Đó là một phán quyết lịch sử chưa từng xảy ra trong nhiều năm.
Tôi thấy nổi cả da gà và hét lên thật to ngay giữa làng mình rằng chúng ta đã chiến thắng! Đó là một cảm giác tuyệt diệu. Tôi còn bật khóc vì quá vui sướng.
Đó là người đàn ông sắc tộc Kulkalgal và là chủ nhân truyền thống của đảo Masig, Yessie Mosby.
Anh là một trong tám người dân đảo Torres Strait chiến thắng trong cuộc chiến pháp lý đầu tiên xảy ra trên thế giới hồi tháng trước.
Vào tháng 9/2022, Uỷ ban Nhân quyền Liên Hiệp Quốc thấy rằng chính phủ của cựu thủ tướng Morrison đã vi phạm nhân quyền của những người dân đảo Torres Strait vì đã không đối phó hữu hiệu với cuộc khủng hoảng khí hậu xảy ra đối với những ngôi nhà trên đảo của họ.
Một đề nghị then chốt của phát quyết là chính phủ Úc phải bồi thường cho những người dân này.
Sophie Marjanac, là một luật sư về khí hậu Úc thuộc công ty luật từ thiện về môi trường ClientEarth, bà cũng là luật sự đại diện cho 8 thân chủ này.
Đó là lần đầu tiên mà một toà án trên thế giới cho biết một quốc gia phải bồi thường tài chính vì các quyền của nguyên đơn đã bị mất mát do sự biến đổi khí hậu gây ra.
Tuy nhiên với một người bạn của Yessie Mosby, cũng là một trong tám thân chủ đòi bồi thường, anh Kabay Tamu, người gốc Warraberalgal từ quốc gia Kulkalgal nói, phán quyết của Liên Hiệp Quốc chỉ là sự mở màn.
Chúng tôi cần phải làm gì lúc này và chúng tôi có thể nhận được lợi ích gì từ phán quyết này? Đó là một công việc không có hồi kết, bạn biết đấy, đó là một việc làm lâu dài. Chúng tôi vẫn phải tiếp tục công việc đó cho đến khi mang lại kết quả thật sự cho người dân của chúng tôi.
Cả hai người đàn ông này sẽ trình bày vụ việc của mình tại một diễn đàn quốc tế, tại hội nghị thượng đỉnh COP27 ở Ai Cập vào tháng tới.
Mất mát và huỷ hoại vì nguyên nhân khí hậu là chủ đề chính của hội nghị thượng đỉnh năm nay.
Sự ấm lên của trái đất đã đe doạ an ninh lương thực, các lối sống truyền thống và các môi trường văn hoá của người thổ dân trên khắp thế giới.
Anh Tamu nói anh hy vọng vụ việc của anh sẽ mở ra một cánh cửa cho những vụ khởi kiện pháp lý của những nạn nhân đang bị ảnh hưởng trực tiếp vì sự biến đổi khí hậu.
Tôi hy vọng chúng tôi có thể là niềm cảm hứng cho những người thổ dân cần phải hành động chống lại các chính phủ đã bỏ mặc và không làm đúng công việc và trách nhiệm bảo vệ.
Cuộc chiến đấu vì công bằng về khí hậu vẫn tiếp tục tại quê nhà và cả ở ngoại quốc.
Cùng với việc bồi thường, Liên Hiệp Quốc còn yêu cầu chính phủ Úc phải tham gia trong những cuộc tham vấn với người dân đảo Torres Strait và hành động nhanh chóng để bảo đảm sự tồn tại an toàn cho các cộng đồng này.
Tôi không muốn một giải pháp tạm thời, tôi cần một điều gì đó mang lại lợi ích về môi trường, cho quê hương của tôi cũng như các thế hệ tương lai.
Chính phủ Albanese nói sẽ “cân nhắc về quyết định và sẽ cung cấp một sự phúc đáp đúng thời hạn”.
Còn đối với Yessie Mosby, vấn đề cấp bách hiện nay chính là hòn đảo quê hương anh đang ngày càng biến mất dần với một tốc độ đáng kinh hoàng.
