Lo ngại về xung đột công khai ngày càng gia tăng.
Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro yêu cầu Mỹ chấm dứt chính sách can thiệp vào quốc gia Nam Mỹ này, cũng như trên khắp khu vực Mỹ Latinh và Caribe.
"Từ Venezuela, chúng tôi kêu gọi và yêu cầu chấm dứt sự can thiệp bất hợp pháp và tàn bạo của chính phủ Mỹ."
Nhưng Mỹ không hề lùi bước.
Chính quyền của Tổng thống Donald Trump đã liên tục gây áp lực lên Venezuela trong nhiều tháng qua bằng việc tăng cường lực lượng hải quân quy mô lớn trong khu vực, kèm theo đó là các cuộc tấn công vào các tàu bị cáo buộc buôn lậu ma túy, khiến gần 90 người thiệt mạng.
Và ông Trump nói rằng Mỹ sẵn sàng tiến xa hơn nữa.
Các cuộc tấn công sẽ sớm bắt đầu - ông Trump nói, để chặn các chuyến hàng ma túy đang trên đường từ Venezuela đến Mỹ bằng đường bộ.
"Điều này liên quan đến rất nhiều vấn đề. Họ đã đối xử tệ với chúng tôi. Và tôi đoán bây giờ chúng tôi cũng không đối xử tốt với họ nữa. Nếu bạn nhìn vào hoạt động buôn bán ma túy, thì buôn lậu ma túy bằng đường biển đã giảm 92%, và không ai hiểu được 8% còn lại là gì, vì tôi cũng không biết. Bất kỳ ai dính líu đến việc đó lúc này đều không có kết cục tốt. Và chúng tôi cũng sẽ giải quyết chuyện đó trên đất liền. Việc này sẽ sớm bắt đầu trên đất liền.”
Những bình luận này được đưa ra sau vụ bắt giữ một tàu chở dầu của Venezuela trong một cuộc đột kích đầy kịch tính, trong đó lực lượng Mỹ đã đu dây từ trực thăng xuống con tàu khổng lồ, mà Mỹ cho rằng là một phần của mạng lưới buôn lậu dầu thô bất hợp pháp bị cấm vận.
Trong một tuyên bố, Bộ Tài chính Mỹ cho biết họ cũng đã áp đặt lệnh trừng phạt đối với sáu công ty vận tải biển vận chuyển dầu của Venezuela, cũng như sáu tàu chở dầu thô.
Các tàu bị nhắm mục tiêu là những siêu tàu chở dầu vừa mới bốc dỡ dầu thô ở Venezuela, theo các tài liệu vận chuyển nội bộ của công ty dầu khí nhà nước PDVSA.
Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết chính phủ Mỹ sẽ không dừng lại cho đến khi tịch thu được lượng dầu xuất khẩu của Venezuela.
"Chính quyền Trump đang thực thi các chính sách trừng phạt của Tổng thống và của Mỹ, và chúng tôi sẽ không khoanh tay đứng nhìn những tàu bị trừng phạt ngang nhiên di chuyển trên biển với dầu buôn lậu, mà lợi nhuận từ đó sẽ tiếp tay cho chủ nghĩa khủng bố ma túy của các chế độ bất hảo và bất hợp pháp trên khắp thế giới."
Bộ Ngoại giao Venezuela lên án mạnh mẽ hành động mà họ mô tả là trộm cắp trắng trợn và hành vi cướp biển quốc tế, đồng thời cáo buộc Mỹ muốn giành quyền kiểm soát nguồn cung dầu của nước này.
Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres hôm thứ Năm bày tỏ lo ngại về tình hình căng thẳng leo thang và kêu gọi kiềm chế.
Các nghị sĩ đảng Dân chủ Mỹ cũng đặt câu hỏi về tính hợp pháp của vụ bắt giữ tàu chở dầu và những hành động tiếp theo của chính quyền Trump.
Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ bang Virginia Tim Kaine phát biểu tại Quốc hội về vụ bắt giữ này.
“Tôi cho rằng đây là một sự leo thang. Bạn có thể chỉ nhìn vào hành động đó và hỏi: lý do cho việc này là gì? Nhưng nó chỉ là một phần của cả một chuỗi hành động. Bạn biết đấy, các vụ tấn công tàu thuyền, những lời đe dọa, xâm lược trên bộ có thể là bước tiếp theo, hay việc bắt giữ tàu chở dầu. Vì vậy, đây rõ ràng là một sự leo thang và nó tiếp tục cho thấy Quốc hội cần phải xem xét vấn đề này. Chúng ta chưa có một phiên điều trần công khai nào, dù là ở ủy ban đối ngoại hay quân sự, và chúng ta không nên tham chiến khi chưa có sự bỏ phiêú của Quốc hội.”
Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Pete Ricketts ủng hộ việc tịch thu này.
“Tôi nghĩ chúng ta nên thực thi pháp luật, và nếu có tàu nào bị trừng phạt, chúng nên bị tịch thu. Theo tôi hiểu, đó là một tàu đã từng bị trừng phạt vì hỗ trợ Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC), và việc này được thực hiện phối hợp với FBI và Bộ Tư pháp.”
Christopher Sabatini là nghiên cứu viên cấp cao tại viện nghiên cứu Chatham House ở London.
Ông nói với hãng tin AAP rằng hành động của Mỹ rất đáng ngờ về mặt luật biển.
Ông Sabatini cho biết việc bắt giữ này cũng báo hiệu Mỹ đang gia tăng áp lực lên các huyết mạch kinh tế đang duy trì quyền lực của Tổng thống Maduro.
"Trong trường hợp này, đó là sự thay đổi cả về chiến lược và chiến thuật. Chiến lược là lật đổ chế độ. Và ý tưởng trước khi có chiến lược này chủ yếu là để đe dọa quân đội và nhóm thân cận của Tổng thống Maduro, khiến họ nghĩ rằng họ có thể là nạn nhân tiếp theo, dù là bằng một cuộc tấn công tên lửa hay một chiến dịch cướp bóc trong nước. Nói cách khác, đó là sự đe dọa bằng quân sự. Giờ đây, chúng ta thấy một chiến lược khác, và cùng với đó là một chiến thuật khác, đó là làm suy yếu nguồn lực của chế độ: tước đoạt số tiền mà chế độ này nhận được từ các chuyến vận chuyển dầu bất hợp pháp cho các đồng minh, bao gồm Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Iran và Nga."
Bộ Tài chính Mỹ cũng đang áp đặt lệnh trừng phạt đối với ba người thân của ông Maduro, trong đó có hai cháu trai của Đệ nhất phu nhân Venezuela Cilia Flores.
Washington cáo buộc ông Maduro đứng đầu cái gọi là "Băng đảng Mặt trời", mà họ đã tuyên bố là một tổ chức "khủng bố ma túy" vào tháng trước, và đã treo thưởng 50 triệu đô la cho thông tin dẫn đến việc bắt giữ ông ta.
Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook & SBS Vietnamese Instagram, và cập nhật tin tức ở sbs.com.au/vietnamese
