To νέο σχέδιο, της συμφωνίας AUKUS, που ήρθε σήμερα στο φως της δημοσιότητας, κάνει λόγο για "μεταφορά ναυτικής πυρηνικής τεχνολογίας" στην Αυστραλία, η οποία, όπως προειδοποιούν οι επικριτές της, ενδέχεται να επιτρέψει την είσοδο ραδιενεργών αποβλήτων σε αυστραλιανό έδαφος.
Eπίσης η κυβέρνηση Albanese έχει αναλάβει "πολιτικές δεσμεύσεις" προς τις ΗΠΑ και την Βρετανία χωρίς ωστόσο να διευκρινίζονται.
Ο Λευκός Οίκος επιβεβαίωσε ότι η Αυστραλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες έφθασαν σε ένα ακόμη σημαντικό "ορόσημο της AUKUS", το οποίο καθιερώνει περαιτέρω συνεργασία ανάμεσα στις τρεις χώρες. Η συγκεκριμένη συνεργασία θα είναι απαραίτητη για τις ΗΠΑ προκειμένου να προχωρήσει με την κατασκευή, τη λειτουργία και τη συντήρηση πυρηνικών υποβρυχίων.
Η πηγή των πληροφοριών αυτών είναι η επιστολή του αμερικανού προέδρου Jo Biden προς την Κογκρέσσο. Εκεί αναφέρεται και η φράση «επιπρόσθετες σχετικές πολιτικές δεσμεύσεις».
Η συμφωνία AUKUS μεταξύ Αυστραλίας, Βρετανίας και ΗΠΑ προβλέπει την προμήθεια της Αυστραλίας με πυρηνοκίνητα υποβρύχια. Το κόστος εκτιμάται να φτάσει τα 368 δις για τις επόμενες τρεις δεκαετίες. Η Αυστραλία θα αγοράσει, σε πρώτη φάση, μεταχειρισμένα υποβρύχια τύπου Virginia τα οποία θα εκσυγχρονιστούν χρησιμοποιώντας Βρετανική τεχνολογία.
Επικρίσεις
Οι επικρίσεις επικεντρώνονται στο ενδεχόμενο μεταφοράς πυρηνικών αποβλήτων στην Αυστραλία.
Ο υπουργός Άμυνας Richard Marles απέρριψε αυτό το ενδεχόμενο. Δήλωσε κατηγορηματικά ότι «δεν θα καταλήξουν πυρηνικά απόβλητα στην Αυστραλία πέρα από κείνα που παράγονται στην Αυστραλία».
Επίσης σφοδρές επικρίσεις δέχεται η κυβέρνηση και για την φράση «πολιτικές δεσμεύσεις».
Οι δηλώσεις του πρωην πρωθυπουργού Paul Keating σχετικά με την συμφωνία AUKUS
Ο πρωην πρωθυπουργός έδωσε συνέντευξη στην τηλεόραση του ΑΒC. O Paul Keating – που ας σημειωθεί ήταν ιδιαίτερα επικριτικός απέναντι στην AUKUS ευθύς εξαρχής –είπε ότι η εν λόγω συμφωνία θα μετατρέψει την Αυστραλία σε «πεντηκοστή πρώτη» πολιτεία των ΗΠΑ:
"AUKUS is really about in American terms, the miltiary control of Australia. What's happened, I say this, the Albanese government is likely to turn Australia into the 51st state of the United States."
O πρωθυπουργός Ανθονι Αλμπανίζι απαντώτας σήμερα στις δηλώσεις Keating είπε ότι είναι γνωστές οι απόψεις του πρώην πρωθυπουργού. «Δική μου δουλειά, ως πρωθυπουργός, ειναι να πράξω ότι χρειάζεται η χώρα εν έτη 2024» και τόνισε ότι ο κόσμος άλλαξε απ΄το 1996 (όταν βρίσκονταν στον πρωθυπουργικό θώκο ο P. Keating) έως το 2024:
"Paul has his views, they're well known. My job as Prime Minister is to do what Australia needs in 2024. The world is different. The world has changed between 1996 and 2024. My government is doing what we need to do today."
Σε δηλώσεις σχετικά με την νέα πτυχή της AUKUS προέβει και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Peter Dutton ο οποίος τόνισε ότι θα πρέπει να υπάρξει διαφάνεια και η κυβέρνηση θα πρεπει να διευκρινήσει ποιες είναι οι «πολιτικές δεσμεύσεις» που αναφέρει η επιστολή Biden.