Trong cuộc họp chính sách tháng Bảy vừa qua, Ngân hàng Dự trữ Úc (RBA) quyết định giữ nguyên lãi suất căn bản ở mức 3,85%, khiến nhiều người dân và các chuyên gia kinh tế cảm thấy bất ngờ bởi kỳ vọng vào một đợt giảm lãi suất tiếp theo trong năm.
Tuy nhiên, cùng với quyết định này, RBA cũng phát đi tín hiệu tích cực khi cho biết một giai đoạn hạ lãi suất đang đến gần – điều này có thể sẽ giúp hàng triệu người vay mua nhà tại Úc giảm bớt gánh nặng tài chính trong những tháng tới.
Mặc dù có ba trong chín thành viên Hội đồng quản trị RBA đề xuất giảm lãi suất trong cuộc họp này, đa số vẫn quyết định duy trì mức hiện tại và chờ thêm dữ liệu kinh tế quan trọng, đặc biệt là chỉ số lạm phát quý 2 sẽ được công bố vào cuối tháng Bảy.
Thống đốc Ngân hàng Dự Trữ Úc, bà Michele Bullock, cho biết.
“Chúng tôi sẽ giữ nguyên lãi suất cho tới khi nhận được dữ liệu lạm phát đầy đủ. Nếu lạm phát vẫn đang được kiểm soát theo kế hoạch, thì chắc chắn một giai đoạn hạ lãi suất sẽ bắt đầu.”
Bà Bullock cũng nhấn mạnh việc RBA muốn chắc chắn về xu hướng giảm lạm phát lâu dài, để bảo đảm các quyết định chính sách tiền tệ được thực hiện trên cơ sở vững chắc, đồng thời cân nhắc kỹ lưỡng các yếu tố kinh tế trong nước.
Trong khi chờ đợi giai đoạn hạ lãi suất, cuộc sống của nhiều người vay mua nhà tại Úc đang có những dấu hiệu cải thiện.
Một khảo sát mới nhất từ công ty tài chính Finder đã chỉ ra rằng sau hai đợt giảm lãi suất hồi tháng 2 và tháng 5 năm nay, tỷ lệ người vay mua nhà phải chi hơn 30% thu nhập sau thuế để trả nợ vay đã giảm từ 47% xuống còn 37%.
Tuy nhiên, con số này vẫn tương đương với khoảng 1,2 triệu người nợ mua nhà đang gặp tình trạng “căng thẳng tài chính”, giảm so với 1,55 triệu hồi đầu năm nhưng vẫn là một con số đáng báo động.
Khảo sát cũng cho thấy một phần không nhỏ người vay đang phải dùng trên 40% thu nhập cho khoản vay mua nhà – khoảng 19%, trong đó có tới 7% chiếm hơn một nửa thu nhập hàng tháng.
Điều này đặt ra thách thức lớn trong việc cân đối chi tiêu sinh hoạt và chi phí đột xuất.
Không chỉ thế, Finder còn ghi nhận 13% hộ gia đình đã từng trễ ít nhất một kỳ thanh toán khoản vay trong vòng sáu tháng qua, cho thấy những khó khăn trong việc duy trì các cam kết tài chính.
Ông Richard Whitten, chuyên gia về vay mua nhà của Finder, đánh giá tích cực về tình hình hiện nay.
“Dù vẫn còn nhiều thách thức, nhưng việc lãi suất đã được giảm hai lần trong năm đã giúp nhiều hộ gia đình cảm thấy đỡ áp lực hơn. Đây là lần đầu tiên sau nhiều năm, nhiều người có thể tạm thở phào và kiểm soát tài chính tốt hơn.”
Theo ông, tỷ lệ vay trên thu nhập đang dần cải thiện, với 63% người vay hiện chỉ phải trả dưới 30% thu nhập cho khoản vay, tăng đáng kể so với 53% hồi đầu năm.
Mức chi trung bình hiện ở mức 28%, vẫn thấp hơn ngưỡng được xem là an toàn.
Bộ trưởng Ngân khố Jim Chalmers thừa nhận quyết định giữ nguyên lãi suất không phải là điều người dân mong muốn, nhưng nhấn mạnh rằng Ngân hàng Dự Trữ Úc RBA hoạt động độc lập và phải dựa vào các số liệu kinh tế thực tế để quyết định.
Ông nói.
“Lãi suất đã giảm hai lần trong năm nay, tuy nhiên, áp lực vẫn còn rất lớn đối với nhiều người dân trong bối cảnh kinh tế toàn cầu vẫn nhiều biến động.”
Trong khi đó, phe đối lập chỉ trích chính phủ đã không kiểm soát được chi tiêu công, khiến lạm phát kéo dài và RBA buộc phải duy trì lãi suất cao lâu hơn để kiểm soát tình hình.
Phát ngôn nhân Ted O’Brien.
“Người dân đang phải chịu đựng hệ quả từ chính sách chi tiêu không hợp lý của Chính phủ, làm cho lãi suất duy trì ở mức cao và nền kinh tế gặp nhiều khó khăn.”
Tái cấp vốn – giải pháp thiết thực cho người vay
Trong bối cảnh này, các chuyên gia tài chính khuyến cáo người vay mua nhà nên tận dụng cơ hội từ các ngân hàng đang hạ lãi suất để tái cấp vốn (refinancing).
Đây là cách giúp giảm chi phí trả nợ hàng tháng, giúp người vay cân đối tài chính và giảm áp lực trả nợ.
Ông Whitten cho biết.
“Việc chuyển sang một khoản vay có lãi suất thấp hơn có thể giúp người vay tiết kiệm hàng trăm đô la mỗi tháng, là một bước đi đơn giản nhưng hiệu quả để cải thiện tình hình tài chính cá nhân.”
