Đàm phán trao trả con tin tiếp tục gặp khó khăn, trong khi các bên trung gian quốc tế đang bất đồng về vai trò của lực lượng gìn giữ hòa bình tại Dải Gaza.
Tình hình trao trả con tin giữa Israel và Hamas tiếp tục diễn biến phức tạp, gây thêm nỗi tuyệt vọng cho các gia đình có người thân bị giam giữ. Cánh vũ trang Hamas cho biết họ sẽ bàn giao thêm một thi thể con tin được tìm thấy ở Dải Gaza. Tuy nhiên, thi thể của 13 con tin đã chết vẫn chưa được tìm thấy, và Hamas đổ lỗi cho đống đổ nát còn sót lại sau cuộc giao tranh.
Tuy nhiên, phía Israel không chấp nhận lời giải thích này. Một phát ngôn viên của chính phủ Israel tuyên bố nhóm chiến binh Palestine biết vị trí các thi thể. Chính quyền Israel hôm Chủ nhật đã cho phép một nhóm kỹ thuật Ai Cập vào làm việc với Hội Chữ thập đỏ để xác định vị trí các thi thể.
Trong khi đó, người Palestine ở Gaza đang chôn cất hàng chục thi thể mà Israel trả lại theo thỏa thuận ngừng bắn. Các nhân chứng cho biết nhiều thi thể không thể nhận dạng và có dấu hiệu bị tra tấn và cắt xẻo.
Nỗi tuyệt vọng chờ đợi thi thể người thân
Giữa bối cảnh căng thẳng chung, trường hợp của một gia đình chờ đợi được phóng thích ở Gaza đang gây sự chú ý. Trong suốt hai năm qua, ông Ruby Chen đã chờ đợi con trai Itay của mình trở về nhà. Gia đình đã nghĩ rằng khoảnh khắc đó cuối cùng cũng đến khi Israel và Hamas đồng ý về thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza. Nhưng trong hai tuần kể từ khi 20 con tin còn sống cuối cùng và một số thi thể được trả tự do, chỉ có thêm sự tuyệt vọng.
Chia sẻ với truyền thông, ông Chen bày tỏ sự lo lắng:
"Mỗi ngày chúng tôi đều chờ đợi cuộc gọi để báo tin rằng thực sự sẽ có thêm nhiều con tin được về và hy vọng một trong số đó là con trai chúng tôi."
"Hai tuần trước, đã có một thỏa thuận được ký kết để giải cứu 48 con tin. Hiện tại, chỉ có 35 người được giải cứu. Chúng tôi tin rằng con trai chúng tôi sẽ sớm được đoàn tụ với chúng tôi," ông Ruby Chen nói.
Itay Chen, một công dân Mỹ gốc Israel, 19 tuổi và đang làm nhiệm vụ trên một chiếc xe tăng gần biên giới Gaza vào ngày 7 tháng 10 năm 2023, khi Hamas phát động cuộc tấn công bất ngờ đẫm máu vào Israel.
Hamas đã nhiều lần nói rằng sẽ rất khó để giải cứu tất cả các con tin, vì Israel vẫn kiểm soát hơn một nửa Gaza, và hầu hết các tòa nhà trong dải Gaza đã bị biến thành đống đổ nát. Tuy nhiên, ông Ruby Chen bày tỏ sự hoài nghi sâu sắc:
Tôi không tin lắm vào những gì Hamas nói. Hãy nhớ rằng Hamas là bên đã bắt cóc và giam giữ họ ở nhiều nơi khác nhau… họ không bị mất trí nhớ.Ruby Chen - Người cha có con mất tích ở Gaza
Israel tuyên bố "Không thể chấp nhận" lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ ở Gaza
Việc trì hoãn việc trao trả các con tin Israel còn lại dường như đang làm đình trệ một số cuộc thảo luận về giai đoạn tiếp theo của lệnh ngừng bắn ở Gaza — mặc dù tính phức tạp của các vấn đề hiện tại cũng có thể là một yếu tố.
Một trong những yếu tố quan trọng trong kế hoạch hậu chiến đối với Gaza là thành phần của cái gọi là Lực lượng Ổn định Quốc tế (ISF). Mục tiêu của ISF là giúp đảm bảo lệnh ngừng bắn ở Gaza được duy trì và đảm bảo hòa bình tương đối sau khi Hamas hạ vũ khí.
Bất chấp vai trò của Thổ Nhĩ Kỳ trong việc đảm bảo thỏa thuận hòa bình, Ngoại trưởng Israel khẳng định họ không thể tham gia lực lượng này.
Phát biểu tại thủ đô Budapest của Hungary, ông Gideon Sa'ar cho biết các quốc gia đóng góp nhân sự cho ISF "ít nhất nên công bằng với Israel". Ông tuyên bố thẳng thắn:
"Có lẽ họ không nên ủng hộ quá mức, nhưng họ cũng không nên thù địch với Israel.”
"Thật không may, và chủ yếu là trong hai năm qua, thậm chí trước đó, Thổ Nhĩ Kỳ, do Recep Tayyip Erdoğan lãnh đạo, đã có cách tiếp cận thù địch với Israel, bao gồm không chỉ các tuyên bố thù địch mà còn cả các biện pháp ngoại giao và kinh tế chống lại Israel."
"Vì vậy, việc chúng tôi để lực lượng vũ trang của họ tiến vào Dải Gaza là không hợp lý, và chúng tôi sẽ không đồng ý với điều đó, và chúng tôi đã nói điều đó với những người bạn Mỹ của chúng tôi," ông Gideon Sa'ar nói.
Những bình luận này phản ánh quan điểm của Thủ tướng Israel hôm Chủ nhật 26/10, khi ông lập luận rằng Israel sẽ "xác định lực lượng nào là không thể chấp nhận được đối với chúng tôi".
Đòi hỏi sự rõ ràng về vai trò gìn giữ hòa bình
Trong khi đó Vua Abdullah của Jordan cho biết cần phải làm rõ vai trò của bất kỳ lực lượng quốc tế nào bên trong Gaza. Ông nói với BBC:
"Nhiệm vụ của lực lượng an ninh bên trong Gaza là gì? Và chúng tôi hy vọng đó là gìn giữ hòa bình, bởi vì nếu đó là thực thi hòa bình, sẽ không ai muốn động đến điều đó."
"Gìn giữ hòa bình nghĩa là bạn ngồi đó hỗ trợ lực lượng cảnh sát địa phương, tức người Palestine, mà Jordan và Ai Cập sẵn sàng huấn luyện với số lượng lớn, nhưng điều đó cần thời gian."
"Nếu chúng ta tuần tra khắp Gaza với vũ khí trên tay, đó không phải là tình huống mà bất kỳ quốc gia nào muốn dính líu vào," Vua Abdullah tuyên bố.
Hơn một nửa dân số Jordan là người gốc Palestine, làm dấy lên mối lo ngại sâu sắc về chiến tranh và những nỗ lực duy trì hòa bình ở Gaza trong cộng đồng. Đó là một phần lý do tại sao Quốc vương Jordan tuyên bố đất nước của ông sẽ đóng vai trò huấn luyện lực lượng an ninh Palestine, nhưng không điều động quân đội đến dải Gaza.
Hamas và viện trợ nhân đạo
Hamas cho biết việc trì hoãn thả con tin dẫn đến hạn chế viện trợ. Trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình Al Jazeera của Qatar vào cuối tuần qua, thủ lĩnh Hamas Khalil al-Hayya đã nói về tầm quan trọng của việc các lực lượng quốc tế tiến vào vùng lãnh thổ bị chiến tranh tàn phá này.
"Với sự hiện diện của lực lượng Liên hợp quốc và một cơ quan quản lý Gaza, dải đất này sẽ được an toàn và bảo đảm, sẽ không có chiến tranh hay tiếng súng nào xảy ra miễn là sự chiếm đóng vẫn được duy trì," ông Khalil al-Hayya nói.
Trong một diễn biến liên quan, Tòa án Công lý Quốc tế phán quyết Israel phải cho phép các nhóm cứu trợ tiếp cận Gaza không bị cản trở và rằng những nỗ lực của quốc gia này nhằm ngăn cản một cơ quan của Liên Hợp Quốc cung cấp viện trợ cho người Palestine là bất hợp pháp.
Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook & SBS Vietnamese Instagram, và cập nhật tin tức ở sbs.com.au/vietnamese
