Trong nhiều tuần lễ, chính phủ nói rằng vấn đề là khi nào, chứ không phải liệu Úc có công nhận nhà nước Palestine hay không và giờ chúng ta đã biết khi nào.
Thủ tướng Anthony Albanese tiết lộ.
“Tại kỳ họp thứ 80 của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc vào tháng 9, Úc sẽ công nhận nhà nước Palestine”, Anthony Albanese.
Úc sẽ cùng Pháp và Canada công nhận nhà nước Palestine tại Đại hội đồng và Vương quốc Anh cũng có thể sẽ sử dụng hội nghị này, làm thời điểm để chính thức công nhận.
Quyết định này được đưa ra, sau khi Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu chỉ trích phản ứng của Úc, đối với cuộc xung đột.
"Những người nói rằng Israel có quyền tự vệ cũng lên tiếng, nhưng đừng thực hiện quyền đó khi chúng ta làm điều mà bất kỳ quốc gia nào cũng sẽ làm, khi đối mặt với tổ chức khủng bố diệt chủng này, tổ chức đã thực hiện cuộc tấn công tồi tệ nhất nhắm vào người Do Thái kể từ sau thảm họa Holocaust. Tôi nghĩ rằng, chúng ta thực sự đang sử dụng vũ lực một cách thận trọng và họ biết điều đó. Họ biết sẽ làm gì, nếu ngay cạnh Melbourne hoặc Sydney, các bạn phải hứng chịu những cuộc tấn công khủng khiếp này, tôi nghĩ ít nhất các bạn cũng sẽ làm vậy. Nhưng những gì chúng ta đang làm, có lẽ không hiệu quả và chính xác như chúng ta đang làm”, Benjamin Netanyahu.
Ông Netanyahu cũng chỉ trích các bước đi của Úc, hướng tới việc công nhận một nhà nước Palestine, với việc ông Albanese hôm nay xác nhận, ông đã trao đổi quan điểm của Úc với người đồng cấp Israel, trong một cuộc điện đàm vào tuần trước.
"Việc các nước châu Âu và Úc lao vào đó, lao vào hang thỏ, cứ thế rơi thẳng vào đó và tin vào lời bịa đặt này thật đáng thất vọng và tôi nghĩ, nó thực sự đáng xấu hổ”, Benjamin Netanyahu.
Còn Ngoại trưởng Penny Wong cho biết, việc công nhận một nhà nước Palestine, đã được chuẩn bị từ lâu.
"Đã hơn 77 năm trôi qua, kể từ khi thế giới hứa hẹn về một nhà nước Palestine, mặc dù biết rằng không thể có hòa bình lâu dài cho cả hai dân tộc, nếu không có giải pháp hai nhà nước”, Penny Wong.
Việc nhìn nhận nhà nước Palestin của chính phủ liên bang gây ra các phản ứng trái chiều.
Quyền Đại sứ Palestine tại Úc, Noura Saleh, hoan nghênh quyết định của Thủ tướng về việc công nhận một nhà nước Palestine vào tháng 9.
Bà Saleh nói với SBS Arabic rằng, đây là một bước tiến quan trọng.
"Mặc dù muộn màng, việc Úc công nhận có ý nghĩa nhân đạo, chính trị và pháp lý. Không có quy chế giới hạn về quyền. Mặc dù cách xa Trung Đông, Úc có ảnh hưởng đáng kể trên trường quốc tế và có thể tạo ra sự khác biệt”, Noura Saleh.
Trong khi đó Đại sứ Israel tại Úc, Amir Maimon, đã nói với ABC rằng việc công nhận một nhà nước Palestine sẽ không giúp chấm dứt chiến tranh ở Gaza.
Các nhà lãnh đạo cộng đồng Do Thái tại Úc đã bày tỏ nhiều phản ứng trái chiều, trước thông tin Chính phủ Liên bang sẽ tiếp bước Canada, Pháp và Anh chính thức công nhận tư cách nhà nước của Palestine tại hội nghị thượng đỉnh Liên Hiệp Quốc vào tháng tới.
Lynda Ben Menashe, Chủ tịch Hội đồng Quốc gia Phụ nữ Do Thái Úc cho biết phụ nữ Do Thái địa phương không cảm thấy an toàn và Thủ tướng cùng Bộ trưởng Ngoại giao nên tập trung vào việc bảo vệ họ.
Bà Ben Menashe mô tả việc công nhận tư cách nhà nước của Palestine là một khoảnh khắc đáng mừng.
Bà nói với SBS Hebrew rằng điều này sẽ không ảnh hưởng đến những người vô tội bị mắc kẹt trong cuộc xung đột, bao gồm cả các con tin Israel.
"Ngoại trưởng Wong đã nói về những gương mặt mà chúng ta không thể quên. Nhưng sự công nhận trên giấy tờ này sẽ không cứu được mạng sống của dù chỉ một đứa trẻ Palestine, trong khi Hamas và Israel vẫn tiếp tục giao tranh”, Lynda Ben Menashe.
Trong khi đó Đảng Xanh đã tiếp tục kêu gọi chính phủ, chấm dứt việc xuất khẩu các bộ phận vũ khí sang Israel, sau khi Thủ tướng tuyên bố Úc sẽ công nhận nhà nước Palestine.
Thượng nghị sĩ Đảng Xanh Mehreen Faruqi cho rằng động thái này là không đủ, và kêu gọi chính phủ chấm dứt xuất khẩu thép quân sự và linh kiện máy bay chiến đấu F-35 cho Israel.
"Trừ khi Thủ tướng kết hợp tuyên bố công nhận Palestine này với việc chấm dứt buôn bán vũ khí hai chiều và trừng phạt Israel, nếu không thì đó chỉ là ảo tưởng và đánh lạc hướng dư luận khỏi những gì đang diễn ra trên thực địa, nơi Israel đang giết hại tất cả mọi người và phá hủy mọi thứ ở Gaza”, Mehreen Faruqi.
Trong khi đó Chính phủ New Zealand cho biết, họ sẽ không tự động làm theo Úc.
Bộ trưởng Ngoại giao Winston Peters cho biết, mặc dù một số đối tác thân cận của nước này đã chọn công nhận nhà nước Palestine, New Zealand vẫn có chính sách đối ngoại độc lập.
Ông nói rằng, chính phủ dự định sẽ cân nhắc vấn đề một cách cẩn thận và sau đó hành động theo các giá trị và lợi ích quốc gia của đất nước.
Còn Shahram Akbarzadeh là Giáo sư Chính trị Trung Đông, tại Đại học Deakin.
Ông cho biết, cách Israel phản ứng với các cuộc tấn công ngày 7 tháng 10, đã làm tăng thêm sự ủng hộ đối với một nhà nước Palestine.
"Dư luận toàn cầu đã thực sự quay lưng lại với Israel, phần lớn là do những gì Israel đã làm trong gần hai năm qua, việc giết hại dân thường bừa bãi, lệnh phong tỏa Gaza ngăn cản lương thực và thuốc men, nước uống, cấm người Palestine ở Gaza ra ngoài đánh bắt cá, về căn bản đã khiến dư luận quay lưng lại với Israel và thực sự, đã thúc đẩy mạnh mẽ động lực toàn cầu đòi công nhận Palestine”, Shahram Akbarzadeh.
Nhưng ông cho rằng, Palestine khó có thể trở thành thành viên chính thức của Liên Hiệp Quốc.
“Nghị quyết về một nhà nước Palestine phải được Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc thông qua, điều đó có nghĩa là Hoa Kỳ có quyền phủ quyết đối với quyết định này. Vậy nên, những gì Chính phủ Úc đang làm là tăng cường sức mạnh và nói với Hoa Kỳ rằng, cộng đồng quốc tế muốn thấy xung đột chấm dứt, và cộng đồng quốc tế sẽ không thấy xung đột chấm dứt, nếu chúng ta chờ đợi một văn bản. Thảo luận ngoại giao giữa Israel và Palestine, bởi vì Israel đã chứng minh rằng, họ không quan tâm đến việc đàm phán về một nhà nước Palestine trong tương lai”, Shahram Akbarzadeh.
Trong khi đó Hoa Kỳ đã liên tục chỉ trích các quốc gia, vì đã công nhận một nhà nước Palestine, và vào năm 2024 đã phủ quyết một nghị quyết, trao cho Palestine tư cách thành viên đầy đủ của Liên Hiệp Quốc.
Được biết những lợi ích của tư cách thành viên đầy đủ này, bao gồm việc lực lượng vũ trang của họ được bảo vệ bởi một quốc gia, tiến hành ngoại giao, thiết lập quan hệ với các quốc gia khác như quan hệ thương mại và đưa ra các khiếu nại pháp lý chống lại Israel, tại tất cả các tổ chức quốc tế thuộc chủ quyền của quốc gia.
Bằng cách công nhận một nhà nước Palestine, Úc có thể có quan hệ ngoại giao chính thức hơn với quốc gia này, cho phép cơ quan đại diện ngoại giao được nâng cấp thành đại sứ quán.
Giáo sư Akbarzadeh cho biết, hành động của Úc cũng sẽ gây thêm áp lực, buộc Hoa Kỳ phải công nhận một nhà nước Palestine.
"Nó chắc chắn có giá trị biểu tượng, nhưng cũng có giá trị hữu hình, đó là, nó cho Hoa Kỳ thấy rằng Washington thật đáng xấu hổ, khi chống lại dư luận áp đảo như vậy và Hoa Kỳ cũng thật đáng xấu hổ, khi ngăn chặn tiến trình hòa bình trong tương lai ở Trung Đông”, Shahram Akbarzadeh.
Tuy nhiên phía Liên đảng đối lập lo ngại rằng, động thái này sẽ khiến Úc bất đồng quan điểm với Hoa Kỳ.
Angus Taylor là dân biểu hàng ghế đầu của Liên đảng cho biết, các điều kiện đã nêu trước đó cần được đáp ứng, trước khi được chính thức công nhận.
"Rủi ro ở đây là, chính phủ đang đảo ngược tình thế. Trong một thời gian dài, đã có sự đồng thuận rằng, các điều kiện tiên quyết mà tôi đã nêu ra là hoàn toàn cần thiết, trước khi chúng ta thấy sự công nhận Palestine, và những điều kiện tiên quyết đó rất hợp lý, chẳng hạn như thả con tin, phi quân sự hóa Hamas, công nhận Israel và thỏa thuận về biên giới. Đây không phải là những điều kiện thăm dò mới, đây chính là lý do tại sao chúng lại thiết yếu đến vậy. Đối với tôi, dường như chính phủ đang dần rời xa những điều kiện tiên quyết cần thiết để công nhận Palestine, và đó là một sự thay đổi lớn trong lập trường của chính phủ”, Angus Taylor.
READ MORE
SBS Việt ngữ
