"Tôi dùng điện thoại rất nhiều, đúng hơn là quá nhiều. Nhưng những người dùng điện thoại khi đang đi vệ sinh, thì thật kinh tởm và tôi là một trong số những người đó. Đôi khi tôi vào nhà vệ sinh, ngồi xuống và tự hỏi ‘trời ơi, mình quên điện thoại rồi’. Rồi mình ngồi đó chán ngắt, không biết điện thoại của mình đang làm gì nhỉ?", Anjelah Johnson-Reyes.
Đó là lời thú nhận của diễn viên hài độc thoại người Mỹ Anjelah Johnson-Reyes trên Tik Tok, về việc cô ấy dùng điện thoại khi đi vệ sinh.
Và bạn không nên lo lắng về việc, điện thoại đầy vi khuẩn.
Ngồi trong bồn cầu quá lâu và lướt mạng xã hội hoặc xóa email, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ .
Giáo sư Rupert Leong là bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa, tại Bệnh viện Concord ở Sydney.
"Giả thuyết cho rằng cơ chế bệnh sinh, hay cách tình trạng bệnh phát triển, của tình trạng sưng mạch máu này là do rặn. Vì vậy những người ngồi trên bồn cầu, đặc biệt là những người ngồi trong thời gian dài, có thể không tập trung vào việc đại tiện. Họ bị phân tâm bởi việc khác trong khi đại tiện, ví dụ như dùng điện thoại thông minh. Hoạt động này có thể kéo dài quá trình đại tiện, dẫn đến rặn quá mức, từ đó làm tăng áp lực lên các mạch máu dẫn đến sưng mạch máu và cuối cùng là vỡ mạch máu dẫn đến chảy máu”, Rupert Leong.
Trĩ là một trong những bệnh lý hậu môn trực tràng phổ biến nhất ở Úc.
Giáo sư Danh dự Graeme Young của Đại học Flinders, là một bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa.
Ông cho biết, có một số dấu hiệu rõ ràng của bệnh trĩ.
"Bệnh trĩ ban đầu chỉ nằm bên trong và nhỏ. Chỉ trên TV và tin tức hiện đại, chúng ta mới thảo luận về chi tiết này, phải không? Chỉ khi chúng bắt đầu phình ra một chút qua hậu môn, chúng mới trở nên rõ ràng và bạn có thể cảm thấy khó chịu ở khu vực đó. Và thông thường, khi bạn lau mình sau khi đi đại tiện, bạn sẽ cảm thấy có điều gì đó không ổn. Bạn thậm chí sẽ cảm thấy trĩ và nếu chúng thực sự to và phình ra, thì đúng là chúng to và phình ra và cảm giác như có hai quả nho ở đó. Bạn sẽ biết mình bị trĩ hay không, thông qua sự hiện diện trực tiếp, hoặc gợi ý rằng chúng ở đó thông qua chảy máu”, Graeme Young.
Được biết một nghiên cứu mới của Hoa Kỳ về ảnh hưởng của trĩ đến vùng hậu môn và trực tràng, được công bố trên tạp chí PLOS ONE, đã khảo sát 125 người trưởng thành, từ 45 tuổi trở lên, đang nội soi đại tràng tại Trung tâm Y tế Beth Israel Deaconess ở Boston.
Những người tham gia được hỏi, về tần suất sử dụng điện thoại khi đi vệ sinh và trong bao lâu.
Cuộc khảo sát cho thấy, 66% người tham gia sử dụng điện thoại thông minh khi đi vệ sinh và nhóm này dành nhiều thời gian hơn, hơn 5 phút trong nhà vệ sinh, so với những người không sử dụng điện thoại.
Xem tin tức và sử dụng mạng xã hội, là những hoạt động phổ biến nhất khi đi vệ sinh, bằng điện thoại thông minh.
Các nhà nghiên cứu cho rằng, việc sử dụng điện thoại thông minh có thể vô tình kéo dài thời gian đi vệ sinh, làm tăng áp lực lên các mô hậu môn, từ đó có thể dẫn đến bệnh trĩ.
Giáo sư Young cho biết trọng tâm nên là đi vệ sinh hiệu quả và không cố sức rặn.
"Đối với những người có thói quen đại tiện khó khăn, khả năng cao là họ sẽ phải ngồi lâu hơn trên bồn cầu và rặn. Vấn đề thực sự nằm ở chỗ, việc ngồi trên bồn cầu quá lâu, chờ đợi và hy vọng điều gì đó sẽ xảy ra, đặc biệt là phải rặn để đạt được điều đó không phải là một ý tưởng hay. Nếu bạn đi vệ sinh mà không thấy gì xảy ra quá nhanh, bạn thực sự cần phải đứng dậy và rời khỏi đó rồi quay lại sau”, Graeme Young.
Được biết đau và viêm do trĩ thường có thể dễ dàng điều trị, bằng các loại thuốc không cần kê đơn, mua tự do tại hiệu thuốc.
Đối với những trường hợp nghiêm trọng hơn, bác sĩ có thể kê đơn kem corticosteroid.
Ít phổ biến hơn, có thể cần phẫu thuật.
Cùng với thời gian ngồi trên bồn cầu, các yếu tố nguy cơ gây trĩ thường được cho là khác bao gồm, như ăn ít chất xơ, rặn nhiều, táo bón, tuổi tác, khác biệt giới tính và mang thai.
"Nếu thực sự bị táo bón và táo bón ở đây có nghĩa là không đi vệ sinh thường xuyên, thì bạn thực sự cần phải điều trị táo bón bằng chất xơ và hãy trao đổi với bác sĩ nếu điều đó không hiệu quả. Vì vậy tôi không chắc, liệu nó có liên quan đến việc đọc điện thoại hay lướt điện thoại hay không. Tôi nghĩ mọi người đọc điện thoại vì họ ngồi đó chờ đợi điều gì đó xảy ra và họ sẽ làm gì? Vì vậy, đây là một nghiên cứu thú vị, nhưng tôi nghĩ vấn đề nằm ở việc ngồi trên bồn cầu quá lâu, hơn là việc lướt điện thoại”, Graeme Young.
Vậy thì bệnh trĩ được chẩn đoán như thế nào?
Các chuyên gia cho biết trước tiên bạn nên đến gặp bác sĩ đa khoa, người sẽ hỏi bạn về các triệu chứng và sẽ kiểm tra hậu môn của bạn, để tìm bất kỳ mạch máu bị sưng nào.
Bác sĩ Leung cho biết, việc khám bác sĩ đa khoa cũng có thể hữu ích, trong việc loại trừ các tình trạng nghiêm trọng hơn, bao gồm cả ung thư ruột.
"Các triệu chứng của bệnh trĩ không đặc hiệu, vì vậy việc đi ngoài ra máu đỏ có thể là lành tính như trĩ, hoặc có thể là một bệnh lý nghiêm trọng hơn, bao gồm cả ung thư ruột. Vì vậy bất kỳ ai bị chảy máu trong ruột, nên đến gặp bác sĩ đa khoa để được khám bên ngoài”, Rupert Leong.
Trong khi đó Tiến sĩ Kate MacKrill, nhà tâm lý học chuyên ngành tiêu hóa tại Bệnh viện Middlemore và là giảng viên tại Đại học Auckland.
Bà chia sẻ với Trung tâm Truyền thông Khoa học Úc rằng, việc sử dụng điện thoại thông minh khi đi vệ sinh, có thể làm gián đoạn giao tiếp giữa ruột và não.
Bà cho biết, hệ tiêu hóa của con người được điều khiển bởi hệ thần kinh ruột, một mạng lưới thần kinh trong đường tiêu hóa, thường được mô tả là bộ não thứ hai của cơ thể.
Tiến sĩ MacKrill nói rằng, việc ngồi trên bồn cầu lâu hơn mức cần thiết, có thể bắt đầu thay đổi các tín hiệu mà ruột gửi đi, khiến ruột không chắc chắn liệu nó đã đi ngoài hết hay chưa, dẫn đến đau bụng, táo bón thực sự, khó chịu và thậm chí phải ngồi trên bồn cầu lâu hơn nữa”.
READ MORE

SBS Việt ngữ