Vào sáng sớm Chủ nhật hàng tuần, khi bình minh vừa hé rạng, khoảng 50 người tập trung tại công viên phía sau Bãi biển Bronte của Sydney để cùng nhau tập thở trước khi ngâm mình trong nước đá.
Họ lần lượt ngồi vào bồn nước lạnh buốt, trong khi người ở bên cạnh đặt đồng hồ hẹn giờ trong hai phút. Từng giây trôi qua chậm rãi, họ tập trung và hít thở cho đến lúc bước ra khỏi bồn.
Nhóm Ice Baths Sydney do Deb Sarah điều hành. Cô đã trở thành người ủng hộ liệu pháp ngâm nước lạnh sau khi cô bị gãy cột sống trong một vụ tai nạn xe hơi ở tuổi 21.
Sarah nói với SBS News: “Tôi đã chuyển từ một người đạt thành tích cao trở thành một người phải vật lộn với những cơn đau và chứng lo lắng mãn tính”.
Khi tìm cách xoa dịu nỗi đau và giảm bớt căng thẳng, Sarah phát hiện ra phương pháp ngâm nước lạnh.
"Đó là một cách tuyệt vời để xây dựng khả năng phục hồi trong tâm trí cũng như cơ thể. Khi bạn thấy ai đó nghĩ rằng họ không thể làm được điều đó, ngồi trong bồn nước đá, ngồi với cơn đau trong hai phút, sự biến đổi có thể xảy ra trong phần còn lại của cuộc đời họ lại có tác động lớn."
Sarah cho biết việc ngâm nước lạnh giúp cô kiểm soát các cảm xúc hàng ngày.
"Khi tôi cảm thấy rất căng thẳng hoặc choáng ngợp, việc ngâm nước đá sẽ đưa tôi trở lại trạng thái cảm xúc bình thường, đồng thời kết nối tôi với chính mình."
Tại ngôi nhà ở Sunshine Coast, Dallas Renshaw, 41 tuổi, hầu như ngày nào cũng ngâm mình trong bồn nước đá trong suốt hai năm qua.
Ông làm điều đó chủ yếu vì sức khỏe tinh thần và giảm viêm cơ sau khi tập thể dục. Ông nói với SBS News:
“Tôi thích làm việc đó để có được tinh thần minh mẫn và ổn định. Tôi thích sự thử thách của nó. Tôi thích được ngồi trong trạng thái khó chịu và cảm thấy nhịp tim của mình hoàn toàn chậm lại."
Chỉ cần bỏ lỡ một ngày không ngâm nước đá, ông cảm thấy hoàn toàn khác thường.
"Tôi cảm thấy như bị phân tâm. Đó là một phần trong quá trình thực hành tâm linh và tinh thần hàng ngày của tôi, và tôi thích cảm giác của tôi sau đó. Nó trở nên khá quan trọng."
Dallas Renshaw tắm nước đá hàng ngày để duy trì sức khỏe tinh thần và giảm viêm cơ sau khi tập luyện. Source: Supplied
Sự phổ biến của việc tắm nước đá, tắm nước lạnh đã bùng nổ trên khắp thế giới trong những năm gần đây, chủ yếu là nhờ Phương pháp Wim Hof (WHM), do vận động viên mạo hiểm người Hà Lan Wim Hof nghĩ ra.
Phương pháp này dựa trên hệ thống thở có chủ ý, sau đó là liệu pháp lạnh như tắm nước đá hoặc tắm nước lạnh một cách thường xuyên.
Ông Hof tuyên bố phương pháp của ông mang lại nhiều lợi ích, bao gồm tăng năng lượng, ngủ ngon hơn, giảm mức độ căng thẳng, tăng cường khả năng tập trung và quyết tâm, tăng ý chí và tăng cường miễn dịch.
Trong khi nhiều nghiên cứu khác nhau đã tìm thấy bằng chứng về lợi ích của việc tiếp xúc với nhiệt độ lạnh, một nghiên cứu mới ở Anh là nghiên cứu đầu tiên ủng hộ những lợi ích khoa học của WHM một cách cụ thể, đáng chú ý là nó làm tăng adrenaline cũng như các hóa chất chống viêm được gọi là cytokine.
Nghiên cứu có tên là 'Phương pháp Wim Hof có lợi cho kết quả sinh lý và tâm lý ở những người tham gia khỏe mạnh và không khỏe mạnh hay không?' đã xem xét dữ liệu trong tám thử nghiệm được công bố về WHM, cho biết:
"Các phát hiện cho thấy Phương pháp Wim Hof có thể làm giảm tình trạng viêm ở những người tham gia khỏe mạnh cũng như không khỏe mạnh, vì nó làm tăng nồng độ epinephrine, làm tăng interleukin-10 và giảm các cytokine gây viêm".
Tác giả Omar Almahayni và Lucy Hammond từ Đại học Warwick cho biết:
“Mặc dù một số nghiên cứu có ý nghĩa thống kê quan sát được, nhưng cần lưu ý rằng chất lượng của các nghiên cứu này rất thấp, có nghĩa là tất cả các kết quả phải được giải thích một cách thận trọng”.
Họ nói thêm rằng, cần có nhiều nghiên cứu hơn để phân tích tác động của phương pháp này đối với tình trạng căng thẳng, viêm nhiễm, việc tập thể dục và sức khỏe tổng thể.
Nhà tâm lý học Emanuella Noble cho biết, tuy bà không thể bình luận cụ thể về việc tắm nước đá nhưng mối liên hệ giữa cảm lạnh và giảm căng thẳng là rất rõ ràng.
"Một phần quan trọng của hệ thần kinh phó giao cảm là dây thần kinh phế vị. Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng khi chúng ta để cơ thể tiếp xúc với nhiệt độ lạnh, dây thần kinh phế vị sẽ bị kích thích và khi cơ thể chúng ta thích nghi với cái lạnh, nó có thể làm giảm phản ứng chống trả-bỏ chạy-đóng băng và tăng hoạt động của hệ thần kinh phó giao cảm, khiến chúng ta cảm thấy bình tĩnh hơn."
Tiến sĩ James Ibrahim từ Đại học Bác sĩ Đa khoa Hoàng gia Úc cho biết, trong khi nghiên cứu ở Vương quốc Anh này có thể là nghiên cứu đầu tiên xem xét WHM, những nghiên cứu khác đã liên kết liệu pháp lạnh với các lợi ích sức khỏe thể chất và tinh thần.
Các lợi ích bao gồm cải thiện tình trạng đau nhức cơ khởi phát muộn, đặc biệt là sau khi tập thể dục cường độ cao và tăng nồng độ norepinephrine - một chất hóa học hữu cơ trong não và cơ thể giúp huy động não và cơ thể hoạt động - và dopamine - một chất hóa học hữu cơ tác động lên các vùng não mang lại cảm giác vui vẻ, hài lòng và có động lực.
Ông Ibrahim cho biết điều này khiến việc tiếp xúc với cái lạnh trở nên hữu ích đối với những người bị trầm cảm nhẹ và là "sự thay thế tuyệt vời" cho melatonin và thuốc ngủ cho những người bị rối loạn giấc ngủ hoặc rối loạn chức năng sinh học.
"Tôi sẽ không sử dụng nó như một biện pháp can thiệp cho người bị trầm cảm hoặc có vấn đề về sức khỏe tâm thần nghiêm trọng hoặc có nguy cơ cao. Nhưng nếu ai đó bị trầm cảm ở mức độ từ nhẹ đến trung bình và họ đang thiếu yếu tố kích hoạt hành vi thì việc xử lý bằng nước lạnh chắc chắn là một biện pháp bổ sung hữu ích cho kế hoạch điều trị của họ.”
"Và tôi đề xuất phương pháp này gần như hàng ngày trong quá trình tham vấn với những người gặp vấn đề với giấc ngủ của họ vì nhiều lý do khác nhau... Tắm nước lạnh là một cách tuyệt vời để bắt đầu ngày mới."
Ông nói thêm rằng những người có vấn đề về cơ xương hoặc mô liên kết cũng có thể thấy "giảm triệu chứng khá đáng kể khi dùng liệu pháp ngâm nước lạnh", mặc dù ông cảnh báo rằng vẫn có những hạn chế.
Tôi rất thận trọng khi coi đây là một phương pháp điều trị tiềm năng cho các triệu chứng chưa được chẩn đoán hoặc kém phân biệt, có thể gợi ý những rối loạn tiềm ẩn hoặc những vấn đề chưa được chẩn đoán chính xác.Tiến sĩ James Ibrahim
"Liệu pháp ngâm nước lạnh sẽ không phải là thuốc chữa bách bệnh, nhưng với tình trạng viêm nhiễm, nó thực sự có thể tác động sâu sắc đến chất lượng cuộc sống của con người cùng với những thay đổi khác về lối sống."
Nhưng ông Ibrahim cảnh báo rằng có những rủi ro đối với việc thở, đặc biệt nếu thực hiện mà không có sự giám sát.
" Bất cứ khi nào bạn đang cố gắng điều hòa hơi thở của chính mình mà không để hệ thống thần kinh tự động thực hiện công việc, bạn có nguy cơ thay đổi cách cơ thể quản lý lượng oxy và carbon dioxide. Bạn thực sự có thể rơi vào tình trạng thiếu oxy, tức là không có đủ oxy và cơ thể bạn không muốn thở."
Khi được hỏi rằng nên ngâm nước lạnh mỗi lần bao lâu một lần để đạt được lợi ích, ông Ibrahim nói điều đó phụ thuộc vào lượng mỡ trong cơ thể.
Ông nói: “Nếu họ đang tìm cách đạt đến mức đỉnh điểm về nồng độ norepinephrine và dopamine, tôi luôn nói rằng tắm nước lạnh là một cách tuyệt vời, hoặc nếu bạn không thể chịu đựng được điều đó, hãy tạt một xô nước lạnh lên mặt và ngực.”
'Nhưng nếu bạn đang tìm kiếm những lợi ích cho cơ xương khớp, chẳng hạn như giảm cơn đau nhức cơ bắp khởi phát, tôi nghĩ bạn thực sự cần ngâm mình trong nước lạnh hoặc ngâm mình dưới nước, và cơ thể bạn ngâm trong nước lạnh càng nhiều thì càng tốt.”
Lời khuyên phổ biến cho thấy nước dưới 15 độ C là tối ưu, tức là nhiệt độ gần đúng của nước lạnh từ vòi. Nhưng ông Ibrahim nói rằng nước lạnh được sử dụng cho liệu pháp liên quan đến hoạt động thể thao thường có nhiệt độ từ 5 đến 10 độ C.
Deb Sarah điều hành nhóm Ice Baths Sydney. Source: Supplied
"Ngồi trong bồn nước đá, ngắm bình minh và tập hít thở với mọi người... điều đó thực sự tuyệt vời."
Nhưng các chuyên gia y tế khuyên rằng nước lạnh có thể gây sốc và hạ thân nhiệt, đồng thời có thể ảnh hưởng đến mọi người ở mọi lứa tuổi và thể trạng.
