Các cuộc đàm phán nhằm thực hiện kế hoạch hòa bình 20 điểm của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho Gaza dự kiến sẽ bắt đầu tại Ai Cập vào cuối ngày hôm nay [[6 tháng 10]].
Các nhà trung gian từ Israel, Hamas, Hoa Kỳ và các cường quốc khu vực sẽ tập trung tại Cairo để đàm phán về những gì có thể trở thành bước đột phá quan trọng nhất kể từ khi cuộc chiến bắt đầu hai năm trước.
Trọng tâm của các cuộc đàm phán là một thỏa thuận trả tự do cho 48 con tin còn lại đang bị giam giữ tại Gaza, để đổi lấy tù nhân Palestine trong các nhà tù của Israel.
Khoảng 20 con tin trong số đó được cho là vẫn còn sống.
Người phát ngôn của Chính phủ Israel, Shosh Bedrosian, cho biết Israel đã đồng ý với giai đoạn đầu tiên của thỏa thuận.
"Thủ tướng đã chỉ thị cho đoàn do Bộ trưởng Các vấn đề Chiến lược Ron Dermer dẫn đầu hoàn thiện các chi tiết kỹ thuật của việc thả con tin, một ưu tiên và là bước đầu tiên của thỏa thuận này. Đoàn sẽ rời đi vào tối nay với kế hoạch cho các cuộc đàm phán bắt đầu vào ngày mai. Và tôi muốn nhắc lại rằng đây là các cuộc đàm phán kỹ thuật. Chính phủ Israel đã đồng ý với giai đoạn đầu tiên của thỏa thuận này, đó là thả tất cả 48 con tin cùng một lúc."
Bà Bedrosian cho biết Hamas có ba ngày để thả các con tin.
"Thủ tướng cũng đã nói rõ rằng trong thỏa thuận với chính quyền Trump, các cuộc đàm phán sẽ được giới hạn tối đa trong vài ngày, không có sự khoan nhượng nào đối với các động thái làm chậm trễ các cuộc đàm phán của Hamas. Israel sẽ tuân thủ thời hạn 72 giờ kể từ khi mọi chi tiết được thống nhất với Hamas, và chúng tôi sẽ sẵn sàng tiếp nhận tất cả các con tin ngay lập tức."
Thủ tướng Benjamin Netanyahu khẳng định sẽ không khoan nhượng đối với bất kỳ sự chậm trễ nào.
"Tôi đã chỉ thị cho đoàn đàm phán, do Bộ trưởng Dermer dẫn đầu, đến Cairo để hoàn tất các chi tiết kỹ thuật về việc thả con tin của chúng tôi. Ý định của chúng tôi và ý định của những người bạn Mỹ là giới hạn cuộc đàm phán này chỉ trong vài ngày. Và các bạn đã nghe Tổng thống Trump nói rõ ràng tối nay: chúng tôi sẽ không dung thứ cho các chiến thuật trì hoãn, trì hoãn hoặc né tránh của Hamas."
Gia đình các con tin nói rằng đây là cơ hội cuối cùng của họ.
Tại Jerusalem, người thân đã tổ chức một buổi cầu nguyện kêu gọi các nhà lãnh đạo đừng để thỏa thuận sụp đổ.
Einav Zangauker là mẹ của Matan Zangauker, người đang bị bắt giữ.
"Sau hai năm đấu tranh, hai năm mà 48 con tin và một con tin nữ bị Hamas bắt giữ, chúng ta chỉ còn cách một bước nữa là đạt được một thỏa thuận toàn diện và chấm dứt chiến tranh. Cơ hội này không được bỏ lỡ. Chúng ta sẽ không để nó bị bỏ lỡ."
Một người họ hàng khác, Udi Goren, đã gửi lời kêu gọi trực tiếp tới Donald Trump.
"Kính gửi Tổng thống Trump, kể từ khi ngài nhậm chức, các con tin đã bắt đầu trở về nhà. Giờ đây là thời khắc quan trọng nhất, đưa tất cả mọi người trở về nhà và chấm dứt cuộc chiến này. Quyết tâm của ngài đã biến điều mà nhiều người từng cho là bất khả thi thành hiện thực. Ngài đã đưa ra một kế hoạch tuyệt vời và giờ đây chúng tôi cần sự lãnh đạo liên tục của ngài để thực hiện đến cùng. Đề xuất rất rõ ràng; tất cả các con tin phải được thả trong vòng 72 giờ."
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio cho biết ông hy vọng một thỏa thuận giữa Israel và Hamas có thể được hoàn tất vào đầu tuần này để cho phép thả các con tin khỏi Gaza.
“Đây là bước tiến gần nhất của chúng ta trong việc giải cứu tất cả các con tin, từng người một, tất cả 48 người, bao gồm cả 28 người đã chết, và dĩ nhiên là 20 người vẫn còn sống. Nhưng vẫn còn nhiều cạm bẫy trên đường đi, vẫn còn nhiều việc phải làm. ... Việc này không thể mất vài tuần hay thậm chí vài ngày. Chúng ta muốn thấy điều này diễn ra thật nhanh. Nếu không, tôi nghĩ toàn bộ thỏa thuận sẽ bị đe dọa."
Bản thân Tổng thống Trump cũng rất hài lòng, gọi kế hoạch của mình là tuyệt vời.
"Chúng ta có rất ít... chúng ta không cần sự linh hoạt vì hầu như mọi người đều đã đồng ý. Nhưng sẽ luôn có một số thay đổi, nhưng kế hoạch của Hamas - tôi nói với bạn, nó thật tuyệt vời. Chúng ta sẽ có hòa bình... Nếu bạn nghĩ về điều đó - hòa bình ở Trung Đông lần đầu tiên, thực sự là, sau 3.000 năm. Vì vậy, tôi rất vinh dự được tham gia vào đó."
Tuy nhiên, trên thực tế, tình hình vẫn còn rất mong manh.
Israel cho biết họ đã chuyển sang thế phòng thủ ở Gaza, ngăn chặn một số cuộc tấn công.
Nhưng người dân địa phương cho biết các cuộc pháo kích vẫn tiếp diễn vào cuối tuần, với các cuộc không kích và hỏa lực xe tăng phá hủy nhiều khu dân cư ở Thành phố Gaza.
Theo cơ quan y tế Gaza, trong 24 giờ qua, các hoạt động quân sự của Israel tại vùng đất này đã khiến 65 người Palestine thiệt mạng và 153 người khác bị thương.
Điều này nâng tổng số người Palestine thiệt mạng kể từ ngày 7 tháng 10 năm 2023 lên hơn 67.000 người (67.139); và Số người bị thương lên tới gần 170.000 người (169.583).
Điều này xảy ra khi các nhà báo được quân đội Israel hộ tống vào thành phố trong thời gian ngắn, cho phép họ có cái nhìn thoáng qua về sự tàn phá được kiểm soát chặt chẽ.
Trong khi đó, mức độ nghiêm trọng của tình hình nhân đạo ở Gaza vẫn đang là tâm điểm chú ý.
Hàng chục nhà hoạt động từ Đội tàu Toàn cầu Sumud - những người đã bị lực lượng Israel chặn lại vào tuần trước - vẫn đang bị giam giữ.
Đội tàu này đã khởi hành từ Tây Ban Nha vào cuối tháng 8, với mục tiêu vận chuyển hàng viện trợ nhân đạo và vật liệu xây dựng cho người dân Gaza đang bị phong tỏa trên biển.
Một số nhà hoạt động đã trở về nhà trong sự chào đón nồng nhiệt như những người hùng.
Tại Tunisia, những người tham gia được trả tự do đã nói về thử thách của họ nhưng nhắc nhở những người ủng hộ rằng thế giới nên hướng sự chú ý của mình vào đâu.
Lotfi Hajji là một nhà báo người Tunisia và là thành viên của đội tàu.
"Mặc dù chúng tôi đã trở thành tâm điểm chú ý, tôi muốn nói và nhấn mạnh rằng chúng ta không nên trở thành sự kiện. Sự kiện thực sự là Gaza. Sự kiện là những đau khổ ở Gaza. Sự kiện là những gì người Palestine liên tục phải chịu đựng. Có thể chúng ta đã chịu đựng 72 giờ đồng hồ dưới sự áp bức của Israel, nhưng điều đó chẳng là gì so với những gì người dân Gaza đang trải qua."
Các nhà hoạt động Tây Ban Nha cũng đã trở lại Madrid trong tiếng reo hò của đám đông.
Israel hiện đã trục xuất khoảng 170 trong số hơn 450 nhà hoạt động bị bắt giữ.
Nhưng những người tổ chức đoàn tàu cho biết 42 nhà hoạt động vẫn đang bị giam giữ đã tuyệt thực.
Khi Ai Cập chuẩn bị tổ chức các cuộc đàm phán, những rủi ro không thể lớn hơn.
Nếu mọi việc diễn ra theo đúng kế hoạch, những ngày tới có thể chứng kiến việc thả con tin, tạm dừng giao tranh và bước đầu tiên hướng tới việc chấm dứt cuộc chiến đã cướp đi sinh mạng của hàng chục nghìn người.
Nhưng với sự ngờ vực cao độ và cả hai bên đều chịu áp lực, thành công khó có thể được bảo đảm.
Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook & SBS Vietnamese Instgram, và cập nhật tin tức ở sbs.com.au/vietnamese
