Thực tế đáng lo: Khi thế giới số trở nên khó đoán hơn bao giờ hết
Báo cáo “Thái độ của người Úc đối với việc lên mạng 2025” (Australian Attitudes to Getting Online 2025) do tổ chức Good Things Australia thực hiện trên hơn 2,000 người trưởng thành khắp nước Úc, đã phác họa một bức tranh rõ ràng về khoảng cách số và nỗi lo của người dân.
Theo kết quả khảo sát:
- Gần 50% người Úc cho rằng các chiêu trò lừa đảo trực tuyến ngày càng tinh vi và khó phát hiện,
- 43% người thuộc nhóm người lớn tuổi thừa nhận họ không thể phân biệt đâu là nội dung thật, đâu là AI tạo ra.
- Một phần ba (33%) người Úc lo ngại rằng người thân của họ không đủ khả năng nhận biết lừa đảo.
- Hơn một nửa (57%) người cao tuổi sợ rằng họ có thể bị lừa bởi các chiêu trò mới trên mạng.
Ngoài ra, 34% phụ huynh lo lắng về cách con mình sử dụng công nghệ an toàn, trong khi 21% lo về sự an toàn của trẻ khi trực tuyến.
Ở nhóm người trẻ, 19% thanh niên từ 25 - 34 tuổi gặp khó khăn khi thanh toán hóa đơn hoặc sử dụng ngân hàng trực tuyến, cho thấy các rào cản kỹ năng số không chỉ giới hạn ở người lớn tuổi.
Hỗ trợ kỹ thuật số – nhu cầu cấp thiết của mọi thế hệ
Theo nghiên cứu, hơn một phần ba (37%) người Úc cần nhờ bạn bè hoặc người thân giúp đỡ khi gặp trục trặc trực tuyến. Ở nhóm người trên 65 tuổi, con số này lên tới 53%.
Thách thức càng lớn hơn đối với các cộng đồng dễ tổn thương:
- 1/10 người Úc không đủ khả năng tài chính để mua máy tính, điện thoại thông minh hoặc laptop, nhưng họ vẫn cần có thiết bị để học tập, làm việc và giao tiếp.
- Ở vùng nông thôn và vùng xa, tỷ lệ này tăng lên 13%.
- Trong cộng đồng Thổ dân và đảo Torres Strait, 22% không thể tiếp cận thiết bị cần thiết.
- 21% người khuyết tật cũng đối mặt với rào cản tương tự.
- Đáng chú ý, 27% người nói ngôn ngữ khác tiếng Anh tại nhà cho biết họ có kết nối Internet không ổn định, cao hơn mức trung bình toàn quốc (16%).
Những con số này phản ánh bất bình đẳng kỹ thuật số vẫn đang là rào cản lớn trong xã hội hiện đại
Get Online Week 2025: Cơ hội để mọi người học và kết nối
Từ những video deepfake, hình ảnh giả mạo đến chatbot lừa đảo, công nghệ AI đang khiến ranh giới giữa thật và giả trở nên mờ nhạt. Trong bối cảnh một phần ba người Úc không thể nhận biết nội dung do AI tạo ra, và hơn một nửa phụ huynh lo lắng về an toàn của con mình trên mạng, việc trang bị kỹ năng nhận diện, phân tích và xác minh thông tin trở nên cấp bách hơn bao giờ hết.
Chính vì vậy, từ 20 đến 26 tháng 10, Get Online Week 2025 sẽ diễn ra trên toàn nước Úc, mang đến hàng trăm sự kiện cộng đồng miễn phí giúp người dân xây dựng kỹ năng số trong môi trường an toàn, thân thiện và vui vẻ.
Get Online Week 2025 không chỉ dạy người dân cách “lên mạng”, mà còn giúp họ tự tin, tỉnh táo và có trách nhiệm trong không gian số.
Sự kiện được tổ chức bởi Good Things Australia, một tổ chức tiên phong trong lĩnh vực bao trùm kỹ thuật số (digital inclusion). Các hoạt động trong tuần lễ này đa dạng từ việc học cách nhận diện lừa đảo và thông tin giả mạo, hướng dẫn thanh toán hóa đơn và truy cập dịch vụ chính phủ trực tuyến, đến việc khám phá công nghệ AI qua những trò chơi thú vị như đố vui nhận diện ảnh AI của Good Things Australia.
Bà Jess Wilson, Giám đốc điều hành của Good Things Australia, cho rằng AI đang thúc đẩy sự thay đổi kỹ thuật số nhanh hơn bao giờ hết, và điều này có thể khiến nhiều người cảm thấy choáng ngợp.
“Việc học kỹ năng số mới không cần phải đáng sợ. Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy người Úc rất muốn thử nghiệm, đặc biệt khi việc học được tổ chức trong môi trường an toàn, vui vẻ và có sự chia sẻ. Get Online Week là dịp để kết nối cộng đồng, học hỏi và rời đi với sự tự tin lớn hơn.”
Bà Wilson nhấn mạnh rằng những người háo hức học công nghệ thường chính là những người bị cản trở bởi chi phí hoặc thiếu tự tin.
“Get Online Week là cơ hội để họ bước đi bước đầu tiên – và nhận ra rằng công nghệ có thể dễ dàng và thú vị hơn họ nghĩ.”
Theo nghiên cứu “Lợi ích Kinh tế của việc Khắc phục Loại trừ Kỹ thuật số” của Good Things Australia (tác giả Nicholas Hutley, 2024), nâng cao mức độ hòa nhập kỹ thuật số có thể mang lại 467.2 triệu đô la mỗi năm cho nền kinh tế Úc, nhờ cải thiện giáo dục, việc làm, an toàn tài chính, y tế và sự tham gia xã hội.
Điều này cho thấy đầu tư vào kỹ năng số không chỉ giúp cá nhân phát triển, mà còn đóng góp trực tiếp cho tăng trưởng kinh tế và sự thịnh vượng của quốc gia.
Bà Wilson, người từng sống và làm việc tại ba bang của Úc, chia sẻ rằng sự kết nối cộng đồng là yếu tố then chốt:
“Để hỗ trợ người dân thực sự, chúng ta phải lắng nghe họ. Mỗi cộng đồng đều khác nhau, và khi chúng ta cùng nhau học hỏi, mọi người đều có cơ hội phát triển.”
“Thế giới trực tuyến sẽ tiếp tục thay đổi, nhưng nếu chúng ta cùng nhau học hỏi, chúng ta có thể làm chủ nó thay vì sợ hãi nó,” Jess Wilson kết luận.
Người dân có thể tìm sự kiện gần nhất bằng cách truy cập goodthingsaustralia.org/get-online-week hoặc gọi 1300 795 897.
Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook & SBS Vietnamese Instagram, và cập nhật tin tức ở sbs.com.au/vietnamese
