Tấn công cá nhân và dùng lời lẽ cay độc miệt thị: Chính trị Hoa Kỳ khác chính trị Úc thế nào?

Little love lost - why are US politicians so rude to each other (AAP)

Little love lost - why are US politicians so rude to each other Source: AAP / Alex Brandon/AP

Đã có khá nhiều cuộc tấn công cá nhân và chỉ trích gay gắt giữa ứng cử viên đảng Cộng hòa Donald Trump và ứng cử viên Dân chủ Kamala Harris khi cuộc bầu cử Hoa Kỳ đang đến gần. Nhiều người đã trở nên miễn nhiễm với những phát biểu chỉ trích gay gắt trong chính trường Hoa Kỳ, đặc biệt là từ ông Trump, nhưng tại sao hành vi này lại phổ biến hơn trong chính trường Hoa Kỳ so với Úc?


Donald Trump thiết lập 'thương hiệu' riêng

"Nhưng chúng ta đang đưa người dân vào mức độ mà chúng ta chưa từng thấy. Và những người ngu ngốc đang làm điều đó. Bà ta là một kẻ ngu đần. Một kẻ ngu ngốc. Tôi không quan tâm. Tôi không quan tâm." 

Đó là kiểu ngôn ngữ mà chúng ta có thể nghe từ ứng cử viên Cộng hòa Hoa Kỳ Donald Trump. Một cuộc tấn công cá nhân khi ông lên án chính sách nhập cư của Tổng thống Biden và đối thủ Kamala Harris.

Kể từ khi bước vào chính trường vào năm 2016, ông Trump chắc chắn không ngần ngại chỉ trích các đối thủ chính trị của mình, bao gồm cả đối thủ chính trị năm 2016 của ông là Hillary Clinton, người mà ông gọi là 'Hillary gian dối' và 'Hillary vô cảm'. 

Chỉ vài ngày trước, ông Trump đã đưa ra những lời chỉ trích cay độc nhắm vào Tổng thống Joe Biden và ứng cử viên Dân chủ Kamala Harris tại một hội nghị ở Wisconsin.

"Joe Biden bị thiểu năng trí tuệ. Kamala sinh ra đã như vậy. Bà ấy sinh ra đã như vậy."

Vậy thì Donald Trump thoát tội bằng cách nào và hành vi này có phải là hành vi độc nhất của ông ta không? 

Phó giáo sư David Smith từ Trung tâm nghiên cứu Hoa Kỳ của Đại học Sydney giải thích.

"Có phản ứng dữ dội của giới truyền thông, nhưng nó diễn ra trong một thời gian dài đến nỗi mọi người trở nên vô cảm, ông ta nói điều này quá nhiều, mọi người khó thể dành nhiều thời gian và năng lượng để phẫn nộ với những bình luận này. Đây là lý do tại sao ông ta thoát tội. Ông ta cũng đã làm rất nhiều điều trong những năm qua còn tệ hơn nhiều so với việc phỉ báng tên một người, việc đó có vẻ khá nhẹ nhàng so với việc kích động bạo loạn hoặc cố gắng lật ngược một cuộc bầu cử." 

Sự phân cực và bản sắc chính trị của Mỹ

Giáo sư Smith cho biết mặc dù mức độ chỉ trích gay gắt của ông Trump không ai sánh kịp trong chính trị, nhưng chắc chắn có xu hướng đối với loại hành vi này trong chính trị Hoa Kỳ.

Ông cho biết điều này là do bản sắc đảng phái nội tại như thế nào đối với bản sắc chung của một cá nhân, thúc đẩy sự phân cực sâu sắc ở Hoa Kỳ. 

"Đây là lúc những cấm kỵ khi tấn công ai đó vì chủng tộc, giới tính, tôn giáo hoặc khu vực của họ không còn áp dụng nữa. Mọi người cảm thấy thoải mái tấn công lẫn nhau vì lý do đảng phái của họ. họ coi đó là bản sắc được lựa chọn. Đó là trò chơi công bằng. Thật không may, sức mạnh của bản sắc đảng phái thực sự là một giấy phép để bày tỏ sự căm ghét.
Cả hai phe trong nền chính trị Hoa Kỳ đều cảm thấy rằng phe kia đang muốn phá hủy đất nước. Và nếu bạn cảm thấy rằng phía đối lập đang muốn phá hủy đất nước, bạn sẽ không ngại việc gọi những người ở phe kia là gì.
Phó giáo sư David Smith
Trên thực tế, bản sắc chủng tộc một lần nữa đã xâm nhập vào lĩnh vực chính trị trong cuộc đua bầu cử này.

Giáo sư Smith cho biết các cuộc tấn công cá nhân không chỉ xảy ra với ông Trump hay các ứng cử viên của Đảng Cộng hòa, ám chỉ đến cách Kamala Harris và ứng cử viên Phó Tổng thống của bà là Tim Walz gọi Donald Trump và các đồng minh Cộng hòa của ông là 'bọn kỳ lạ'.

Nhưng Giáo sư Smith nói rằng với ông Trump, hành vi thù địch được áp dụng như một chiến lược chính trị trực tiếp và thương hiệu có lợi cho ông.

"Đó là một trong những điều mà những người ủng hộ ông ta thích vì họ tin rằng chính trị đã làm họ thất vọng đến mức tất cả các chuẩn mực lịch sự chỉ là một phần của cơ chế thất bại này. Khi mọi người chỉ trích ông Trump vì đã xúc phạm đối thủ của mình, thì họ coi cách cư xử tệ hại của ông là lý do ông ta là giải pháp cho vấn đề của họ." 

Chính trị Úc hoạt động theo kiểu nghị viện và 'nỗ lực lấy lòng mọi cử tri'

Kiểu lăng mạ bằng lời nói này ít rõ ràng hơn trong chính trường Úc.

Tiến sĩ Sarah Cameron là nhà khoa học chính trị tại Đại học Griffith, cho biết một trong những điểm khác biệt chính giữa Úc và Hoa Kỳ là hệ thống nghị viện so với hệ thống tổng thống, theo đó nhà lãnh đạo được đảng lựa chọn chứ không phải cử tri như trường hợp ở Hoa Kỳ.

"Điều này dẫn đến các loại lãnh đạo rất khác nhau mà chúng ta thấy trong bối cảnh Úc so với bối cảnh Hoa Kỳ. Ở Úc, chúng ta có xu hướng thấy các nhà lãnh đạo đã tham gia hệ thống đảng phái chính trị trong một thời gian dài.
Vì mọi người rất bất mãn với các đảng phái chính trị, nên họ có xu hướng không có cảm tình với những nhà lãnh đạo này. Chúng ta đã thấy các nhà lãnh đạo chính trị ở Úc ngày càng không được ưa thích theo thời gian.
Tiến sĩ Sarah Cameron
Bill Browne, giám đốc Chương trình Dân chủ và Trách nhiệm giải trình của Viện Úc, đồng ý. Ông cho biết Úc dường như có giọng điệu tranh luận tốt hơn so với những gì chúng ta thấy - trích dẫn việc bỏ phiếu bắt buộc là một yếu tố quan trọng.

"Hệ thống chính trị Úc có lẽ khuyến khích các dân biểu quốc hội hành xử tốt hơn thông qua một số cách khác nhau vì chúng ta có chế độ bỏ phiếu bắt buộc, yêu cầu mọi công dân phải đi bỏ phiếu. Hiệu ứng là các cuộc bầu cử được quyết định thắng hay thua thông qua khả năng thu hút tất cả cử tri, điều này phân biệt Úc với các quốc gia khác, bao gồm cả các tiểu bang, chỉ cần đủ để khiến một người định bỏ phiếu cho đối thủ của bạn từ chối và thuyết phục họ không bỏ phiếu nữa là được." 

Chính hệ thống bỏ phiếu này cũng ảnh hưởng đến hành vi của các chính trị gia Úc theo một cách quan trọng khác. 
Ngoài ra, chế độ bỏ phiếu ưu tiên của Úc có nghĩa là bạn có lợi ích khi lấy được cảm tình từ những người không bỏ phiếu cho bạn. Mặc dù bạn có thể không nhận được sự ưu tiên đầu tiên của họ, nhưng bạn có thể được nhận sự ưu tiên thứ hai, thứ ba hoặc thứ tư của họ, điều này có thể tạo nên sự khác biệt trong một cuộc bầu cử sít sao.
Tiến sĩ Sarah Cameron
Bản chất của các cuộc biểu tình quần chúng ở Hoa Kỳ tạo ra một phạm vi không có cấu trúc cho các cuộc tấn công cá nhân, tạo ra bầu không khí trước bầu cử rất khác so với những gì thể hiện rõ ở Úc.

Giáo sư Smith cho biết Tu chính án thứ nhất - bảo vệ quyền tự do ngôn luận ở Mỹ - về căn bản có nghĩa là các chính trị gia có toàn quyền tự do nói những gì họ muốn tại các cuộc mít tinh chính trị.

"Các cuộc mít tinh của Trump, ông ấy nói bất cứ điều gì ông ấy muốn và thực sự tận dụng năng lượng của khán giả. Khán giả thích những lời lăng mạ cá nhân này. Ông ấy thậm chí còn nói tại một cuộc mít tinh cách đây vài tuần rằng các cố vấn của ông ấy bảo ông nói nhiều hơn về chính sách, thay vì các cuộc tấn công cá nhân.

Rồi ông nói với đám đông, vậy thì, các bạn muốn nghe điều gì? Và họ đã nói rất rõ ràng rằng họ muốn nghe tấn công cá nhân. Và ông ấy nói, ồ, thôi, vậy thì tôi nên sa thải các cố vấn của mình." 

Tất nhiên, mạng xã hội đã trở thành một công cụ cho những cuộc tấn công kiểu này - đặc biệt là của ông Trump - người đã gọi Kamala Harris là 'ngu ngơ như hòn đá' trên nền tảng Truth Social, trong số nhiều lời lăng mạ khác trên các mạng xã hội khác nhau. 

Giáo sư Smith cho biết chính trị Úc khó có thể chuyển hướng theo kiểu của Hoa Kỳ, bất chấp sự toàn cầu hóa của mạng xã hội và sự tiếp xúc với trò chơi chính trị này, vì thị trường truyền thông xã hội của Úc nhỏ hơn nhiều. 

Ông nói thêm rằng có những chuẩn mực chặt chẽ hơn xung quanh hành vi chính trị ở Úc, đặc biệt là trong việc điều chỉnh diễn ngôn của quốc hội, nơi diễn ra hầu hết các cuộc trò chuyện chính trị giữa các chính trị gia. 

"Những người bỏ phiếu cho một đảng ở Úc không coi đảng kia là muốn phá hoại đất nước, và các thành viên quốc hội cũng không nhìn nhận nhau theo cách đó. Lòng trung thành với đảng không mạnh mẽ như vậy trong số những cử tri bình thường ở Úc. Vì vậy, tôi nghĩ đó là lý do tại sao chúng ta không thấy loại chỉ trích này."
Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook và cập nhật tin tức ở sbs.com.au/vietnamese
Nghe SBS Tiếng Việt trên ứng dụng miễn phí SBS Audio, tải về từ App Store  hay Google Play

Share
Follow SBS Vietnamese

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Vietnamese-speaking Australians.
Ease into the English language and Australian culture. We make learning English convenient, fun and practical.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
SBS World News

SBS World News

Take a global view with Australia's most comprehensive world news service