Các cuộc biểu tình lan rộng khắp châu Âu
Các cuộc biểu tình đã nổ ra ở châu Âu, sau khi binh lính Israel chặn và lục soát một đoàn tàu viện trợ quốc tế chở thuốc men và thực phẩm cho Dải Gaza.
Cả đơn vị tổ chức đoàn tàu lẫn Bộ Ngoại giao Israel đều xác nhận thông tin về chiến dịch này.
Đoàn tàu Global Sumud Flotilla, bao gồm hơn 40 tàu dân sự chở khoảng 500 nhà hoạt động, nghị sĩ và một lượng hàng viện trợ mang tính biểu tượng, đã bị hải quân Israel chặn lại cách bờ biển Gaza khoảng 110 km vào rạng sáng thứ Năm (giờ Úc).
“Nhiều tàu đã bị lực lượng chiếm đóng Israel chặn và lên tàu một cách bất hợp pháp trong vùng biển quốc tế,” ban tổ chức cho biết trong thông cáo.
“Chúng tôi đang nỗ lực xác minh tình trạng của toàn bộ hành khách và thủy thủ đoàn.”
Ban tổ chức nói thêm rằng tín hiệu liên lạc của họ bị gây nhiễu, khiến camera phát sóng trực tiếp và liên lạc giữa các tàu bị gián đoạn trước khi binh lính Israel lên tàu.
Ít nhất 6 con tàu trong đoàn bị chặn, gồm: Sirus, Alma, Spectra, Hoga, Adara và Deir Yassin.
Greta Thunberg bị bắt, nhiều nhà hoạt động bị cáo buộc “bị bắt cóc”
Nhà hoạt động môi trường người Thụy Điển Greta Thunberg bị áp giải khỏi tàu Alma và bắt giữ.
Bộ Ngoại giao Israel đăng video lên mạng X, ghi lại cảnh Thunberg bị bắt, kèm chú thích:
“Một số tàu thuộc ‘đoàn Hamas-Sumud’ đã được chặn an toàn và hành khách đang được đưa đến cảng Israel. Greta và các bạn của cô ấy đều an toàn và khỏe mạnh.”
Nhiều nhà hoạt động đã đăng video ghi hình sẵn lên mạng xã hội, nói rằng họ đã bị “bắt cóc” bởi quân đội Israel.
Trải nghiệm của người Úc trên đoàn tàu
Trong số các thành viên đoàn tàu có nhiều người Úc, bao gồm Juliet Lamont. Cô kể lại khoảnh khắc khi Israel bắt đầu chặn các tàu:
“Tôi có thể cảm nhận tim mình đập rất nhanh, và đáng lẽ ra tôi phải hoảng sợ. Nhưng thật lạ, tôi lại thấy rất bình tĩnh. Tôi chưa bao giờ bị chặn như vậy trước đây,” cô nói với chương trình RN Breakfast của ABC.
Lamont cho biết mọi người trong đoàn đều tin rằng họ đang làm điều đúng đắn, và điều đó khiến họ vững vàng và mạnh mẽ hơn:
“Tập thể đoàn đã quyết định sẽ tiếp tục tiến lên, bất chấp mọi yêu cầu đầu hàng. Bởi vì đây không phải là hành động phi pháp. Mang hàng cứu trợ nhân đạo đến cho một quốc gia đang phải chịu đựng nạn diệt chủng không thể bị xem là hành động bất hợp pháp.”
Phản ứng toàn cầu
Các cuộc biểu tình đã nổ ra tại Brussels, Berlin, Athens, Rome và Tunis trong đêm, nhằm phản đối hành động của Israel.
Tại Berlin, hàng trăm người tràn vào ga trung tâm, hô vang khẩu hiệu “Free Palestine”.
Tại Hy Lạp, người biểu tình tập trung bên ngoài Bộ Ngoại giao ở Athens, giơ cao nắm đấm dưới lá cờ Palestine.
Ở Ý, hàng ngàn người xuống đường phản đối việc chặn đoàn viện trợ — trong đó có một phái đoàn Ý. Các nghiệp đoàn Ý tuyên bố tổng đình công vào thứ Sáu để thể hiện đoàn kết với đoàn tàu, khiến Phó Thủ tướng cực hữu Matteo Salvini đe dọa áp dụng biện pháp lao động bắt buộc.
Tại Ireland, đảng Sinn Féin cho biết Thượng nghị sĩ Chris Andrews, người có mặt trên tàu, đã bị “giam giữ trái phép”.
Bộ trưởng Ngoại giao Ireland Simon Harris viết trên X rằng ông “rất lo ngại” và đang theo dõi sát diễn biến.
Tổng thống Colombia Gustavo Petro tuyên bố sẽ hủy bỏ hiệp định thương mại tự do với Israel và trục xuất các nhà ngoại giao Israel khỏi Colombia.
Ông cho biết hai công dân Colombia trong đoàn tàu đã bị Israel bắt giữ. Ông viết trên mạng xã hội X:
“Nếu thông tin này là thật, đây là một tội ác quốc tế mới của Thủ tướng Netanyahu. Bộ Ngoại giao cần đưa ra mọi yêu cầu pháp lý, bao gồm cả trong hệ thống tư pháp Israel.”
Tổ chức Ân xá Quốc tế Anh (Amnesty International UK) kêu gọi Thủ tướng Anh Keir Starmer lên tiếng:
“Việc Israel chặn đoàn tàu viện trợ Gaza đánh dấu thêm một chương đáng xấu hổ trong việc cưỡng chế tàn nhẫn lệnh phong tỏa phi pháp suốt 18 năm, là đòn tấn công vào luật pháp quốc tế và nhân đạo cơ bản.
Thủ tướng Keir Starmer phải hành động, bởi các công dân và tàu mang cờ Anh cũng tham gia.”
Một video phát trực tiếp từ tàu cho thấy hành khách mặc áo phao ngồi trên boong, giữ bình tĩnh. Ban tổ chức tuyên bố đoàn tàu sẽ “tiếp tục hành trình, không nao núng.”
Quân đội Israel không trả lời yêu cầu bình luận, nhưng Bộ Ngoại giao cho biết hải quân đã cảnh báo đoàn tàu đang tiến vào vùng chiến sự, vi phạm lệnh phong tỏa hợp pháp và đề nghị họ đổi hướng.
Israel nhấn mạnh viện trợ có thể được chuyển đến Gaza qua “các kênh an toàn.”
Đây là nỗ lực mới nhất bằng đường biển nhằm phá vỡ lệnh phong tỏa đã biến phần lớn Gaza thành vùng đất hoang tàn sau gần hai năm chiến sự.
Tấn công bằng drone và sự cố liên tiếp
Đây là lần thứ hai trong vòng 24 giờ đoàn tàu bị tiếp cận.
Trước đó, ban tổ chức cho biết hai tàu chiến Israel đã tiếp cận và bao vây hai tàu trong đoàn, khiến toàn bộ hệ thống định vị và liên lạc bị tê liệt, được mô tả là “một cuộc tấn công mạng.”
Một đoạn video đăng trên Instagram của đoàn tàu cho thấy bóng tàu quân sự có tháp pháo đang áp sát tàu dân sự.
Reuters xác nhận video được quay từ đoàn tàu, nhưng không thể xác định danh tính hoặc thời điểm chính xác.
Tuần trước, đoàn tàu từng bị tấn công bằng drone, thả lựu đạn choáng và bột gây ngứa, khiến một số tàu hư hại nhưng không ai bị thương.
Israel không bình luận về vụ này, nhưng trước đó khẳng định sẽ dùng mọi biện pháp ngăn đoàn tàu tiếp cận Gaza, cho rằng lệnh phong tỏa hải quân là hợp pháp trong cuộc chiến chống Hamas.
Ý và Tây Ban Nha đã triển khai tàu hải quân để hỗ trợ cứu hộ nếu cần, nhưng rút lui khi đoàn tàu cách Gaza 278 km vì lý do an toàn.
Đoàn tàu Global Sumud Flotilla vẫn tuyên bố sẽ tiếp tục hành trình nhân đạo, bất chấp bị chặn bắt, trong nỗ lực đưa tiếng nói và hành động cứu trợ đến vùng đất đang chịu đau thương Gaza.
READ MORE
SBS Việt ngữ
Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook & SBS Vietnamese Instagram, và cập nhật tin tức ở sbs.com.au/vietnamese
