Tổ chức Ân xá Quốc tế đã công bố một báo cáo nhân quyền lớn ở Jerusalem, cho biết họ hy vọng những phát hiện này sẽ "gây sốc và chấn động".
Tổ chức vận động nhân quyền có trụ sở tại London, nơi rằng họ có đến 10 triệu thành viên trên toàn thế giới, đã ra cáo buộc chính phủ Israel về tội phân biệt chủng tộc - một tội ác chống lại loài người theo luật pháp quốc tế liên quan đến người Palestenians cả ở phương diện luật pháp và những thực tiễn.
Tổng thư ký Agnes Callamard của tổ chức Tổ Chức Ân Xá Quốc Tế đã đưa ra những đánh giá thẳng thừng về vấn đề quyền của Israel.
"Tổ chức Ân xá Quốc tế có mặt tại đây hôm nay để kêu gọi các nhà chức trách Israel chấm dứt hệ thống phân biệt chủng tộc mà họ đang thực hiện để chống lại những người Palestine đang sống dưới sự kiểm soát của họ, cho dù là ở ngay tại Israel, ở OPT (Palestinian Territories - Lãnh thổ Palestine."
Bản báo cáo đã bị chính phủ Israel bác bỏ trước khi nó được công bố rộng rãi.
Bộ trưởng Ngoại giao Israel Yair Lapid trong một video được tung ra một ngày trước cuộc họp báo của Tổ chức Ân xá nói rằng.
"Trước đây Ân xá là một tổ chức được tôn trọng, giờ thì không còn nữa. Giờ thì nó hoàn toàn ngược lại, nó không phải là một tổ chức nhân quyền mà chỉ là như một kiểu tổ chức chính trị làm công việc tuyên truyền, tuyên truyền mà không kiểm tra sự thật một cách nghiêm túc. Thay vì tìm kiếm sự thật, Tổ chức Ân xá lặp lại những lời nói dối tương tự như những lời tuyên truyền mà các tổ chức khủng bố đã cho tung ra."
Quy chế Rome của Tòa án Hình sự Quốc tế định nghĩa phân biệt chủng tộc là những hành vi vô nhân đạo "được thực hiện trong bối cảnh một chế độ đã thể chế hóa cai trị bằng áp bức và thống trị một cách có hệ thống bởi một nhóm chủng tộc đối với bất kỳ nhóm chủng tộc nào khác nhằm mục đích duy trì chế độ đó."
Thuật ngữ này bắt nguồn từ các chính sách phân biệt đối xử do Chính phủ Nam Phi da trắng thực thi đối với phần lớn dân số Châu Phi trong hơn 40 năm trong thế kỷ 20.
Tổ chức Ân xá hiện cáo buộc Israel áp dụng một hệ thống áp bức tương tự đối với người Palestine ở " bất cứ nơi nào mà người Palestine có quyền kiểm soát đối với các quyền của họ."
Chỉ hơn 20% dân số Israel là người Ả Rập trong khi có tới 2,9 triệu người Palestine sống ở Bờ Tây và Đông Jerusalem và 1,9 triệu người Palestine khác sống ở Dải Gaza.
Về mặt chính thức, tất cả công dân Israel đều được đối xử bình đẳng nhưng Tổ chức Ân xá tin rằng không phải như vậy.
Tổ chức Ân xá tuyên bố người Palestine đã bị chính phủ coi là "một nhóm chủng tộc phi Do Thái thấp kém".
Báo cáo trích dẫn các ví dụ về hạn chế di chuyển ở Bờ Tây và đông Jerusalem, thiếu đầu tư vào các cộng đồng người Palestine, sự di dời của các cộng đồng và cho phá hủy nhà cửa tại những nơi đã dời đi.
Tổ chức Ân xá mô tả cái mà họ gọi là "sự phân mảnh lãnh thổ" của người Palestine ở nước này là "yếu tố nền tảng của chế độ áp bức."
Báo cáo cũng nêu chi tiết các ví dụ về việc cưỡng bức chuyển giao, tra tấn và giết người trái pháp luật ở nước này, mà Tổ chức Ân xá cho biết Israel cho phép duy trì hệ thống này.
Tổng thư ký Callamard nói rằng không có lời biện minh nào cho những hành vi này.
TrinhN "Đó là sự tàn nhẫn có hệ thống, được điều hành với sự gia tăng các biện pháp quản lý một cách tinh vi, các hình thức chiếm đoạt và sự bất bình đẳng, sự quan liêu một cách có ý thức cực kỳ chi tiết, sự tầm thường và đôi khi là vô lý của nó khiến tôi ngộp thở."
Khi bác bỏ báo cáo của Tổ chức Ân xá, Bộ trưởng Ngoại giao Israel Yair Lapid thừa nhận "Israel không hoàn hảo."
Nhưng ông nói rằng quốc gia này là nền dân chủ duy nhất ở Trung Đông và từ lâu đã cam kết tuân thủ luật pháp quốc tế, cởi mở với các chỉ trích, có báo chí tự do và hệ thống tư pháp mạnh mẽ và độc lập, đại diện cho người Ả Rập cũng như dân tộc Do Thái.
Ông tuyên bố quốc gia Israel đã bị nhắm mục tiêu khi chỉ ra những hành động tàn bạo mà các quốc gia láng giềng Trung Đông đang gây ra nhưng bị lờ đi.
"Tôi ghét sử dụng lập luận rằng nếu Israel không phải là một quốc gia Do Thái thì không ai tại Tổ chức Ân xá dám đưa ra tuyên bố như vậy, nhưng trong trường hợp này đơn giản là không có lời giải thích nào khác."
Các nhóm Do Thái khác cũng lên tiếng phản đối báo cáo, mô tả nó là một cách bài Do Thái và nói rằng nó phớt lờ bạo lực, kích động và các hành động khủng bố của người Palestine.
Bà Callamard bác bỏ những tuyên bố đó.
"Chúng tôi công nhận Nhà nước Israel. Chúng tôi phản đối, lên án các hành vi bài Do Thái và vấn đề bài Do Thái trên toàn thế giới. Nhưng chúng tôi bảo vệ quyền của mình và quyền của bất kỳ ai khác, quyền được phê phán công tâm dựa trên luật nhân quyền quốc tế về cách đối xử của Israel đối với người Palestine. Điều đó, thưa các bạn, không phải là chủ nghĩa bài Do Thái."
Người phát ngôn của Chính quyền Palestine, Ibrahim Milhim đã ca ngợi báo cáo này của Tổ chức Ân xá.
"Báo cáo của Tổ chức Ân xá Quốc tế là một trong những báo cáo nhân quyền công bằng nhất cho người dân Palestine và một trong báo cáo mạnh mẽ nhất trong việc giám sát hệ thống phân biệt chủng tộc tàn bạo mà người dân Palestine phải chịu. Báo cáo đã giám sát tất cả các tính năng chi tiết của một hệ thống phân biệt chủng tộc vượt xa cả hệ thống phân biệt chủng tộc ở Nam Phi."
Bộ Ngoại giao Palestine hiện đang kêu gọi Liên Hợp Quốc xem xét các bằng chứng và buộc Israel phải chịu trách nhiệm.
Nhưng không chắc cộng đồng quốc tế sẽ bị thuyết phục.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Ned Price bác bỏ đánh giá của Tổ chức Ân xá.
"Chúng tôi bác bỏ quan điểm cho rằng các hành động của Israel cấu thành chế độ phân biệt chủng tộc. Các báo cáo của bộ chưa bao giờ sử dụng thuật ngữ như vậy. Chúng tôi cam kết thúc đẩy sự tôn trọng nhân quyền ở Israel và Bờ Tây và Dải Gaza. Khi nói về Israel, có một điểm mà theo chúng tôi nghĩ, rằng điều quan trọng với tư cách là nhà nước Do Thái duy nhất trên thế giới, người dân Do Thái không được từ chối quyền tự quyết của họ và chúng tôi phải đảm bảo rằng không có một tiêu chuẩn kép nào được áp dụng."
Úc cũng đang đứng về phía những gì mà Thủ tướng Scott Morrison mô tả là một đồng minh thân thiết.
"Úc là một trong những người bạn thân thiết nhất và mạnh mẽ nhất của Israel so với bất kỳ quốc gia nào trên thế giới ngoài Hoa Kỳ, và chúng tôi tiếp tục là một người bạn rất mạnh mẽ của Israel. Không quốc gia nào là hoàn hảo và luôn có những lời chỉ trích, nhưng tôi có thể bảo đảm với bạn rằng Úc và chính phủ của tôi nói riêng sẽ vẫn là một người bạn trung thành của Israel."
Ân xá không phải là nhóm đầu tiên cáo buộc chính phủ Israel về các chính sách phân biệt chủng tộc – một báo cáo tương tự cũng đã được Tổ chức Theo dõi Nhân quyền nêu lên vào tháng 4 năm 2021.
Mời vào phần audio để nghe toàn bộ nội dung
Thế nhưng nó cũng đã bị chính phủ Israel bác bỏ.