Nhu cầu tiêu dùng Berry (quả mọng) ngày càng tăng của người Úc đã buộc cơ quan giám sát hóa chất nông nghiệp quốc gia phải xem xét lại nguy cơ phơi nhiễm với mức độ độc hại của một loại thuốc trừ sâu phổ biến.
Lượng tiêu thụ Blueberry (Việt quất), Blackberry (Mâm xôi đen) và Rasberry (Mâm xôi đỏ) đã tăng hơn gấp đôi trong vòng chưa đầy một thập niên, khiến Cơ quan Quản lý Thuốc trừ sâu và Thú y Úc (APVMA) phải đề xuất các quy định mới về việc sử dụng dimethoate - một loại thuốc trừ sâu.
Giám đốc điều hành về năng lực đánh giá rủi ro, Sheila Logan, cho biết mức dư lượng hiện tại khó có thể gây ra rủi ro nghiêm trọng cho sức khỏe con người nhưng cần xem xét lại biên độ an toàn.
Nông gia phải đợi một ngày sau khi phun thuốc cho quả việt quất và bảy ngày sau khi phun thuốc cho quả mâm xôi đen, trước khi có thể thu hoạch và đưa quả ra thị trường.
Cơ quan của Tiến sĩ Logan đã đề xuất tăng thời gian giữa lúc phun thuốc và lúc thu hoạch lên 14 ngày.
Điều này đã khiến cơ quan giám sát bất đồng quan điểm với ngành công nghiệp trị giá 1.3 tỷ đô la.
Các nông gia cho biết đề xuất này sẽ làm tăng chi phí.
Họ cho biết rủi ro có thể được kiểm soát trong khung thời gian ngắn hơn mà không làm gián đoạn sản xuất và đẩy giá lên cao.
Trong khi đó, các chuyên gia an toàn thực phẩm khuyến cáo người tiêu dùng nên nhận thức được rủi ro, áp dụng các biện pháp xử lý an toàn tại nhà và ăn nhiều loại trái cây khác nhau.
Dimethoates là gì?
Dimethoate đã được sử dụng ở Úc từ những năm 1950 để kiểm soát hơn 80 loại côn trùng gây hại trên trái cây, rau củ và ngũ cốc.
Tuy nhiên, nó đã bị Liên minh Châu Âu cấm vào năm 2019 và được Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ phân loại là "chất có khả năng gây ung thư ở người".
Hóa chất này cũng đang phải đối mặt với sự giám sát chặt chẽ hơn ở Úc, gần đây nhất là khi Cơ quan Nông nghiệp Tây Úc (APVMA) cấm sử dụng nó làm chất ngâm sau thu hoạch cho các loại trái cây bao gồm: bơ, xoài và các loại trái cây nhiệt đới khác.
Để sử dụng, người trồng cần có giấy phép từ APVMA, cơ quan này quy định việc sử dụng an toàn dựa trên giới hạn dư lượng cho phép.
Giấy phép nêu chi tiết hàm lượng hóa chất được phép có trong thực phẩm và vẫn được tiêu thụ an toàn.
Nguy cơ và lợi ích
Tiến sĩ Logan cho biết lượng tiêu thụ quả mọng, ngoại trừ dâu tây, đã tăng lên 1.3 kg/người/năm, từ mức 611 gram khi giới hạn được xem xét lần cuối vào năm 2017.
"Do lo ngại rằng có thể không đạt được ngưỡng an toàn tuyệt đối, chúng tôi đã đề xuất tạm dừng việc sử dụng này."
"Ưu tiên hàng đầu của APVMA là bảo vệ sức khỏe con người và môi trường,"Tiến sĩ Logan nói.
Chủ tịch Berry Australia, Anthony Poiner, cho biết việc kéo dài thời gian hạn chế lên hai tuần sẽ thực sự cấm hóa chất này.
"Quả mọng được hái sau mỗi hai đến bảy ngày, vì vậy nếu bạn phun thuốc một ngày và phải đợi 14 ngày, tất cả quả mọng đã chín quá và không thể sử dụng được nữa", Tiến sĩ Poiner nói.
"Các xét nghiệm của chúng tôi cho thấy nồng độ dimethoate còn sót lại sau 24 giờ phun thuốc là thấp và dưới mức cấp tính về mặt y khoa."
Tiến sĩ Poiner, người có bằng Tiến sĩ Hóa học, cho biết dimethoate là lựa chọn hiệu quả nhất để kiểm soát ruồi giấm Queensland, một loài côn trùng bản địa đã khiến người trồng trọt thiệt hại ít nhất 300 triệu đô la mỗi năm do các biện pháp kiểm soát và hạn chế thương mại.
"Việc sử dụng dung dịch này sẽ gây thiệt hại rất lớn cho ngành công nghiệp quả mọng vì nó là ứng dụng hóa chất hiệu quả nhất", ông nói.
Ông cho biết các phương pháp thay thế như xông hơi, chiếu xạ hoặc các hóa chất khác tốn kém hơn và kém hiệu quả hơn, và sản xuất hữu cơ không thể cung cấp cho thị trường ở quy mô lớn.
Tiêu dùng an toàn
Nhà khoa học thực phẩm CSIRO Rozita Spirovska Vaskoska cho biết tất cả thực phẩm tươi sống đều tiềm ẩn một số rủi ro.
Bà cho biết thực phẩm được sản xuất theo phương pháp hữu cơ thường ít được xử lý hóa học hơn, nhưng nó có thể mang nguy cơ nhiễm bẩn cao hơn.
Rửa sạch sản phẩm có thể làm giảm bớt vi khuẩn, nhưng không loại bỏ hoàn toàn, nguy cơ từ cả hai phương pháp, nhưng bà cho biết tốt nhất là nên ăn nhiều loại thực phẩm và thực hiện chế biến thực phẩm an toàn tại nhà.
"Việc đa dạng hóa chế độ ăn uống và... tuân thủ các quy trình bảo quản và nấu nướng đúng cách trong bếp sẽ duy trì an toàn thực phẩm của chúng ta", bà nói.
Tiến sĩ Poiner cho biết ngành công nghiệp đã chấp nhận sự cần thiết phải thận trọng và người trồng trọt cam kết hợp tác với các cơ quan quản lý để tìm ra giải pháp.
"Chúng ta nên tin tưởng vào thực phẩm mình ăn", ông nói.
Ông cho biết các hạn chế sẽ đồng nghĩa với chi phí cao hơn và nhiều chất thải nông nghiệp hơn cho người trồng trọt ở Queensland, New South Wales và Victoria, nhưng Tây Úc và Tasmania phần lớn không có ruồi giấm và sẽ ít bị ảnh hưởng hơn.
APVMA cho biết tất cả các cách sử dụng dimethoate được phê duyệt khác vẫn an toàn và không có hóa chất nào khác được sử dụng trên quả mọng cần phải xử lý ở giai đoạn này.