Cơ hội để Thủ tướng Anh Theresa May hoàn tất thỏa thuận Brexit trước ngày nước Anh chính thức rời khỏi Liên hiệp Âu châu vào ngày 29/3 tới đang dần khép lại.
Quốc hội Anh đã trù tính là sẽ tiến hành bỏ phiếu cho dự thảo thỏa thuận Brexit vào hôm nay, ngày 11/12. Tuy nhiên, trong một phát biểu khẩn cấp trước Hạ viện, Thủ tướng May thừa nhận, thỏa thuận mà bà đã ký với Liên Âiu hồi tháng trước chắc chắn sẽ bị bác.
Bà May nói: “Tôi đã lắng nghe rất kỹ những gì được trao đổi tại đây cũng như ở bên ngoài, bởi các thành viên quốc hội, với nhiều quan điểm khác nhau. Thông qua việc lắng nghe các quan điểm đa dạng như vậy, điều rõ ràng là, dù có sự ủng hộ rộng rãi trong rất nhiều khía cạnh quan trọng của thỏa thuận, nhưng có một vấn đề, vấn đề 'chốt chặn' ở Bắc Ireland, vẫn đang là mối quan ngại rộng rãi và sâu sắc. Kết quả là, nếu chúng ta cứ tiếp tục tổ chức bỏ phiếu vào ngày mai, thỏa thuận này sẽ bị bác với tỉ lệ lớn. Do đó, chúng tôi sẽ trì hoãn việc bỏ phiếu vốn dự kiến tiến hành vào ngày mai”.
Sau bốn ngày tranh luận gây chia rẽ, nhiều nghị sĩ Anh không sẵn lòng chấp nhận quyết định vào phút chót của bà May để trì hoãn việc bỏ phiếu.
Nhà lãnh đạo đảng Dân chủ Tự do của Anh, Vince Cable, kêu gọi bỏ phiếu bất tín nhiệm đối với chính phủ.
Ông này nói: “Với sự thất bại ngày hôm nay, chính phủ đã thực sự mất hết thẩm quyền. Tôi và các đồng sự của tôi sẽ hoàn toàn ủng hộ nhà lãnh đạo của phe đối lập nếu bây giờ ông ta tiến hành bỏ phiếu bất tín nhiệm chính phủ”.
Một vấn đề được nhiều dân biểu chia sẻ quan điểm được gọi là vấn đề vấn đề 'chốt chặn' ở Bắc Ireland.
Theo thỏa thuận, Anh sẽ vẫn nằm trong liên minh hải quan Âu châu cho đến khi nào còn cần thiết, để đảm bảo không có biên giới cứng giữa Bắc Ireland và Cộng hòa Ireland.
Bà Theresa May cho biết, bà sẽ gặp các nhà lãnh đạo Liên hiệp Âu châu trong tuần này để chia sẻ những lo ngại liên quan đến điều khoản nói trên, được đa số các nghị sĩ Anh bày tỏ.
Bà May khẳng định: “Tôi đã nói chuyện với một số nhà lãnh đạo các quốc gia Liên hiệp Âu châu vào cuối tuần trước và ngay trước Cuộc họp thượng đỉnh Âu châu, tôi sẽ đến gặp những người đồng cấp ở các quốc gia thành viên khác cũng như lãnh đạo Ủy ban châu Âu. Tôi sẽ thảo luận với họ về mối quan tâm mà các nghị sĩ đã bày tỏ”.
Tuy nhiên, Hội đồng châu Âu khẳng định Liên hiệp Âu châu không sẵn long đàm phán lại thỏa thuận mà họ đã ký với bà May vào tháng trước.
Thủ tướng Ireland Leo Varadkar cũng bác bỏ khả năng về một cuộc đàm phán tiếp theo quanh vấn đề ‘chốt chặn’ gây tranh cãi: “Trong quá trình thương thảo, chúng tôi đã đưa ra rất nhiều nhượng bộ. Chúng tôi đã kết thúc quá trình đó bằng vấn đề chốt chặn. Đây là một thỏa thuận rút khỏi Liên hiệp Âu châu nhận được sự ủng hộ từ 28 quốc gia thành viên. Không thể mở ra để thương thảo lại bất kỳ một khía cạnh riêng lẻ nào mà lại không mở ra các khía cạnh khác”.
Ông Philippe Lamberts là thành viên của nhóm chỉ đạo Brexit của Quốc hội liên Âu.
Ông nói rằng, kế hoạch của Thủ tướng May về chuyến ngoại giao tốc hành ngay trước hội nghị thượng đỉnh của Liên hiệp Âu châu vào thứ năm này sẽ không đạt được bất cứ kết quả gì.
Ông hóm hỉnh nói: “Tôi nghĩ rằng, kết quả duy nhất của chuyến ngoại giao quanh các thủ đô này sẽ là có thêm một lượng khí CO2 được bổ sung vào khí quyển”.
Nếu bà Theresa May trở về mà không đàm phán thành công cho bất cứ một sự thay đổi nào trong bản thỏa thuận Brexit, bản thỏa thuạn này gần như chắc chắn sẽ bị quốc hội Anh từ chối.
Hôm qua, những người biểu tình ủng hộ và chống lại Brexit đã xuống đường ở London. Cả hai bên đều bày tỏ sự thất vọng trước quyết định của bà May về việc hoãn bỏ phiếu cho bản dự thảo thỏa thuận tại quốc hội.
Một người biểu tình ủng hộ Brexit nói: “Thời gian không còn nhiều. Tôi xem đây là một chiến lược khác để bà ấy tiếp tục đặt chúng ta vào tình huống mà chúng ta đành phải chấp nhận một thỏa thuận mà chúng ta không muốn, vì chúng ta sắp hết thời gian cho những gì chúng ta nên làm”.
Một người biểu tình phản đối Brexit lại nói: “Tôi nghĩ bà ấy sợ hãi. Bà ấy biết rằng bà ấy sẽ thua và tôi nghĩ, bằng cách trì hoãn. Điều đó rất nguy hiểm vì đồng hồ đang điểm và điều đó càng khiến chúng tôi càng ngày càng tiến gần hơn với việc chẳng có thỏa thuận nào cả”.
Thủ tướng May từ chối thiết lập một mốc thời gian cụ thể để đưa dự thảo thỏa thuận Brexit ra bỏ phiếu trước Hạ viện.