Vài ngày sau thông báo về lệnh ngừng bắn giữa Iran và Israel - và các cuộc tấn công của Hoa Kỳ vào Iran trước đó - câu trả lời cho một câu hỏi vẫn chưa rõ ràng.
Chương trình hạt nhân của Iran đã bị ảnh hưởng đến đâu do thiệt hại từ các cuộc tấn công của Hoa Kỳ?
Một đánh giá ban đầu bị rò rỉ từ tình báo Hoa Kỳ đã đưa ra một kết luận khác với kết luận của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Toà Bạch Ốc.
Thay vì chương trình hạt nhân của Iran đã bị đẩy lùi lại nhiều năm, báo cáo bị rò rỉ nói đến nhiều tháng.
Rafael Grossi là tổng giám đốc của nhóm giám sát hạt nhân của Liên hợp quốc, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), đơn vị đã đánh giá việc Iran tuân thủ Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Ông nói với CBS, quan điểm của ông phù hợp với quan điểm của Cơ quan Tình báo Quốc phòng Hoa Kỳ.
"Mô tả đây là mức độ thiệt hại rất nghiêm trọng. Những gì đã xảy ra cụ thể ở Fordo, Natanz, Isfahan, nơi Iran từng có và vẫn có, ở một mức độ nào đó, khả năng về xử lý, chuyển đổi và làm giàu uranium đã bị phá hủy ở mức độ quan trọng. Một số vẫn còn tồn tại. Tất nhiên, có một sự thất bại quan trọng về những khả năng đó. Điều này là rõ ràng. Và bây giờ vấn đề quan trọng - điều quan trọng là - các bước tiếp theo là gì?"
Đầu tháng này, vào ngày 12 tháng 6, IAEA chính thức tuyên bố Iran vi phạm các nghĩa vụ không phổ biến vũ khí hạt nhân của mình.
Cùng ngày, Israel đã phát động một chiến dịch quân sự nhắm vào các địa điểm hạt nhân của Iran, nói rằng Iran không được phép có khả năng chế tạo vũ khí hạt nhân.
Sau đó, Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao của Iran đã cấm các thanh tra viên của IAEA, nói rằng họ muốn đảm bảo rằng các cơ sở hạt nhân của nước này sẽ không bị tấn công nữa.
Ông Grossi cho biết điều quan trọng là các thanh tra viên của cơ quan này phải tiếp tục được tiếp cận để giám sát chương trình hạt nhân của Iran.
"Công việc sẽ phải tiếp tục. Nếu không, sẽ không ai biết được những gì đang diễn ra ở Iran. Iran sẽ tiếp tục chương trình hạt nhân - những đường nét của chương trình này vẫn chưa được nhìn thấy. Và tôi chắc chắn rằng - sẽ là một phần của các cuộc đàm phán mà tôi hy vọng sẽ sớm được nối lại."
Sau khi báo cáo tình báo bị rò rỉ, Tổng thống Hoa Kỳ đã dành cả tuần qua để khẳng định rằng các cuộc không kích của Hoa Kỳ đã 'xóa sổ' ba cơ sở hạt nhân của Iran, gây ra thiệt hại lâu dài.
Bây giờ, ông cho biết trọng tâm của ông là tìm ra kẻ đã tiết lộ báo cáo tình báo, mà ông gọi là không đầy đủ và thiên vị.
Ông Trump nói với người dẫn chương trình của Fox News Maria Bartiromo rằng chính quyền của ông có thể truy tố các nhà báo không cung cấp nguồn tin của họ về báo cáo bị rò rỉ.
Maria Bartiromo: "Đảng Dân chủ đã tiết lộ thông tin tình báo - "
Donald Trump: "Họ nên bị truy tố."
Maria Bartiromo: "Cụ thể là ai? Bạn có thể tìm ra được không..."
Donald Trump: "Chúng tôi có thể tìm ra. Chúng tôi có thể dễ dàng tìm ra."
Hoa Kỳ và Israel đã gợi ý rằng họ sẽ tiếp tục tấn công Iran, nếu Iran quyết định xây dựng lại chương trình hạt nhân của mình.
IAEA cho biết họ đã đánh giá rằng Iran sở hữu năng lực hạt nhân đáng kể, nhưng họ không tìm thấy bằng chứng cụ thể về nỗ lực có hệ thống nhằm chế tạo vũ khí hạt nhân.
Cơ quan này đã phát hiện ra rằng - trong số 30 quốc gia có khả năng phát triển vũ khí hạt nhân, Israel nằm trong số chín quốc gia sở hữu chúng, cùng với Nga, Hoa Kỳ, Trung Quốc, Pháp, Anh, Pakistan, Ấn Độ và Triều Tiên.
Chính phủ Israel chính thức không xác nhận cũng không phủ nhận sự tồn tại của kho vũ khí hạt nhân của mình - nhưng họ cũng nằm trong số các quốc gia không ký kết Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân, cùng với Triều Tiên, Ấn Độ, Pakistan và Nam Sudan.
Iran khẳng định chương trình hạt nhân của họ chỉ nhằm mục đích hòa bình.
Đại sứ Iran tại Liên hợp quốc, Amir-Saeid Iravani, nói với C-B-S rằng hoạt động làm giàu hạt nhân của nước này sẽ không bao giờ dừng lại.
"Duy trì hoạt động hạt nhân vì mục đích hòa bình của chúng tôi sẽ luôn theo cách hòa bình. Vì vậy, việc làm giàu uranium là quyền của chúng tôi, một quyền bất khả xâm phạm và chúng tôi muốn thực hiện quyền này."
Ông cho biết vẫn chưa có mốc thời gian nào được thiết lập để nối lại các cuộc đàm phán ngoại giao với Hoa Kỳ.
Ông cho biết Iran cởi mở với ý tưởng này, nhưng sẽ không chấp thuận lựa chọn đầu hàng vô điều kiện.
Trong khi đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Qatar cho biết các bên trung gian đang hợp tác với Israel và Hamas để xây dựng động lực từ lệnh ngừng bắn với Iran - và hướng tới một lệnh ngừng bắn ở Gaza.
Tổng thống Trump cho biết có thể đạt được thỏa thuận trong vòng một tuần.
"Tôi thường được hỏi, và tôi nghĩ là gần rồi. Tôi vừa nói chuyện với một số người có liên quan. Và đó là một tình huống khủng khiếp đang diễn ra… Gaza. Và chúng tôi nghĩ rằng trong tuần tới chúng tôi sẽ có lệnh ngừng bắn. Và chúng tôi đang cung cấp, như bạn biết đấy, rất nhiều tiền và rất nhiều thực phẩm cho khu vực đó vì chúng tôi phải làm như vậy. Về mặt lý thuyết, chúng tôi không tham gia vào việc này, nhưng chúng tôi tham gia vì mọi người đang chết."
Trong các bài đăng tiếp theo trên mạng xã hội hôm cuối tuần Tổng thống Trump đã lặp lại lời kêu gọi các bên "thực hiện thỏa thuận ở Gaza" và "giải cứu các con tin".
Một quan chức Israel cho biết cố vấn cấp cao Ron Dermer sẽ đến Washington vào tuần này để đàm phán về lệnh ngừng bắn, với kế hoạch Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cũng sẽ đến thăm trong những tuần tới.
Ông Netanyahu cho biết việc đánh bại Hamas và giải cứu những con tin còn lại là trọng tâm chính.
"Tất nhiên, chúng ta cũng sẽ phải giải quyết vấn đề Gaza, đánh bại Hamas và đảm bảo giải cứu các con tin. Tôi tin rằng chúng ta sẽ hoàn thành cả hai nhiệm vụ giải cứu con tin, nhưng ngoài ra, còn có nhiều khả năng mở rộng ra trong khu vực."
Hai mươi con tin vẫn bị giam giữ ở Gaza, trong khi Hamas cũng đang giữ xác của 30 người đã chết.
Trong khi đó, Israel vẫn tiếp tục các cuộc tấn công chết người ở Gaza, ban hành lệnh sơ tán những người ở phía bắc vùng đất này, bao gồm khu vực Jabalia và hầu hết các quận của Thành phố Gaza.
Tại Gaza, nhiều người tin rằng cuộc chiến kéo dài 20 tháng này không thể sớm kết thúc. Cuộc chiến Gaza bắt đầu khi Hamas bất ngờ tấn công Israel vào ngày 7 tháng 10 năm 2023, giết chết gần 1.200 người và bắt 251 người khác làm con tin.
Kể từ đó, cuộc tấn công quân sự của Israel vào Gaza đã giết chết ít nhất 56.500 người Palestine [theo Bộ Y tế Gaza và Liên Hợp Quốc].
