Cách đây một thập niên, một cựu thông phiên dịch viên của quân đội Úc, Hashmatullah, đã bị hành quyết cùng với một người lính Úc.
Giờ đây, với sự sụp đổ của Afghanistan, gia đình của anh đang cuống quýt tìm cách thoát khỏi sự trả đũa của Taliban.
Trong những ngày gần đây, họ đã lên được một chiếc máy bay quân sự của Hoa Kỳ và được đưa đến một căn cứ của tổ chức Hoa Kỳ ở Trung Đông.
Căn cứ này chỉ cách Căn cứ Không quân Al Minhad và nhóm quân đội Úc chưa đầy hai giờ lái xe, nhưng họ đã không được chuyển đến đó.
Thay vào đó, họ được đưa lên một chuyến bay khác đến Căn cứ Không quân Ramstein ở Berlin và được đưa đến một trại tị nạn của Đức.
Một người lính gác của Mỹ cho biết họ có thể được chuyển đi lần nữa, và một khả năng là Uganda.
Nói chuyện với SBS từ bên trong trại của Đức, một thành viên gia đình - người đã yêu cầu giấu tên - cho biết suy nghĩ của họ.
"Úc đã không giúp chúng tôi chút nào, thậm chí một vài giờ trước chúng tôi đã đưa trường hợp của mình cho họ nhưng họ hỏi chúng tôi có số hồ sơ không - và chỉ có thế thôi. Ngoài ra là không giúp gì cả."
Thủ tướng Scott Morrison đã được hỏi về điều này.
"Chúng tôi sẽ giải quyết vấn đề đó trên cơ sở từng trường hợp cụ thể. Nhưng điều quan trọng là, đối với bất kỳ người tị nạn nào và bất kỳ người nào đang tìm cách trốn chạy sự đàn áp, bạn phải đưa họ ra khỏi nơi bị đàn áp. Đó cũng là Quy ước của Cao ủy Tị Nạn LHQ thực sự cung cấp cho tất cả những trường hợp như vậy."
Đây là nguyện vọng sống còn và chính phủ Úc đang phải nhượng bộ.
Cuối tuần qua, các cựu vệ sĩ ký hợp đồng bảo vệ các nhà ngoại giao của Australia tại thủ đô Kabul đã bị từ chối đơn xin thị thực của họ.
Trong vòng vài giờ và sau áp lực của dư luận, điều đó đã bị thay đổi.
Tổng trưởng Bộ Nội vụ Karen Andrews nói rằng quá trình cấp thị thực đã được tiến hành chứ ko phải đợi.
"Chúng tôi đã xử lý nhiều email trong số đó chỉ mới gởi tới từ đêm, và đã có một số lượng đáng kể email đã được gửi đi, thông báo cho họ biết rằng họ đã được cấp thị thực 449 và họ nên tìm cách đi đến cổng."
Trong một số cuộc phỏng vấn trên sóng truyền hình mà Taliban đã thực hiện với các tổ chức tin tức Úc, Người phát ngôn của Taliban Suhail Shaheen trong các câu hỏi mà phóng viên Pashto của SBS đưa ra anh ta đã bác bỏ nhiều thông tin được báo chí đăng tải cho thấy Lực lượng Taliban đang sử dụng các trạm kiểm soát để ngăn chặn những người Úc có giấy tờ hợp lệ rời đi.
Thay vào đó anh ta nói:
"Chúng tôi đã nhận được các bài báo rằng một số thành viên của ISIS, họ muốn đến sân bay dưới vỏ bọc sơ tán và thực hiện các hoạt động phá hoại."
Ông ta nói rằng Úc có nghĩa vụ giúp tái thiết Afghanistan sau sự tàn phá gây ra trong chiến tranh.
"Tất cả các quốc gia có liên quan đến sự tàn phá đất nước và chiếm đóng chúng tôi có nghĩa vụ đạo đức là cùng tham gia vào việc giúp đỡ người dân Afghanistan có một cuộc sống đàng hoàng. Và giúp đỡ trong việc xây dựng lại Afghanistan. Vì vậy, chúng tôi muốn có những mối quan hệ tốt đẹp."
Lãnh đạo đối lập Anthony Albanese đã nói với Quốc hội rằng ông không tin vào lời hứa cũng như sự đảm bảo của Taliban.
"Với tư cách là một người đứng đầu đảng đối lập luân phiên lãnh đạo quốc gia, tôi muốn nói với các lãnh đạo của Taliban thế này: Afghanistan mà các anh tuyên bố là sẽ cai trị hoàn toàn khác với các biện pháp nô lệ mà các anh đã áp dụng để cai trị đất nước cách đây 20 năm. Nếu các anh nói rằng sẽ không có sự trừng phạt hay trả đủa, các anh sẽ được cộng đồng quốc tế coi trọng điều đó. Nếu các anh nói rằng phụ nữ và trẻ em gái sẽ không bị coi là công dân hạng hai, thì các anh cũng sẽ phải thực hiện đúng theo điều đó."
Và như thực tế cho thấy, Thủ tướng kiên quyết về sự tham gia của Úc.
"Nhưng đừng ai nói nỗ lực cao cả này không gì khác hơn là một dấu chỉ cho thấy sự hy sinh của người Úc vì lợi ích của người khác. Nguyên nhân là - và sẽ luôn là - chỉ là một. Thưa Ngài Chủ Tịch, người ta nói rằng ký ức đó là nơi quy tụ những ngày đã qua của chúng ta. Và đối với tất cả các cựu chiến binh, sĩ quan cảnh sát, nhà ngoại giao, nhân viên cứu trợ và những người khác đã phục vụ nhân danh chúng ta và vì sự nghiệp của chúng ta, đã có cùng một ký ức."
Sẽ còn bao nhiêu sinh mạng người ngã xuống để phục vụ cho mục đích cao cả đó?
Mời vào phần audio để nghe toàn bộ nội dung
