Những điểm chính
- Việc tự tay nâng cấp nhà rất phổ biến ở Úc, nhưng bạn cần hiểu rõ các rủi ro, quy định và yêu cầu an toàn trước khi bắt đầu.
- Asbestos, sơn có chì và bụi là những nguy cơ thường gặp trong các ngôi nhà cũ, và nếu làm xáo trộn chúng có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
- Nhiều công việc như điện và ống nước bắt buộc phải do người có giấy phép thực hiện, và các thay đổi lớn thường cần xin giấy phép.
- Người mới bắt đầu nên làm từ những việc nhỏ, nâng cao kỹ năng từ từ và lên ngân sách cẩn thận để tránh những sai lầm tốn kém.
Đối với nhiều người, ngôi nhà của họ luôn là một công trình chưa hoàn thiện. Dù là sơn mới một căn phòng hay làm sàn gỗ ngoài trời, nhiều người Úc rất thích tự làm.
“Có một kiểu văn hóa rằng ai cũng có thể tự làm, và rất nhiều người sẵn sàng tự tay nâng cấp nhà. Tôi nghĩ rằng, trong bối cảnh chi phí xây dựng hiện nay quá cao, nhiều người sẽ càng có xu hướng chọn làm DIY,” bà Kribashini Hannon, một nhà quản lý xây dựng, chuyên gia DIY và người sáng lập Build Play Live, chia sẻ.
Tuy việc nâng cấp nhà cửa có thể mang lại cảm giác thành tựu, nhưng cũng đi kèm nhiều lưu ý về an toàn và pháp lý quan trọng.
Cẩn trọng với asbestos và các mối nguy hiểm khác
Trước khi bắt đầu bất kỳ dự án nào, dù lớn hay nhỏ, an toàn luôn phải được đặt lên hàng đầu.
Điều này không chỉ bao gồm việc mang đồ bảo hộ đúng cách, học cách sử dụng công cụ, mà còn là nhận biết những vật liệu độc hại có thể ẩn trong ngôi nhà.
Tại Úc, cứ ba ngôi nhà thì có một căn có chứa amiăng – một loại khoáng chất có thể gây ung thư nếu bị xáo trộn và hít phải.
Nếu cần loại bỏ asbestos, bạn nên thuê một nhà thầu có giấy phép loại bỏ asbestos. Source: Getty / PixeloneStocker
Một trong những rủi ro lớn nhất là asbestos. Tại Úc, cứ ba ngôi nhà thì có một căn có chứa asbestos – một loại khoáng chất có thể gây ung thư nếu bị làm xáo trộn và hít phải.
Asbestos có thể xuất hiện ở nhiều nơi trong nhà như nhà tắm, nhà bếp, giặt ủi, mái hiên và tường. Có khoảng 3.000 sản phẩm xây dựng có thể chứa asbestos, và các ngôi nhà được xây trước năm 1990 là nhóm có nguy cơ cao nhất.
Asbestos không nguy hiểm nếu không bị đụng chạm. Nhưng nếu cắt, khoan hoặc phá vỡ, nó có thể phát tán các sợi nhỏ li ti vào không khí.
“Nếu bạn đang làm DIY mà có khoan, cắt hoặc làm vỡ vật liệu chứa amiăng, thì sự tác động cơ học có thể khiến vật liệu này bị xáo trộn, làm cho các sợi amiăng trở nên cực nhỏ. Những sợi này có thể bay trong không khí và cuối cùng đi vào phổi khi bạn hít vào,” ông John Batty, thành viên của Ủy ban Giáo dục về Amiăng và giám đốc điều hành EDP Consultants, giải thích.
Trước khi bắt đầu bất kỳ công việc nào, bạn có thể sử dụng danh sách kiểm tra tại trang asbestosawareness.com.au để nhận diện nguy cơ. Nếu không chắc chắn, tốt nhất là thuê chuyên gia có giấy phép đến kiểm tra nhà.
Nếu cần loại bỏ asbestos, ông Batty khuyến cáo nên chọn giải pháp an toàn là thuê đơn vị chuyên nghiệp có giấy phép.
Các mối nguy hiểm khác bạn cũng nên lưu ý là sơn chứa chì, thường thấy trong các ngôi nhà cũ, và bụi mịn.
Hãy kiểm soát bụi ngay từ nguồn phát sinh càng nhiều càng tốt và mua cho mình một chiếc mặt nạ phòng độc hoặc khẩu trang dùng một lần.John Batty
“Luôn đeo khẩu trang khi phá dỡ và rửa tay, mặt kỹ lưỡng trước khi ăn uống, vì có nguy cơ vô tình nuốt phải chất độc" ông Batty nói.
An toàn có nghĩa là phải mặc đồ bảo hộ phù hợp và biết cách sử dụng các công cụ. Source: Getty / AleksandarNakic
Làm đúng luật: Giấy phép và chứng chỉ
Mỗi tiểu bang và vùng lãnh thổ ở Úc có quy định khác nhau về cải tạo nhà, vì vậy điều quan trọng là bạn cần kiểm tra với hội đồng địa phương và cơ quan xây dựng nơi bạn sống.
Một số công việc như điện và hầu hết công việc về ống nước bắt buộc phải do người có chứng chỉ hành nghề thực hiện.
Bạn cũng cần giấy phép xây dựng và quy hoạch cho các thay đổi lớn như tháo dỡ tường chịu lực, xây thêm phòng hoặc làm sàn gỗ lớn ngoài trời. Việc bỏ qua xin phép có thể tưởng như tiết kiệm thời gian và chi phí, nhưng hậu quả có thể rất nghiêm trọng.
Bà Hannon cảnh báo bạn có thể bị phạt, bị buộc phải tháo dỡ công trình hoặc thậm chí là đe dọa đến an toàn gia đình bạn.
“Bạn không muốn gặp tình huống một hạng mục bị hư hỏng hay sập đổ,” bà nói.“Chúng tôi từng thấy người tự làm chống thấm sai cách hoặc xử lý nền nhà không đúng. Chỉ sau vài năm, nấm mốc, mục gỗ xuất hiện và bạn phải tháo dỡ toàn bộ công trình để làm lại từ đầu.”
Người mới nên bắt đầu từ việc nhỏ
Chuyên gia DIY Geneva Vanderzeil, người bắt đầu hành trình cải tạo khi sửa ngôi nhà nhỏ ở Brisbane, nói rằng DIY có thể giúp tiết kiệm tiền… nhưng cũng dễ khiến chi phí vượt tầm kiểm soát.
Người ta thường cho rằng việc tự sửa chữa nhà sẽ rất rẻ vì bạn không phải trả tiền cho người khác, nhưng những thứ như vật liệu, thuê dụng cụ, phí giao hàng và xử lý rác thải, tất cả những thứ đó đều cộng lại với nhau.Geneva Vanderzeil
Nếu bạn là người mới, hãy bắt đầu với những dự án nhỏ, ít rủi ro để rèn luyện kỹ năng.
“Hãy mua một cái bàn và thử ốp gạch lên trước khi bắt tay vào lát sàn nhà tắm,” bà Hannon khuyên.
Tiết kiệm tiền là một lý do khiến mọi người thử tự nâng cấp nhà, nhưng chi phí có thể tăng lên. Source: Getty / Maskot
“Bạn không cần phải là chuyên gia để bắt đầu. Việc mắc lỗi là một phần của quá trình học hỏi. Bắt đầu từ các dự án đơn giản như sơn hoặc làm thủ công sẽ giúp bạn dần dần phát triển kỹ năng và thêm tự tin.”
Đăng ký hoặc theo dõi podcast Australia Explained để biết thêm thông tin hữu ích và các mẹo giúp bạn ổn định cuộc sống mới tại Úc.
Bạn có thắc mắc hoặc ý tưởng chủ đề nào không? Hãy gửi email cho chúng tôi theo địa chỉ australiaexplained@sbs.com.au
