Những cải cách này xuất phát từ cuộc xem xét lại luật nhập cư của chính phủ liên bang, được khơi mào bởi vụ thảm sát tại Bondi, mà chính phủ cho biết sẽ giúp thắt chặt các quy định và áp dụng cách tiếp cận chọn lọc hơn đối với người nhập cư.
Trong khi hạn ngạch nhập cư thường trú vẫn giữ nguyên, các quy định nghiêm ngặt hơn về visa sinh viên và chương trình định cư diện tay nghề cao sẽ định hình lại hồ sơ của những người nhập cư mới, được hỗ trợ bởi các công cụ kỹ thuật số mới được thiết kế để đơn giản hóa việc tuân thủ và xử lý đơn xin nhập cư.
Dưới đây là những thay đổi trong năm 2025 và những gì dự kiến sẽ diễn ra trong năm 2026.
Chương trình định cư thường trú vẫn được duy trì nhưng với trọng tâm rõ ràng hơn
Trong giai đoạn 2025–26, chương trình định cư thường trú của Úc vẫn giữ mức 185.000 suất, không thay đổi so với năm trước, với trọng tâm tiếp tục đặt vào diện tay nghề.
Tổng cộng 132.200 suất (khoảng 71%) được phân bổ cho diện tay nghề, trong khi 52.500 suất (khoảng 28%) dành cho diện gia đình, chủ yếu là visa bảo lãnh vợ/chồng.
Chương trình định cư thường trú năm 2025–2026 được đặt mục tiêu ở mức 185.000 chỗ, duy trì nguyên mức của năm 2024-2025. Source: SBS News
Tuy nhiên, chuyên gia tư vấn di trú Mark Glazbrook ở Adelaide cho biết hệ thống này vẫn phải đối mặt với những thách thức.
Ông cảnh báo rằng sự thành công của chương trình định cư diện lao động tay nghề cao không chỉ phụ thuộc vào việc ai được chọn mà còn phụ thuộc vào việc kỹ năng của họ được sử dụng hiệu quả như thế nào sau khi họ đến Úc.
"Ví dụ, nếu người nhập cư có tay nghề cao đến Úc để làm thợ máy hoặc làm việc trong ngành xây dựng, nhưng họ thiếu năng lực và kỹ năng mà các doanh nghiệp địa phương cần, thì người nhập cư đó không chỉ có nhiều khả năng bị sử dụng không hiệu quả, mà họ vẫn cần phải sống trong một ngôi nhà và một người nhập cư khác sẽ cần đến để lấp đầy công việc mà người đầu tiên không thể làm được," ông nói.
Trong khi đó, xu hướng định cư cho thấy ít dấu hiệu thay đổi.
Mặc dù có sự phân bổ visa theo khu vực, phần lớn người nhập cư mới vẫn tiếp tục định cư ở Melbourne, Sydney, và ngày càng nhiều hơn ở Brisbane và Perth, một xu hướng mà ông Glazbrook cho rằng làm nổi bật khoảng cách giữa ý định chính sách và kết quả thực tế.
Số lượng sinh viên quốc tế tăng nhưng bị giám sát chặt chẽ hơn
Sau hai năm nỗ lực kiềm chế số lượng sinh viên, chính phủ Albanese sẽ áp dụng lập trường ôn hòa hơn vào năm 2026. Chỉ tiêu tuyển sinh sẽ tăng từ 270.000 vào năm 2025 lên 295.000 vào năm 2026, dù các biện pháp kiểm tra visa nghiêm ngặt vẫn được duy trì.
Bộ trưởng Kỹ năng và Đào tạo Andrew Giles cho biết vào tháng Tám: “Các chính sách mà chính phủ áp dụng cho năm 2026 sẽ bảo đảm rằng lĩnh vực VET (Giáo dục và Đào tạo Nghề) quốc tế có thể phát triển bền vững hơn để đáp ứng tốt hơn nhu cầu kỹ năng tại Úc và trong khu vực.”
Là một phần của các cải cách, các trường đại học muốn tăng chỉ tiêu tuyển sinh sẽ cần chứng minh mức độ gắn kết mạnh mẽ hơn với khu vực Đông Nam Á và cho thấy tiến triển trong việc cung cấp chỗ ở an toàn cho sinh viên, bao gồm cả sinh viên trong nước và quốc tế.
Phil Honeywood, Giám đốc điều hành Hiệp hội Giáo dục Quốc tế Úc, hoan nghênh việc chuyển hướng sang các nước láng giềng gần như Thái Lan và Indonesia, nhưng ông cũng bày tỏ lo ngại về tình trạng tồn đọng nhà ở.
“Các công ty xây dựng ký túc xá dành riêng cho sinh viên phải mất tới ba năm để được phê duyệt dự án và bắt đầu thi công. Vì vậy, đây là một quá trình dài,” ông nói với SBS News vào tháng Tám.
Sinh viên đến từ các quốc đảo Thái Bình Dương và Timor-Leste cũng như những người nhận học bổng do chính phủ tài trợ sẽ tiếp tục được ưu tiên xét tuyển.
Từ năm 2026, sinh viên quốc tế học tại các trường ở Úc và những sinh viên chuyển tiếp từ các trường TAFE hoặc các cơ sở đào tạo liên thông được công nhận vào các trường đại học công lập sẽ được miễn trừ khỏi giới hạn chỉ tiêu tuyển sinh quốc gia của chính phủ. Những thay đổi dài hạn hơn cũng đang được tiến hành, với việc thành lập một Ủy ban Giáo dục Đại học mới dự kiến sẽ giám sát giới hạn số lượng sinh viên và phân bổ chỉ tiêu cho các trường đại học từ năm 2027.
Tuy nhiên, ông Abul Rizvi, cựu phó thư ký Bộ Di trú từ đầu những năm 1990 đến năm 2007, cho biết hệ thống vẫn đang điều chỉnh không đồng đều.
Ông lưu ý rằng mức độ lập kế hoạch đã tạo ra những kết quả rất khác nhau giữa các lĩnh vực.
"Đến tháng 9, các cơ sở giáo dục đại học tư nhân đã vượt xa mức độ lập kế hoạch của họ. Trong khi đó, đào tạo nghề và các trường đại học công lập lại thấp hơn nhiều so với mức độ lập kế hoạch," ông nói với SBS News.
Ông Rizvi cho biết các trường đại học công lập hiện đang phụ thuộc rất nhiều vào việc xử lý visa nhanh chóng để đáp ứng chỉ tiêu tuyển sinh năm tới.
"Số lượng đơn xin học đại học của sinh viên nước ngoài đã tăng mạnh vào tháng 9 năm 2025… Các trường đại học công lập sẽ dựa vào việc các đơn này được xử lý nhanh chóng và sinh viên đến kịp thời để đạt gần mức chỉ tiêu," ông nói.
Universities will have to demonstrate stronger engagement with Southeast Asia and progress in providing secure student accommodation to apply for an increase in their allocation. Credit: Asanka Ratnayake/Getty Images
Ông Glazbrook cho biết sự thay đổi này phản ánh những lo ngại kéo dài về chất lượng sinh viên, mục đích thực sự, và cách hệ thống đang bị sử dụng.
“Có rất nhiều sinh viên quốc tế thực sự; nhưng cũng có một số người cố gắng sử dụng chương trình visa du học như một cách để xin thường trú tại Úc,” ông nói.
“Việc tăng số lượng visa du học sẽ tạo áp lực tăng lên đối với lượng di cư ròng từ nước ngoài. Tuy nhiên, mối lo lớn hơn là chất lượng các khóa học được cung cấp và việc sử dụng nguồn nhân lực có tay nghề, những người tốt nghiệp từ các khóa học này và được cấp thường trú, nhưng lại không làm việc trong ngành nghề đã được chỉ định.”
Ông cũng cảnh báo rằng các quy định nghiêm ngặt hơn sẽ khiến nhiều hồ sơ phải trải qua quy trình xét duyệt kéo dài, làm chậm quá trình xuất cảnh dự kiến và khiến số lượng người di cư cao hơn dự kiến.
Di cư ròng từ nước ngoài (Net Overseas Migration)
Sau làn sóng tăng mạnh hậu đại dịch, số lượng người di cư đến Úc đã giảm xuống mức thấp nhất trong ba năm.
Di cư ròng từ nước ngoài (NOM) đã giảm xuống còn 306.000 trong năm tài chính 2024–2025, theo số liệu mới nhất do Nha Thống kê Úc (ABS) công bố.
NOM đo lường mức thay đổi dân số Úc dựa trên số người nhập cảnh và rời khỏi đất nước.
Jenny Dobak, người đứng đầu bộ phận thống kê di cư của ABS, cho biết: “Di cư ròng từ nước ngoài đã giảm 124.000 người trong năm 2024–25, đánh dấu năm thứ hai liên tiếp giảm kể từ mức cao 538.000 người trong năm tài chính 2022–23.”
Sự thay đổi này xuất phát từ cả việc số lượng người nhập cư giảm 14%, đặc biệt là những người giữ visa tạm thời và số lượng người rời khỏi Úc tăng 13%.
“Trong khi di cư ròng từ nước ngoài hiện vẫn chưa đạt mức trước đại dịch, thì số liệu năm nay là mức gần nhất với thời kỳ trước COVID-19 kể từ khi di cư ròng hàng năm đạt đỉnh vào quý 3 năm 2023,” bà Dobak nói.
Lượng người nhập cư năm 2024-2025 chỉ cao hơn 3% so với năm 2018-2019, trong khi lượng người di cư ra người ngoài vẫn thấp hơn 15% so với năm 2018-2019.
Số người nhập cư không cư trú (NOM) tăng mạnh sau khi đại dịch COVID-19 kết thúc, và chính phủ đã tích cực tìm cách giảm con số này, bao gồm cả việc hạn chế số lượng sinh viên nước ngoài.
Sự kết hợp giữa việc giới hạn số lượng visa thường trú, các quy định nghiêm ngặt hơn về visa sinh viên, các chính sách di cư tay nghề cao được nhắm mục tiêu cụ thể hơn và các biện pháp tăng cường tuân thủ cho thấy nỗ lực của chính phủ nhằm cân bằng nhu cầu kinh tế với áp lực lên nhà ở và cơ sở hạ tầng.
Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng nếu không có những nỗ lực thực sự để chuyển hướng định cư sang các khu vực vùng miền, tình trạng thiếu hụt lao động kéo dài bên ngoài các thủ đô lớn sẽ vẫn tiếp diễn.
"Cắt giảm số lượng người nhập cư ròng (NOM) là quan trọng, nhưng không nên cắt giảm những phần của chương trình nhập cư thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và thịnh vượng cho tất cả người dân Úc," ông Glazbrook nói.
"Cắt giảm số lượng người nhập cư thường trú không làm giảm tỷ lệ di cư ròng từ nước ngoài (NOM), đặc biệt khi hầu hết những người đã nộp đơn xin visa thường trú đã ở Úc và đã được tính vào số liệu nhập cư ròng từ nước ngoài."
Vụ tấn công Bondi làm dấy lên cải cách luật nhập cư
Chính phủ liên bang sẽ xem xét lại luật nhập cư của đất nước sau vụ thảm sát tại bãi biển Bondi, được cho là do một người đàn ông nhập cư từ Ấn Độ và con trai ông ta, người sinh ra ở Úc, gây ra.
Ông Matt Thistlethwaite, trợ lý bộ trưởng phụ trách vấn đề nhập cư, cho biết phản ứng của chính phủ đối với vụ tấn công khủng bố sẽ bao gồm việc xem xét lại luật nhập cư của đất nước như một phần của gói biện pháp sẽ được công bố trong những tuần tới.
"Chúng tôi sẽ xem xét lại các quy định về nhập cư để đảm bảo rằng chúng phù hợp và có thể loại bỏ và ngăn chặn những người có quan điểm bài Do Thái hoặc phân biệt chủng tộc, những người có thể kích động bạo lực ở Úc và đảm bảo rằng những người như vậy không thể nhập cư vào nước ta," ông Thistlethwaite nói với đài ABC vào ngày 18 tháng 12.
Bộ trưởng Nội vụ Tony Burke cho biết chính phủ dự định sẽ đơn giản hóa việc hủy bỏ và từ chối cấp visa, nói rằng những người có visa là "khách" ở Úc.
Dự luật vẫn chưa được soạn thảo, nhưng chính phủ cho biết họ sẽ tìm cách trao cho Bộ Nội vụ quyền hạn lớn hơn đối với vấn đề visa.
Tuy nhiên, các chuyên gia nói với SBS News rằng họ lo ngại cho những người có nguồn gốc Hồi giáo hoặc bị cho là có nguồn gốc Hồi giáo đang sinh sống hoặc di cư đến Úc, những người có thể bị sàng lọc một cách không cân xứng.
Bà Claire Loughnan, giảng viên tội phạm học tại Đại học Melbourne, cho biết: "Khi chúng ta bắt đầu thấy các đề xuất về luật như thế này, tôi nghĩ rằng có nguy cơ thực sự là sự gộp chung ngôn ngữ về mặt bản sắc sẽ dẫn đến giả định rằng bất kỳ ai trông giống hoặc có vẻ giống người Hồi giáo đều phải chịu sự quản lý và giám sát nghiêm ngặt hơn."
Bà cho biết có rất nhiều ví dụ về việc áp dụng luật di trú một cách hồi tố, chẳng hạn như luật giam giữ được cải cách gần đây, điều đó có nghĩa là việc cải tổ luật di trú có thể ảnh hưởng đến những người đã ở Úc bằng thị thực.
Dịch vụ hỗ trợ trực tuyến mới dành cho người có visa hết hạn
Nhằm giảm số lượng người cư trú bất hợp pháp tại Úc, chính phủ đã ra mắt dịch vụ hỗ trợ visa trực tuyến mới. Nền tảng này giúp những người nộp đơn có visa hết hạn giải quyết tình trạng của họ một cách nhanh chóng, cung cấp các lộ trình để xin lại visa hợp lệ hoặc rời khỏi đất nước mà không cần phải chờ đợi lâu như các quy trình tuân thủ trước đây.
Ông Rizvi cho biết, mặc dù dịch vụ hỗ trợ nghe có vẻ là một "ý tưởng hay", nhưng chỉ có thời gian mới cho biết hiệu quả của nó ra sao.
"Một phần có thể là để giải quyết tình trạng tồn đọng visa tạm thời quá lớn, điều mà chính phủ không muốn tiếp tục gia tăng", ông nói.
Thay đổi về các bài kiểm tra tiếng Anh và ứng dụng Immi
Người nộp đơn cũng sẽ thấy danh sách các bài kiểm tra tiếng Anh được chấp nhận dùng cho đơn xin visa được cập nhật sau một đợt xem xét gần đây.
Hiện có chín bài kiểm tra được chấp nhận, tăng từ năm bài kiểm tra trước đây.
Ông Rizvi cho biết việc mở rộng danh sách các bài kiểm tra tiếng Anh (ELT) mang lại cho người nộp đơn nhiều lựa chọn hơn, nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro.
“Rủi ro nằm ở chỗ càng nhiều đơn vị cung cấp thì cạnh tranh càng lớn, và đôi khi điều đó dẫn đến việc các đơn vị kiểm tra tiếng anh cạnh tranh bằng cách khiến bài kiểm tra của họ dễ hơn,” ông nói.
Đồng thời, các cải tiến đối với ứng dụng Immi đang được triển khai để đơn giản hóa việc tải lên tài liệu và liên lạc với Bộ Nội vụ.
Ứng dụng hiện đã có mặt tại 34 quốc gia, và những người đủ điều kiện có thể sử dụng ứng dụng này để gửi thông tin sinh trắc học khuôn mặt và thông tin hộ chiếu từ điện thoại thông minh của họ, loại bỏ nhu cầu đến trực tiếp các trung tâm thu thập sinh trắc học.
Những thay đổi này là một phần của nỗ lực hiện đại hóa kỹ thuật số rộng lớn hơn nhằm mục đích làm cho hệ thống cấp visa dễ sử dụng hơn.
Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook & SBS Vietnamese Instagram, và cập nhật tin tức ở sbs.com.au/vietnamese
