Quan hệ giữa Canada và Ấn Độ đã giảm xuống mức thấp nhất trong nhiều năm, khi hai nước cáo buộc lẫn nhau và trục xuất các nhà ngoại giao của nhau, về vụ sát hại một nhà lãnh đạo ly khai Sikh.
Thủ tướng Canada, ông Justin Trudeau cho biết chính phủ của ông đang điều tra những cáo buộc đáng tin cậy rằng, Ấn Độ có thể có liên quan đến vụ sát hại nhà hoạt động độc lập người Canada gốc Sikh, là ông Hardeep Singh Nijjar ở British Columbia hồi tháng Sáu năm rồi.
Đó là những tuyên bố, mà Ấn Độ đã mạnh mẽ bác bỏ.
"Chính phủ Ấn Độ cần phải xem xét vấn đề này với sự nghiêm túc tối đa".
"Chúng tôi đang làm điều đó và chúng tôi không tìm cách khiêu khích hay leo thang", Justin Trudeau.
Thế nhưng tình hình đã leo thang.
Canada đã trục xuất nhân viên tình báo hàng đầu của Ấn Độ, đáp lại Ấn Độ đã trục xuất một nhà ngoại giao cao cấp của Canada, có trụ sở tại Ấn Độ.
Bộ Ngoại giao Ấn đã gọi các cáo buộc là ‘vô căn cứ’ và ‘vô lý’.
Trong khi đó cựu Cao ủy Ấn Độ tại Pakistan, ông Gopalaswami Parthasarathy nói rằng chính phủ Ấn Độ sẽ không để tình hình nằm yên và nói thêm rằng, ông tin là ông Trudeau khó có thể thực hiện các bước quyết liệt hơn nữa.
"Quí vị đang đối phó với một chính phủ Ấn Độ, vốn sẽ không chấp nhận lời nói dối này".
"Vì vậy tôi không biết điều gì đã xảy ra trong trường hợp cụ thể này, nhưng chúng tôi chắc chắn có một quan điểm rất mạnh mẽ".
"Các cơ quan tình báo bí mật của Canada biết chính xác những gì dân số từ Punjab, đó là Punjab Ấn Độ của họ, đang làm".
"Chúng tôi hy vọng quí vị sẽ có hành động mạnh mẽ vì đó là lãnh thổ của quí vị", Gopalaswami Parthasarathy.
Còn Ngoại trưởng Úc Penny Wong cho biết, Úc đã nêu quan ngại với Ấn Độ về các cáo buộc này.
"Rõ ràng, đây là những báo cáo có liên quan và như tôi đã nói, chúng tôi đang theo dõi chặt chẽ những phát triển này với các đối tác của chúng tôi và sẽ tiếp tục làm như vậy", Penny Wong.
Được biết hôm 20/9, Ấn Độ đã đưa ra cảnh báo đối với công dân Canada đặc biệt là sinh viên, phải ‘hết sức thận trọng’ khi quan hệ giữa hai quốc gia tiếp tục xấu đi.
Bộ Ngoại giao Ấn Độ đã đưa ra một tuyên bố cho biết, ‘Trước các hoạt động chống Ấn Độ ngày càng tăng và tội ác thù hận cùng bạo lực hình sự được dung túng về mặt chính trị ở Canada, tất cả công dân Ấn Độ ở đó và những người dự định đi du lịch, được khuyến cáo hết sức thận trọng’.
Tại Ấn Độ, nghị sĩ Quốc hội Shashi Tharoor nói ông ủng hộ lập trường của chính phủ Ấn Độ và nói rằng, chủ quyền của nước này phải được bảo vệ.
"Chúng ta đang thấy một sự ăn miếng trả miếng ở cả hai bên".
"Đầu tiên, về việc trục xuất một nhà ngoại giao, sau đó về lời khuyên này".
"Tôi nghĩ thật không may khi Canada chọn một con đường như vậy".
"Nếu họ có bất kỳ vấn đề gì, những vấn đề này nên được thảo luận riêng với một chính phủ thân thiện như Ấn Độ và vấn đề nên được thảo luận kín".
"Công khai đưa ra tuyên bố trước quốc hội là điều rất đáng tiếc của Thủ tướng Justin Trudeau và đã đi xa như vậy, Canada đã thực sự gây nguy hiểm cho mối quan hệ rất tốt đẹp", Shashi Tharoor.
Tôi nghĩ rằng những khoảnh khắc như bế tắc ngoại giao Ấn Độ-Canada không xác định được mối quan hệ, nhưng chắc chắn chúng có thể làm chậm đi tiến độ, Eric Garcetti.
Trong khi đó, người Sikh sống ở thành phố Lahore của Pakistan đã tổ chức các cuộc biểu tình, sau những cáo buộc của Canada rằng, Ấn Độ có thể liên quan đến vụ sát hại nhà hoạt động Sikh Hardeep Nijjar.
Một cuộc biểu tình, khác đã được tổ chức tại thành phố Peshawar.
Lãnh tụ Sikh địa phương Ramesh Singh Arora nói rằng, các thành viên của cộng đồng Sikh đã bị bao vây, bởi điều mà ông gọi là những kẻ khủng bố Ấn Độ.
"Cộng đồng Sikh đang kêu gào rằng người Sikh nên được bảo đảm an ninh, vì chúng tôi đang cảm thấy bị đe dọa".
"Những kẻ khủng bố Ấn Độ đang lan rộng khắp thế giới và chúng tôi lo sợ cho sự an toàn của tất cả các nhà lãnh đạo Sikh, bất kể họ đang ở đâu trên thế giới ngay bây giờ".
"Các cuộc biểu tình đã được thực hiện ở Canada, ở châu Âu, ở London và nhiều nơi khác".
"Hôm nay chúng tôi yêu cầu Ấn Độ phải chịu trách nhiệm và thủ phạm chịu trách nhiệm cho hành động này, phải bị trừng phạt thích đáng", Ramesh Singh Arora.
Trong khi đó Canada cho đến nay vẫn từ chối cho biết lý do, tại sao họ tin rằng Ấn Độ có thể liên quan đến vụ sát hại ông Nijjar.
Còn Hoa Kỳ đã lên tiếng quan ngại sâu sắc, về những cáo buộc của Canada.
Đại sứ Hoa Kỳ tại Ấn Độ Eric Garcetti nói rằng, những tình huống kiểu này có thể gây căng thẳng cho quan hệ song phương.
"Canada là người bạn, đối tác và đồng minh thân mến, đối tác thương mại và đồng thời là láng giềng phía bắc của chúng ta".
"Chúng tôi quan tâm sâu sắc đến Canada cũng như chúng tôi quan tâm sâu sắc đến Ấn Độ và người Ấn Độ".
"Tôi nghĩ rằng những khoảnh khắc như bế tắc ngoại giao Ấn Độ-Canada không xác định được mối quan hệ, nhưng chắc chắn chúng có thể làm chậm đi tiến độ”, Eric Garcetti.
Trong khi đó Cơ quan chống khủng bố của Ấn Độ, có tên là Cơ quan Điều tra Quốc gia gọi tắt là NIA cho biết, họ đang tăng cường đàn áp những kẻ khủng bố Khalistani, hoạt động ở Ấn Độ.
Một tuyên bố của NIA cho biết, cơ quan này đã công bố phần thưởng tiền mặt trị giá hơn 18.600 đô la Úc, cho thông tin dẫn đến việc bắt giữ Harwinder Singh Sandhu và Lakhbir Singh Sandhu, vì đã thúc đẩy các hoạt động khủng bố của Babbar Khalsa International gọi tắt là BKI ở Ấn Độ, một trong những nhóm ly khai Sikh chính yếu.
Một phần thưởng tiền mặt trị giá hơn 9 ngàn đô la Úc mỗi người, cũng đã được công bố cho thông tin về 3 cộng sự viên, một tuyên bố của NIA cho biết thêm rằng, cả 5 người đều bị buộc tội tấn công khủng bố và gây quỹ cho BKI.
