văn hóa
Không khép kín hay thu hẹp trong một cộng đồng nhất định, chùa Quang Minh mở rộng vòng tay với nhiều cộng đồng bạn. Người Lào, Campuchia, Bhutan, Sri Lanka, Thái Lan, người Úc bản địa đều tìm đến đây như một nơi an lạc, cứu rỗi và chở che.
Phật tử Tâm Thiện, người gắn bó với chùa hơn 20 năm, nói:
“Mỗi lần đến chùa, tôi cảm thấy tâm an lạc và vui vẻ. Bạn đạo ở đây thân thiện, giúp đỡ nhau. Với tôi, chùa là ngôi nhà tâm linh, nơi cô luôn tìm thấy sự bình yên.”
Đặc biệt, chùa từng vinh dự đón tiếp nhiều bậc cao tăng nổi tiếng.
“Trong suốt thời gian từ năm 1996 đến 2013, chùa Quang Minh rất vui mừng và hãnh diện, cảm thấy thật may mắn khi được tiếp đón Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ 14 ba lần – vào năm 1996, 2011 và 2013.
Ngài đã đến viếng thăm, cầu nguyện và chúc lành cho cộng đồng người Việt, cộng đồng Tây Tạng, các cộng đồng Phật giáo khác, và cả đông đảo người Tây phương đến nghe ngài thuyết pháp.”
Chùa Quang Minh cũng đã từng vinh dự tiếp đón Hòa thượng Thích Nhất Hạnh khi ngài qua Úc thuyết giảng vào thập niên 1980. Thời đó, ở Melbourne hầu như chỉ có chùa Quang Minh tại Sunshine là ngôi chùa lớn.Thượng tọa Thích Phước Tấn
Các vị lãnh đạo của những tông phái Phật giáo lớn cũng thường đặt chân đến chùa, bởi đây là nơi đại diện cho đoàn thể của đa số người Việt tại tiểu bang này.”
“Thượng tọa Thích Phước Tấn luôn thực hành Bồ tát đạo – không chỉ tu cho riêng mình, mà còn lo cho chúng sinh và cả các cộng đồng khác. Đó là lý do chùa Quang Minh ngày càng phát triển mạnh mẽ.”
Điểm sáng từ thiện và nhân ái
Nếu có điều gì làm nên dấu ấn sâu đậm nhất của chùa Quang Minh, thì đó chính là tinh thần từ thiện và phụng sự.
Bác sĩ Phạm Phúc Nhân, Phó ban trị sự chùa, cho SBS biết: “Trong suốt nhiều năm, chùa đã tổ chức từ 500 đến 1.000 ca mổ mắt miễn phí mỗi năm cho người nghèo ở Việt Nam. Đó không chỉ là cứu thị lực, mà còn mang lại cơ hội đổi đời.”
Khi Thổ Nhĩ Kỳ xảy ra động đất, chỉ trong một buổi sáng, Phật tử đã quyên góp hơn 250.000 đô la. Trong đại dịch COVID-19, hàng chục ngàn khẩu trang và áo bảo hộ được Phật tử tự nguyện may để gửi tặng bệnh viện. Chính quyền tiểu bang ghi nhận và đánh giá cao nghĩa cử ấy.
Chùa cũng gây quỹ hàng trăm ngàn đô la cho các bệnh viện lớn ở Victoria, trong đó có Bệnh viện Sunshine và trung tâm phẫu thuật bằng robot hiện đại trị giá 1,6 tỷ đô la.
Trong suốt nhiều năm, chùa đã tổ chức từ 500 đến 1.000 ca mổ mắt miễn phí mỗi năm cho người nghèo ở Việt Nam. Đó không chỉ là cứu thị lực, mà còn mang lại cơ hội đổi đời", bác sĩ Phúc Nhân nói với SBS.
Người Việt chúng ta đã trải qua chiến tranh, nghèo khó nên thấm thía nỗi khổ. Khi đến Úc được chính phủ và xã hội cưu mang, ai cũng mong muốn đền ơn đáp nghĩa. Vì vậy, khi chùa Quang Minh kêu gọi, mọi người đều ủng hộ.Bác sĩ Phúc Nhân
Khi được hỏi về điều tự hào nhất sau hơn bốn thập niên gắn bó với chùa, Thượng tọa Thích Phước Tấn không nhắc đến những công trình nguy nga, mà là tinh thần hợp tác:
“Mình phải có tình thương với người ta thì người ta sẽ có tình thương với mình. Mình tôn trọng người ta thì người ta cũng sẽ tôn trọng mình. Mình có lòng tử tế thì người ta cũng sẽ tử tế lại với mình", Thượng tọa Thích Phước Tấn.
Theo Thầy, sự thành công nơi đất khách bắt nguồn từ lòng nhân ái và tôn trọng:
“Mình phải có tình thương với người ta thì người ta sẽ có tình thương với mình. Mình tôn trọng người ta thì người ta cũng sẽ tôn trọng mình. Mình có lòng tử tế thì người ta cũng sẽ tử tế lại với mình.”
Như bác sĩ Phúc Nhân khẳng định: “Những hoạt động từ thiện và gây quỹ của chùa Quang Minh không chỉ giúp đỡ đồng bào, mà còn khiến cộng đồng người Việt được xã hội Úc nhìn nhận với sự trân trọng và đánh giá cao.”
Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook & SBS Vietnamese Instagram, và cập nhật tin tức ở sbs.com.au/vietnamese
READ MORE
SBS Việt ngữ
