Lũ lụt, cháy rừng, và nay là hiện tượng tảo lan tràn liên tục nhắc nhở chúng ta rằng thiên tai sẽ xảy ra thường xuyên hơn, với mức độ dữ dội hơn.
Điều này đã thúc đẩy một cuộc điều tra của Thượng viện nhằm xem xét các đề xuất về một chương trình khuyến khích có thể hỗ trợ xây dựng và củng cố lực lượng gọi là “Đội quân Khí hậu trẻ”.
"Chính phủ có lợi ích trực tiếp trong việc tăng cường lực lượng nòng cốt ứng phó thiên tai của Úc, và đó chính là những người tình nguyện dành thời gian và công sức của mình.”
Đó là lời bà Katherine Peroz, Giám đốc Nhân sự và Văn hoá của Hội Thập Tự ỏ Úc.
“Tuy nhiên, sự đóng góp của chúng tôi dường như đã trở thành điều được mặc nhiên trông đợi, mà lại không có một nguồn tài chính bền vững. Với chúng tôi ở Hội Hồng Thập Tự Úc, trọng tâm là chăm lo sức khỏe tinh thần cho những người bị ảnh hưởng bởi thiên tai. Nhiều tổ chức do tình nguyện viên dẫn dắt tham gia ứng phó thiên tai cũng đang đối mặt với thách thức tương tự. Và bất kỳ kế hoạch nào nhằm xây dựng lực lượng tình nguyện mới cũng cần phải tính đến nguồn tài chính bền vững.”
Úc đã chứng kiến xu hướng suy giảm tình nguyện kéo dài trong nhiều năm, và chưa có dấu hiệu chậm lại, đặc biệt là ở giới trẻ.
Khoảng 90% lực lượng cứu hỏa và dịch vụ cứu cấp là tình nguyện viên, và các chuyên gia cho rằng sẽ cần thêm nhiều người hơn nữa khi biến đổi khí hậu ngày càng trầm trọng.
Nhiều hình thức khuyến khích đang được xem xét, như học bổng, hoàn trả chi phí, trợ cấp, giảm thuế và giảm nợ sinh viên.
“Tôi nghĩ rằng đây là những điều chúng ta cần phải có để nâng đỡ hệ thống này, chị nói đúng…”
Đó là chia sẻ của ông Rob Webb, Giám đốc điều hành Hội đồng Cơ quan Phòng cháy Chữa cháy và Dịch vụ Khẩn cấp Khu vực Úc – châu Á.
“Với những điều như vậy, tôi nghĩ chúng ta có thể xem xét và tìm ra cách tốt nhất. Chúng ta cần tình nguyện viên ở mọi giai đoạn, nhưng đồng thời cũng phải hỗ trợ họ, và những ý tưởng mà chị vừa nêu ra chính là những điều chúng ta cần nghiên cứu.”
Cuộc điều tra cũng đang xem xét cách thức xây dựng và ghi nhận kỹ năng cũng như đóng góp của các tình nguyện viên thông qua việc tạo ra một hệ thống bằng cấp được công nhận trên toàn quốc.
Ở chiều ngược lại, ông Brett Loughlin, Chỉ huy trưởng Lực lượng Cứu hỏa Nông thôn Nam Úc, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cân bằng hoạt động tình nguyện với công việc hiện tại.
“Một cơ chế nào đó mà Chính phủ Liên bang có thể đưa ra để bảo đảm và quy định quyền nghỉ phép cho các tình nguyện viên dịch vụ khẩn cấp, theo tôi, sẽ là điều rất đáng quan tâm trên phạm vi toàn quốc. Nhưng đồng thời, làm thế nào để ghi nhận những chủ doanh nghiệp nhỏ – những người đang tuyển dụng các tình nguyện viên của chúng ta? Và làm thế nào để họ có thể cho phép nhân viên tình nguyện tham gia đóng góp, mà không bị thiệt hại về tài chính như hiện nay – đó cũng là điều tôi mong muốn được xem xét.”
Đây không phải là lần đầu tiên hệ thống tình nguyện – và cách nó được áp dụng trong công tác chuẩn bị thiên tai, ứng phó khẩn cấp và phục hồi dài hạn – được đưa ra nghiên cứu.
Một Ủy ban Hoàng gia và một Ủy ban Lựa chọn của Thượng viện trước đây cũng đã xem xét vấn đề này, và hiện đã có một Chiến lược Quốc gia về Tình nguyện.
Tuy nhiên, ông Mark Pearce, Giám đốc điều hành của tổ chức tình nguyện cấp quốc gia Volunteering Australia, cho biết vẫn còn một khoảng trống đáng kể trong việc giám sát và điều phối ở cấp quốc gia.
“Chính phủ Úc phải đóng vai trò then chốt trong hệ sinh thái tình nguyện, là nhân tố quan trọng để ban hành các chính sách hỗ trợ hoạt động tình nguyện và thực thi Chiến lược Quốc gia về Tình nguyện. Kế hoạch hành động ba năm đầu tiên của chiến lược này bao gồm việc xây dựng ‘hộ chiếu tình nguyện quốc gia’ – một nền tảng nhằm tăng cường khả năng dịch chuyển của tình nguyện viên, giảm rào cản tham gia và cải thiện công tác lập kế hoạch thông qua việc thu thập dữ liệu tốt hơn. Volunteering Australia đã nhiều năm kêu gọi chính phủ thúc đẩy sáng kiến này. Tuy nhiên, tiến trình thực hiện đã bị đình trệ.”
Các chuyên gia tham gia phiên điều trần công khai của Thượng viện cũng cảnh báo về sự trùng lặp với các tiểu bang – vốn thường là bên trực tiếp quản lý ứng phó thiên tai.
Các yêu cầu pháp lý về an toàn và sức khỏe lao động đối với tình nguyện viên cũng đặt ra nhiều vấn đề đáng kể, bên cạnh tình trạng dân số suy giảm ở các vùng nông thôn và vùng sâu vùng xa.
Tất cả những thách thức này đã dẫn đến sự phụ thuộc quá mức vào Lực lượng Quốc phòng Úc trong các tình huống thiên tai.
Disaster Relief Australia là một trong những tổ chức đã bắt đầu huy động cựu quân nhân tham gia hỗ trợ.
Ông David Smith là Giám đốc điều hành của tổ chức này.
“Nếu bạn nhìn vào một bức ảnh trong đó một tình nguyện viên của chúng tôi đang ôm một thành viên trong cộng đồng, thì ai mới là người thực sự được hưởng lợi từ điều đó? Ai mới là người nhận được nhiều nhất? Và rất nhiều cựu quân nhân của chúng tôi, đặc biệt với họ, đã tìm thấy giá trị trong sự gắn kết với cộng đồng, bởi công việc này giúp họ thích nghi, chuyển đổi, và cảm thấy rằng những kinh nghiệm trước đây của mình thực sự mang lại lợi ích cho cộng đồng rộng lớn hơn.”
Được hỗ trợ bởi nguồn tài trợ liên bang, tổ chức của ông đã đi ngược xu hướng chung, nâng số lượng tình nguyện viên lên gần 6.000 người kể từ khi thành lập vào năm 2016.
Tuy nhiên, trong bối cảnh tình nguyện nói chung vẫn tiếp tục suy giảm, cuộc điều tra càng nhấn mạnh sự cần thiết phải xây dựng một “đội quân tình nguyện” – đặc biệt trong giới trẻ.
Bản phúc trình cuối cùng dự kiến sẽ được công bố vào ngày 6 tháng 11.
