READ MORE
SBS Việt ngữ
Dự luật thuế và chi tiêu chủ lực của Tổng thống Donald Trump vừa được thông qua một cách chật vật tại Quốc hội Hoa Kỳ, mở đường cho việc hiện thực hóa chương trình nghị sự trong nhiệm kỳ thứ nhì và gia tăng ngân sách cho chính sách chống di trú.
Với nhiều tranh cãi chưa lắng dịu, đạo luật được dự đoán sẽ làm phình to nợ quốc gia thêm 3.200 tỉ Mỹ kim, đồng thời cắt giảm mạnh tay các chương trình y tế và phúc lợi xã hội, ngược lại, các khoản tài trợ cho quốc phòng và an ninh biên giới sẽ được tăng cường.
Cuộc biểu quyết cuối cùng tại Hạ viện đã bị trì hoãn gần 9 tiếng đồng hồ, vì bài diễn văn phản đối dài dằng dặc của ông Hakeem Jeffries, lãnh tụ thiểu số bên phía Đảng Dân chủ.
Rốt cuộc, dự luật đã được thông qua với 218 phiếu thuận và 214 phiếu chống, cho phép đệ trình lên Tổng thống Trump để ký ban hành, vào đúng dịp Quốc khánh Hoa Kỳ, ngày 4 tháng Bảy.
Trong khi các dân biểu Cộng hòa ăn mừng kết quả này, làn sóng phản đối vẫn lan rộng, Kellie Williams một người thụ hưởng chương trình Medicaid, bày tỏ nỗi lo âu:
“Tôi thực sự lo sợ. Dự luật này, ở mọi phương diện, sẽ trở thành gánh nặng đối với những người yếu thế trong xã hội, như người khuyết tật, người không đủ khả năng làm việc, hay những ai đang vật lộn tìm việc, mà không thể nào kiếm được một công việc có đồng lương đủ sống”, Kellie Williams.
Với kết quả biểu quyết sát nút 218 phiếu thuận và 214 phiếu chống tại Hạ viện, hiện do Đảng Cộng hòa kiểm soát, đây được xem là một thắng lợi quan trọng cho ông Trump.
Dự luật nhằm tài trợ cho chính sách siết chặt di trú, hợp thức hóa các khoản cắt giảm thuế từ năm 2017, và thực thi thêm những ưu đãi thuế mới mà ông đã hứa trong kỳ vận động tranh cử.
Song song đó, đạo luật cũng cắt giảm ngân sách dành cho các chương trình y tế và phúc lợi thực phẩm, đồng thời bãi bỏ hàng loạt ưu đãi dành cho năng lượng tái tạo.
Văn phòng Ngân sách Quốc hội, một tổ chức độc lập phi đảng phái cảnh báo rằng, dự luật sẽ khiến nợ công của Hoa Kỳ tăng thêm 3.400 tỉ Mỹ kim.
Dân biểu James Clyburn thuộc Đảng Dân chủ, đã lên tiếng phản đối gay gắt.
“Nếu việc cắt đi một ngàn tỉ Mỹ kim từ chương trình Medicaid lại được xem là ‘tiến bộ’, thì tôi thật sự muốn biết thế nào mới gọi là thất bại, bởi những gì vừa xảy ra là minh chứng rõ ràng nhất. Và bất cứ ai nói rằng tác động của nó chỉ là nhỏ nhoi, thì hẳn không ý thức được một ngàn tỉ Mỹ kim lớn đến mức nào”, James Clyburn.
Chỉ có hai dân biểu Cộng hòa bỏ phiếu chống, ông Brian Fitzpatrick thuộc tiểu bang Pennsylvania, một khuynh hướng ôn hòa và ông Thomas Massie của Kentucky, thuộc cánh bảo thủ, với lý do dự luật không cắt giảm chi tiêu đủ mạnh.
Phát biểu tại Thủ đô Washington trước khi lên phi cơ sang Iowa, Tổng thống Trump tuyên bố.
“Chúng ta đang ăn mừng một đạo luật lớn nhất trong lịch sử Hoa Kỳ và nó sẽ đưa quốc gia này cất cánh như hỏa tiễn. Khi quý vị xem xét kỹ, việc thông qua dự luật ở Hạ viện trở nên rất dễ dàng. Đây là khoản cắt giảm thuế lớn nhất từ trước đến nay, củng cố an ninh, kiểm soát biên giới phía Nam, giải quyết vấn đề di trú gần như bao trùm mọi phương diện. Một lần nữa, đây là dự luật vĩ đại nhất thuộc loại này từng được ban hành. Chúng ta sẽ chứng kiến đà tăng trưởng kỷ lục”, Donald Trump.
Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson, sau cuộc bỏ phiếu, lên tiếng.
“Các vị đã mệt mỏi vì chiến thắng chưa? Với một dự luật to, đẹp và tuyệt vời, chúng ta sẽ khiến đất nước này trở nên mạnh hơn, an toàn hơn và thịnh vượng hơn bao giờ hết”, Mike Johnson.
Các dân biểu Cộng hòa sau đó đã tổ chức một buổi lễ ăn mừng với bài hát "Y.M.C.A." của nhóm Village People, một bản nhạc thường vang lên tại các cuộc vận động tranh cử của ông Trump.
Việc thông qua dự luật không diễn ra suôn sẻ, khi phe Cộng hòa phải nỗ lực suốt nhiều ngày để thuyết phục những người còn do dự.
Dân biểu Hakeem Jeffries, lãnh tụ phe Dân chủ tại Hạ viện, đã phát biểu liên tục suốt 8 tiếng 44 phút, nhằm trì hoãn cuộc bỏ phiếu, phá kỷ lục bài phát biểu dài nhất tại nghị trường.
Ông Jeffries gay gắt lên án.
“Mục tiêu chính của dự luật này là cắt giảm phúc lợi người dân, để tạo ra các ưu đãi thuế khổng lồ cho giới tỉ phú. Đây là một tội ác, một hiện trường phạm pháp chống lại sức khỏe, an toàn và đời sống của người dân Hoa Kỳ”, Hakeem Jeffries.
Ông Mike Johnson ngay trước giờ bỏ phiếu, phản pháo rằng phát biểu của ông Jeffries chỉ là một "màn
“Nếu quý vị ủng hộ thuế thấp, tiền lương cao, xăng dầu và thực phẩm với giá phải chăng, cùng với việc khôi phục phẩm giá cho lao động, thì đây chính là dự luật dành cho quý vị. Dù đối phương có nói 25 phút hay 25 giờ, họ cũng không thể làm thay đổi sự thật", Mike Johnson.
Để giảm bớt phản ứng, Cộng hòa đã bổ sung khoản ngân sách 50 tỉ Mỹ kim, hỗ trợ các cơ sở y tế vùng nông thôn.
Các phân tích độc lập chỉ ra rằng, tầng lớp giàu có nhất sẽ hưởng lợi nhiều nhất, trong khi người có thu nhập thấp có thể bị giảm thu nhập thực tế, do việc cắt giảm phúc lợi vượt quá mức giảm thuế.
Dự luật cũng nâng trần nợ công thêm 5.000 tỉ Mỹ kim, tạm thời tránh nguy cơ vỡ nợ, nhưng gây lo ngại về tác động lâu dài đến chi phí vay mượn.
Dự luật được dự đoán sẽ là điểm tranh luận chính trong cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2026, thời điểm mà phe Dân chủ kỳ vọng sẽ giành lại ít nhất một viện trong Quốc hội.
