Trong tuần qua, Robert Alembo đã không ngừng đào bới đống đổ nát, sau vụ lở đất xảy ra tại một ngôi làng hẻo lánh có tên Yambali, ở phía bắc Papua Tân Guinea.
Đây được xem là một trong những thảm họa thiên nhiên tồi tệ nhất trong lịch sử nước này, số người chết có thể lên đến 670 người, trước đó chính phủ PNG tuyên bố có thể có tới 2.000 người thiệt mạng trong vụ lở đất.
Robert đang tìm kiếm thi thể của khoảng 20 người thân.
"Vụ lở đất xảy ra có vẻ không thực sự là một loại chuyển động của đất, hay xảy ra giống như mặt đất đang di chuyển. Mà đó là một khối đá khổng lồ đột nhiên rơi xuống vào giữa đêm, với toàn là bụi cây và dây rừng, và tất cả những thứ đó. Chúng tôi đã cố gắng đào chúng ra bằng tay không. Chúng tôi đã tìm thấy được khoảng sáu đến bảy thi thể trong ngày hôm qua. Tất cả đều bị chôn vùi và không ai sống sót”.
Anh không chỉ đau buồn vì cái chết của những người thân yêu, mà sự tàn phá đất đai đã khiến gần 8.000 người không còn nhà cửa - 42% trong số đó là trẻ em.
Trận lở đất cũng đã lấy đi nguồn thu nhập chính của người dân, với 80% dân số cả nước PNG phụ thuộc vào nông nghiệp tự cung tự cấp để kiếm sống.
Robert nói tương lai thật vô định.
"Đất đai là cuộc sống của chúng tôi, vì vậy tương lai của chúng tôi không còn nữa, nó có tác động rất lớn sẽ đi theo chúng tôi đến hết cuộc đời. Người dân Đảo Fed vẫn tồn tại, nhưng đất đai đã hoàn toàn bị xóa sổ."
Nỗi lo về dịch bệnh bùng phát đã bổ sung vào danh sách những thách thức trước mắt, mà những người sống sót và lực lượng ứng phó khẩn cấp phải đối mặt.
Địa hình bị ngập nước có nguy cơ xảy ra một trận lở đất khác – nếu trong trường hợp có mưa lớn.
Thêm vào đó cây cầu bị hư hỏng và tình trạng bất ổn giữa các bộ tộc trong khu vực đã khiến việc tìm kiếm nhiều thi thể bị chôn vùi dưới đống đổ nát trở nên khó khăn.
Thiết bị và viện trợ đến chậm vì di chuyển khó khăn trên mặt đất.
Ngay sau khi chính phủ PNG đưa ra yêu cầu hỗ trợ chính thức, Úc đã tham gia cùng các cơ quan viện trợ để cung cấp viện trợ, bao gồm các gói hàng giữ vệ sinh.
Một nhóm chuyên gia kỹ thuật địa chính Úc cũng đang khảo sát khu vực để hỗ trợ nỗ lực cứu trợ và phục hồi.
Angela Kearney là đại diện của UNICEF tại Papua New Guinea.
Bà cho biết hoạt động ứng phó viện trợ cần xem xét cả nhu cầu về thể chất và tinh thần của những người sống sót - bao gồm hơn 3.300 trẻ em bị ảnh hưởng.
"Chúng tôi đã bay đến Port Mosby. Chúng tôi nghĩ rằng việc đưa trẻ em trở lại trường học thật nhanh là điều thực sự quan trọng. Những câu chuyện mà tôi nghe kể khá buồn, ở đó trẻ em rời khỏi địa điểm tai nạn, và đến ở nhà người thân khác hoặc nơi nào khác trong khoảng ba ngày, sau đó chúng mới quay trở lại chỗ cũ, và chỉ nhìn chằm chằm vào khoảng không phía trước mà chẳng nói gì."
Bảy ngày sau vụ lở đất, Thủ tướng Papua Tân Guinea, James Marape, đã đến thăm tỉnh Enga để tận mắt chứng kiến những tác động nó gây ra.
Ông bị chỉ trích vì đã chờ đợi quá lâu mới thực hiện chuyến thăm, làm tăng thêm áp lực chính trị mà ông phải đối mặt sau khi ông vừa trải qua cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm tại quốc hội vào ngày 28/5.
Andrew Anton Mako tại Trung tâm Chính sách Phát triển của trường Đại học Quốc gia Úc, cho biết đó là nỗi thất vọng khi chính phủ PNG phải mất nhiều thời gian để huy động các phản ứng khẩn cấp.
"Chính phủ lẽ ra có thể làm tốt hơn. Tôi nghĩ ở các quốc gia khác, bạn sẽ có lực lượng phản ứng đầu tiên và các cơ quan chính phủ có mặt tại hiện trường ít nhất trong vòng 24 giờ, phải không? Vâng, điều đó đã không xảy ra. Người dân thất vọng vì chính phủ đã không làm tốt trong việc ứng phó với thảm họa. PNG dễ bị thiên tai trong những năm qua, vì vậy chính phủ lẽ ra đã có thể áp dụng các hệ thống, cơ cấu và cơ chế phù hợp, cũng như đáng lẽ phải phân bổ tài nguyên trước rồi."
Ông nói rằng trọng tâm hiện nay cần phải là đảm bảo viện trợ thích hợp đến tay những người sống sót để họ có thể phục hồi và chữa lành.
Robert Alembo cho biết ông hy vọng không còn lãng phí thời gian để giúp đỡ những người sống sót.
"Tại thời điểm này. Mọi người đang không có nhà, không có thức ăn, không có nước. Mọi thứ ở dưới lòng đất, về thi thể và tất cả những thứ khác đều có ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân, nên cũng rất nguy hiểm. Vì vậy, chính phủ cần phải thành lập các cơ sở y tế càng sớm càng tốt."
