Hướng đi tiếp theo của Liên đảng sau tuần khủng hoảng là gì?

An graphic image shows two women, one with long dark hair and one with shoulder-length blonde hair, standing in front of the Parliament House in Canberra, Australia.

Senator Jacinta Nampijinpa Price's comments that Labor was prioritising intake of Indian migrants to bolster its support base put immediate pressure on Opposition leader Sussan Ley. Source: SBS, AAP / Ethan James / Mick Tsikas

Thượng nghị sĩ Đảng Tự do Jane Hume cho biết Liên đảng đang tìm cách “tiến về phía trước” sau khi giáng chức đồng nghiệp Jacinta Nampijinpa Price vì những phát ngôn gây tranh cãi liên quan đến vấn đề nhập cư từ Ấn Độ. Nhưng bài học nào mà Liên đảng nên rút ra từ sự việc này?


Các chuyên gia cho rằng Liên đảng cần rút ra những bài học đắt giá sau hai tuần bị chi phối bởi hậu quả từ phát ngôn sai lệch của Thượng nghị sĩ Jacinta Nampijinpa Price, khi bà tuyên bố sai sự thật rằng Đảng Lao động đang ưu tiên tiếp nhận người nhập cư Ấn Độ để tăng phiếu bầu.

Sau đó, bà Price đã bị giáng chức khỏi hàng ghế lãnh đạo, và lãnh đạo phe đối lập Sussan Ley đã thay mặt Đảng Tự do xin lỗi “tới toàn thể người Úc gốc Ấn và tất cả những ai bị tổn thương và đau lòng bởi phát ngôn đó.”
Tuy nhiên, mặc dù có lời kêu gọi từ một số đại diện cộng đồng người Úc gốc Ấn yêu cầu bà Price đưa ra lời xin lỗi trực tiếp, điều đó vẫn chưa xảy ra. Dù vậy, bà đã thừa nhận rằng phát ngôn của bà là “vụng về” và rằng bà “không hề có ý xúc phạm cộng đồng người Ấn.”

Thượng nghị sĩ Đảng Tự do Jane Hume cho biết đã có sự “xử lý sai lầm từ cả hai phía” và hy vọng Liên đảng sẽ rút ra bài học từ sự việc này.

“Tin tốt là chúng tôi đã xử lý được vấn đề” bà nói trong chương trình Sunrise của kênh 7 vào thứ Sáu.

“Chúng tôi sẽ bước tiếp và tập trung vào những điều quan trọng đối với người dân Úc” bà Hume nói.

Nhưng những bài học nào mà Liên đảng nên rút ra từ sự việc “không mấy vẻ vang” này, và làm thế nào để họ kết nối tốt hơn với người dân Úc?

Cư xử như một lũ trẻ con

Giám đốc chiến lược và phân tích của Redbridge, ông Kos Samaras, cho biết vụ lùm xùm vừa qua cho thấy Liên đảng vẫn chưa rút ra được những bài học quan trọng từ hai kỳ bầu cử gần nhất.

Chiến lược gia từng làm việc cho Đảng Lao động này nói rằng, dù đúng là cộng đồng người Úc gốc Ấn có xu hướng ủng hộ Đảng Lao động, thì Liên đảng vẫn cần có cách tiếp cận mang tính xây dựng hơn để giải quyết tình trạng thiếu sự ủng hộ.

“Với Đảng Lao động, khi chúng tôi được cung cấp số liệu cho thấy đảng đang gặp khó khăn với một số nhóm cử tri, chúng tôi không phủ nhận điều đó… chúng tôi không bôi nhọ cộng đồng liên quan. Chúng tôi cố gắng tìm cách khắc phục vấn đề,” ông nói.

“Vì vậy, thay vì cư xử như một lũ trẻ con trong nhà trẻ, có lẽ họ nên chuyên nghiệp hơn trong công việc của họ và tìm ra cách giải quyết chuyện này.”

Theo ông Samaras, nghiên cứu của Redbridge gần đây cho thấy tỷ lệ ủng hộ theo hình thức hai đảng (two-party-preferred) dành cho Đảng Lao động trong cộng đồng người Úc gốc Ấn trong cuộc bầu cử năm 2025 đang ở mức “trung bình khoảng 60%”.

Trong khi đó, một cuộc khảo sát mới của Roy Morgan cho thấy, trong số người Úc sinh ra tại Ấn Độ, có 45% ủng hộ Đảng Lao động, so với 39% ủng hộ Liên đảng.

Ông Samaras nhận định rằng tác động từ phát ngôn của bà Price có thể tương tự như cách tiếp cận vụng về của cựu Thủ tướng Scott Morrison đối với cộng đồng người Úc gốc Hoa, điều này đã khiến nhiều cử tri trong cộng đồng đó quay lưng với Liên đảng.

Theo cuộc khảo sát gần đây của Roy Morgan, khoảng 48% người Úc sinh ra tại Trung Quốc hiện ủng hộ Đảng Lao động, trong khi chỉ 34% ủng hộ Liên đảng.

“Họ không thích chúng tôi”

Ông Samaras cho biết, mặc dù nhiều người Úc gốc Hoa và gốc Ấn có quan điểm xã hội bảo thủ — điều mà Liên đảng lẽ ra có thể khai thác — cơ hội này đã bị lãng phí do thái độ phản đối đối với các nhóm này.

“Khi chúng tôi phỏng vấn người Úc gốc Ấn, đặc biệt là… họ có những quan điểm xã hội bảo thủ về nhiều vấn đề. Chúng tôi hỏi: ‘Vậy tại sao bạn không bỏ phiếu cho Đảng Tự do?’ Câu trả lời của họ là: ‘Họ không thích chúng tôi.’”

Ông nói rằng để tránh việc mất dần sự ủng hộ trong bầu cử, Liên đảng cần phải “thấu hiểu lý do vì sao những người Úc đa văn hóa lại chọn đến đất nước này ngay từ đầu.”
“Và lý do đó là để xây dựng gia đình, để có cuộc sống thịnh vượng và yên bình. Họ cần hiểu rằng đó là điều mà phần lớn người Úc mới đến đây đang tìm kiếm — một cuộc sống tốt đẹp, một tương lai ổn định,”

Ông Samaras cảnh báo rằng phát ngôn của bà Price dường như được “đưa ra từ một môi trường chỉ tập trung vào việc kích động và huy động lực lượng ủng hộ cốt lõi.”

Ông Samaras nhận định rằng việc đưa các vấn đề mang tính “chiến tranh văn hóa” kiểu Mỹ vào một quốc gia có chế độ bỏ phiếu bắt buộc như Úc là điều chắc chắn sẽ thất bại, “bởi vì bạn thực sự phải tìm cách kết nối với những người còn đang phân vân, chưa quyết định.”

Việc bà Price gợi ý rằng Đảng Lao động đang ưu tiên các nhóm người nhập cư có xu hướng ủng hộ họ về mặt chính trị phản ánh một cáo buộc thường thấy từ phe bảo thủ Mỹ đối với Đảng Dân chủ.

Một bài học cảnh tỉnh để chấn chỉnh nội bộ

Sự chia rẽ kéo dài trong nội bộ Liên đảng cũng sẽ bị cử tri đánh giá tiêu cực, theo nhận định của Zareh Ghazaria, nhà khoa học chính trị thuộc Khoa Khoa học Xã hội tại Đại học Monash.

“Một trong những điều chúng ta thấy trong chính trị Úc là khi cử tri cảm nhận rằng một đảng chính trị đang bị chia rẽ về chính sách hay nhân sự, họ thường quay lưng với đảng đó,” ông nói.

Bang Victoria, nơi Liên đảng đã không nắm quyền suốt hơn 10 năm qua, đã trở thành ‘một bài học cảnh tỉnh để chấn chỉnh nội bộ’ cho phe bảo thủ liên bang,” ông nhận định.

“Liên đảng tại Victoria đã liên tục bất ổn nội bộ, là một đảng có nhiều tranh cãi về nhân sự và định hướng chính sách, và cử tri đã phản ứng bằng cách không bỏ phiếu cho họ,” ông nói thêm.

Mặc dù Đảng Tự do luôn tồn tại những chia rẽ về mặt tư tưởng, ông Ghazaria cho biết “bí quyết của các lãnh đạo thành công là bằng cách nào đó dung hòa được cả hai luồng tư tưởng.”

“Tình hình hiện tại và căng thẳng giữa phe cấp tiến và phe bảo thủ trong nội bộ Đảng Tự do thực sự bị khuếch đại bởi việc đảng này đã chịu thất bại nặng nề trong kỳ bầu cử vừa qua,” ông nói.

Sau kết quả thảm hại của Liên đảng trong cuộc bầu cử liên bang năm 2025, nhiều nhân vật trong đảng đã kêu gọi thay đổi hướng đi.

Thượng nghị sĩ kỳ cựu sắp mãn nhiệm Simon Birmingham đã kêu gọi “tái cấu trúc đảng để kết nối với cộng đồng Úc hiện đại” và thẳng thắn chỉ trích “những thái độ phán xét gây chia rẽ hoặc cô lập một số nhóm người.”

Người phát ngôn về vấn đề nhập cư của phe đối lập, ông Paul Scarr, nói với tờ The Guardian rằng việc cộng đồng người Hoa, người Ấn và các nhóm di dân khác quay lưng với Đảng Tự do là một “bi kịch sâu sắc”.

Trong một cuộc phỏng vấn truyền hình tuần này, ông một lần nữa nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo rằng các cuộc tranh luận về nhập cư “không trở thành cuộc tranh luận nhằm vào bất kỳ nhóm cộng đồng nào trong xã hội Úc”.

“Khi chúng ta bàn về những vấn đề này, chúng ta đang nói đến sự thất bại trong chính sách của chính phủ,” ông nói.

Cuộc tranh luận về bản chất của đảng

Ông Ghazarian cũng cho rằng nếu Liên đảng muốn mở ra một cuộc tranh luận về vấn đề nhập cư, thì đó nên là “cuộc tranh luận tập trung vào hiệu quả hoạt động của chính phủ.”

“Tôi nghĩ chúng ta đã thấy một vài dấu hiệu, khi vấn đề này được liên kết với sự thịnh vượng kinh tế và chất lượng dịch vụ công,” ông nói.

“Điều đó mang lại cho phe đối lập một nền tảng để yêu cầu chính phủ tăng đầu tư vào cơ sở hạ tầng, vào dịch vụ công, vào trường học, giáo dục, bệnh viện và nhiều lĩnh vực khác.”

“Đó là điểm mạnh của Đảng Tự do, nếu xét về khả năng quản lý kinh tế.”

“Tôi không nghĩ rằng vấn đề nhập cư là bước ngoặt lớn trong cuộc bầu cử lần này hay lần trước. Cuộc bầu cử chủ yếu xoay quanh chi phí sinh hoạt và chính sách kinh tế,” ông nói thêm.
Cuộc tranh cãi gần đây cho thấy Đảng Tự do vẫn đang ở giữa một “cuộc đấu tranh thực sự về việc đảng đại diện cho điều gì,” ông Ghazarian nhận định.

“Liệu đảng có muốn thể hiện họ là một tổ chức rộng mở, có thể đại diện cho nhiều quan điểm khác nhau trong cộng đồng, hay sẽ theo đuổi một định hướng chính sách hẹp hơn, tập trung vào các vấn đề như nhập cư, bản sắc văn hóa, v.v.?”

Kể từ sau khi giáng chức bà Price, bà Ley cho biết Liên đảng sẽ cải tổ quy trình xây dựng chính sách để tiếp nhận ý kiến từ nhiều nhóm hơn.

Bà nói với tờ The Australian rằng quy trình xây dựng chính sách của Liên đảng sẽ “phát triển trong suốt nhiệm kỳ, dựa trên phản hồi nội bộ và bên ngoài, các vấn đề mới nổi, và sự tương tác liên tục với cộng đồng.”

Tuy nhiên, ông Samaras cho rằng việc chuyển hướng sang một nền tảng chính sách trung dung sẽ không dễ dàng với Liên đảng.

"Tôi nghĩ rằng sức ảnh hưởng của các nhóm phản biện cánh hữu đối với các thành viên của Liên đảng là rất lớn.

“Và tôi cho rằng các thành viên liên đảng sẽ liên tục thúc đẩy các nghị sĩ của họ, khiến cho các cánh trong quốc hội rất khó có thể tách rời hoàn toàn khỏi một hình thức chính trị mà rõ ràng là không được ưa chuộng ở đất nước này.”

Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook và cập nhật tin tức ở  sbs.com.au/vietnamese

Nghe SBS Tiếng Việt trên ứng dụng miễn phí SBS Audio, tải về từ App Store hay Google Play

Share
Follow SBS Vietnamese

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Vietnamese-speaking Australians.
Ease into the English language and Australian culture. We make learning English convenient, fun and practical.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
SBS World News

SBS World News

Take a global view with Australia's most comprehensive world news service