Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Karoline Leavitt nói với các phóng viên rằng ông Trump sẽ khởi hành tới Malaysia vào khuya thứ Sáu, và trong chuyến đi này, ông cũng sẽ thăm Nhật Bản và Hàn Quốc. Cuộc gặp với ông Tập dự kiến diễn ra vào thứ Năm tới, sau khi ông Trump phát biểu tại Hội nghị Thượng đỉnh Giám đốc điều hành APEC (Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương).
“Vào sáng thứ Năm theo giờ địa phương, Tổng thống Trump sẽ tham gia cuộc họp song phương với Chủ tịch nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa Tập Cận Bình, trước khi lên đường trở về Mỹ,” bà Leavitt cho biết.
Lịch trình chuyến công du châu Á
Vào Chủ nhật, ông Trump sẽ gặp Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim và tham dự buổi tiệc làm việc của các nhà lãnh đạo Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).
Sau đó, ông bay đến Tokyo vào thứ Hai, để gặp Tân Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi vào thứ Ba.
Đến thứ Tư, ông Trump bay sang Hàn Quốc để gặp Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung tại Busan, và sẽ phát biểu tại buổi tiệc trưa dành cho các giám đốc điều hành bên lề hội nghị APEC, và tham dự tiệc làm việc của các nhà lãnh đạo Mỹ - APEC.
Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung lại nóng lên
Cuộc chiến thương mại Mỹ–Trung, vốn âm ỉ suốt nhiều tháng qua, bùng nổ công khai vào đầu tháng 10 sau khi Bắc Kinh mở rộng đáng kể các biện pháp hạn chế xuất khẩu khoáng sản đất hiếm, một mặt hàng thiết yếu cho công nghiệp công nghệ cao toàn cầu.
Ông Trump nhanh chóng đe dọa đáp trả bằng thuế quan và các biện pháp khác, nhưng trong những ngày gần đây, ông lại bày tỏ sự lạc quan về khả năng đạt được một thỏa thuận thương mại với Trung Quốc.
“Tôi nghĩ rằng chúng ta sẽ đạt được kết quả rất tốt, và tất cả mọi người sẽ hài lòng,” ông Trump nói hôm thứ Năm khi được hỏi về cuộc gặp sắp tới với ông Tập.
Những phát biểu đầy hy vọng của ông Trump tương phản với giọng điệu cứng rắn từ Trưởng đoàn đàm phán thương mại và Bộ trưởng Tài chính của ông, những người đã lên đường sang châu Á hôm thứ Tư để đảm bảo cuộc gặp với ông Tập, cuộc gặp song phương đầu tiên trong nhiệm kỳ hai của ông Trump, diễn ra đúng kế hoạch.
Fentanyl - câu hỏi đầu tiên trong cuộc gặp Trump - Tập
Ông Trump cho biết câu hỏi đầu tiên mà ông sẽ đặt ra với Chủ tịch Tập Cận Bình sẽ là về vấn đề fentanyl - loại ma túy tổng hợp gây ra hàng chục nghìn ca tử vong do quá liều mỗi năm tại Mỹ.
Washington cáo buộc Bắc Kinh không kiểm soát được dòng chảy tiền từ fentanyl.
Bắc Kinh phản bác cáo buộc này, cho rằng Mỹ đang dùng vấn đề fentanyl để “tống tiền” Trung Quốc và bôi xấu hình ảnh của nước này trên trường quốc tế.
Tòa Bạch Ốc đã sử dụng việc Trung Quốc xuất khẩu các hóa chất tiền chất fentanyl như một trong những lý do để tăng thuế quan với hàng hóa Trung Quốc.
“Câu hỏi đầu tiên tôi sẽ hỏi ông ấy là về fentanyl,” ông Trump nhấn mạnh.
“Tôi sẽ đặt nó ngay lên đầu danh sách.”
Một cơ hội cho hòa dịu - hay một vòng căng thẳng mới?
Cuộc gặp có thể là cơ hội để ông Trump thảo luận về việc Trung Quốc tiếp tục hạn chế xuất khẩu các khoáng sản đất hiếm những nguyên liệu then chốt trong công nghệ quân sự.
Nathan Gray, nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Thương mại Quốc tế thuộc Đại học Adelaide, cho biết ông Trump đang tìm cách giải quyết tình trạng thiếu hụt các loại khoáng sản này.
Theo ông Gray, kể từ năm 2023, Trung Quốc đã dần siết chặt kiểm soát xuất khẩu đối với khoáng sản đất hiếm, không chỉ giới hạn việc xuất khẩu khoáng sản mà còn cả các quy trình chế biến chúng.
“Ông Trump và Mỹ từng nghĩ rằng họ hoàn toàn chiếm ưu thế trong thương mại và việc áp thuế lên Trung Quốc,” ông nói với SBS News.
“Nhưng Trung Quốc đã biết cách leo thang trong vấn đề này và khiến Mỹ phải đau đầu.”
Mặc dù ông Trump đang tìm cách đa dạng hóa nguồn tiếp cận các khoáng sản này – gần đây nhất là thông qua một thỏa thuận với Úc, nhưng Trung Quốc vẫn nắm giữ quyền lực đáng kể, ông Gray nhận định.
Trung Quốc hiện giữ vị thế độc quyền đối với các khoáng sản quan trọng như gallium và antimony. Dù khoảng 50% lượng lithium trên thế giới đến từ Úc, nhưng chúng vẫn được chế biến tại Trung Quốc.
“Điều này đang cản trở quân đội Mỹ tiếp cận các loại khoáng sản cần thiết, vốn là thành phần của màn hình cảm ứng, tên lửa và hệ thống radar,” ông Gray cho biết.
“Ông Trump sẽ tìm mọi cách để đàm phán nhằm bảo đảm quyền tiếp cận những nguồn khoáng sản này.”
Tuy nhiên, ông nói thêm rằng Trung Quốc khó có khả năng nới lỏng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu, vì đây là một “quân bài thương lượng” hiệu quả trong cuộc chiến thuế quan ăn miếng trả miếng với Mỹ.
Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook & SBS Vietnamese Instagram, và cập nhật tin tức ở sbs.com.au/vietnamese
