Bệnh trĩ là tình trạng giãn ra của các tĩnh mạch ở hậu môn và trực tràng dưới.
Bệnh trĩ có thể phát triển bên trong trực tràng gọi là trĩ nội, hoặc nhô ra dưới da xung quanh hậu môn gọi là trĩ ngoại.
Trĩ nội phát triển bên trong trực tràng, ít gây đau. Còn trĩ ngoại nhô ra bên dưới lớp da hậu môn và thường gây ra tình trạng đau rát, khó chịu nhiều hơn trĩ nội.
Bệnh trĩ có thể xảy ra ở mọi người ở mọi lứa tuổi, mặc dù khoảng một nửa dân số mắc bệnh trĩ ở độ tuổi 50 và phụ nữ mắc bệnh trĩ nhiều hơn nam giới, theo Johns Hopkins Medicine.
Các yếu tố nguy cơ
Nguyên nhân gây bệnh trĩ có thể bắt đầu từ các yếu tố nguy cơ, phổ biến nhất là chứng táo bón khiến người bệnh rặn nhiều khi đại tiện, tạo áp lực khiến các tĩnh mạch giãn nở và hình thành trĩ.
Bên cạnh đó, phụ nữ khi mang thai thì thể tích máu tăng lên dễ gây giãn tĩnh mạch, và sức nặng thai nhi chèn ép gây áp lực lên các tĩnh mạch gần hậu môn và trực tràng, vì vậy rất dễ mắc bệnh trĩ.
Ngoài ra còn có những yếu tố nguy cơ như ngồi nhiều gây áp lực cho vùng hậu môn, thói quen ăn uống thiếu chất xơ và nước.
Các triệu chứng của bệnh trĩ
Một số người không có triệu chứng hoặc các triệu chứng rất nhẹ như ngứa hậu môn và triệu chứng biến mất sau vài ngày. Nhưng một số người khác bị đau rát hậu môn rất nhiều.
Một số triệu chứng của bệnh trĩ bao gồm đại tiện bị chảy máu với các mức độ khác nhau, có người chỉ thấy máu thấm vào giấy vệ sinh sau khi lau, hoặc máu nhỏ giọt, có người máu bắn thành tia và càng rặn nhiều thì càng chảy máu. Khi trĩ nhô ra ngoài hậu môn có thể gây sưng đau rất khó chịu.
Biến chứng của bệnh trĩ
Một số biến chứng của trĩ bao gồm thiếu máu mãn tính do thường xuyên mất máu khi đại tiện; viêm loét, nhiễm trùng; ung thư ruột (bowel cancer).
READ MORE
Sức khỏe là vàng: Ung thư ruột
Điều trị bệnh trĩ
Người bệnh cần đi gặp bác sĩ ngay sau khi nhận thấy các triệu chứng, nhất là khi đại tiện có máu, để xác định đó có phải là dấu hiệu của điều gì nghiêm trọng hay không. Các triệu chứng của bệnh trĩ có thể rất giống với triệu chứng của ung thư ruột.
Các triệu chứng nhẹ có thể hết sau vài ngày mà không cần điều trị đặc biệt. Trong hầu hết các trường hợp, bệnh nhân được khuyên các biện pháp giảm táo bón.
Nếu trĩ gây đau hoặc khó chịu, bệnh nhân có thể được kê toa các loại kem hoặc thuốc mỡ để làm dịu, hoặc thuốc đặt vào hậu môn.
Trong một số trường hợp, các phương pháp điều trị khác bao gồm: tiêm thuốc vào búi trĩ để làm dịu cơn đau, cầm máu và teo búi trĩ; thắt trĩ bằng vòng cao su để cắt nguồn cung cấp máu, làm cho búi trĩ rơi ra khỏi cơ thể; và phẫu thuật cắt bỏ trĩ.
Điều đáng lưu ý là người đã mổ cắt bỏ trĩ vẫn có nguy cơ tái phát bệnh rất cao. Vì thế cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa thích hợp.
Phòng ngừa bệnh trĩ
Táo bón là nguyên nhân gây trĩ phổ biến nhất. Chính vì vậy cách tốt nhất để tránh nguy cơ mắc bệnh trĩ là ngăn ngừa táo bón, bằng cách ăn nhiều chất sợi, uống nhiều nước và tập thể dục mỗi ngày.
Có thể tăng lượng chất sợi trong chế độ ăn bằng cách ăn đa dạng các loại rau và trái tươi, các loại hạt nguyên cám.
Đồng thời, điều quan trọng là phải tăng lượng nước uống vào, đặc biệt là nước lọc và các loại nước trái cây có vị chua.
Ngoài ra, nên tránh ngồi quá lâu, tránh rặn nhiều khi đại tiện.
Thừa cân là một yếu tố nguy cơ khác có thể dẫn đến bệnh trĩ. Vì vậy, cần giữ cân nặng ở mức hợp lý, chẳng hạn như giữ chỉ số BMI (Body Mass Index = cân nặng/bình phương chiều cao) ở mức giữa 18.5 và 24.9.
Mời quý vị vào phần Audio để nghe Bác sĩ Nguyệt Thái trình bày về bệnh trĩ và các vấn đề sức khỏe liên quan.
