ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲသ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်နုာ်လီၤပၣ်ဃုာ်န့ၣ် ဒုးကဲထီၣ်အီစထြ့လယါကီၢ် ထံကီၢ် အတၢ်ဃဲၤပူအဃိ မ့ၢ်ဝဲစံၣ်စိၤမၤနီၣ်တခါလၢ တၢ်ဘၣ်မၤလၤကပီၤအီၤန့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ တၢ်ကရၢကရိ လၢပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲခွဲးယာ်သ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ် စံးဝဲဒၣ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ခီဆၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်တၢ်သုးလီၢ်အိၣ်ဆိးအဂ့ၢ်န့ၣ် စံၣ်စိၤမၤနီၣ်အံၤ ဟ့ၣ်လီၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယၤလၢ တၢ်ကကွၢ်ကဒါက့ၤ အီစထြ့လယါကီၢ် မၤဂ့ၤထီၣ်အီၤကသ့ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.
Tahera Nassrat ဘၣ်ဟးထီၣ်ဆူၣ်ကွံာ်ဖဲ Afghanistan န့ၣ် အိၣ်တ့ၢ်လံဝဲဒၣ် ၂၅ နံၣ်လံန့ၣ်လီၤ.
“ယမၤသကိးတ့ၢ်တၢ်မၤဖဲ Medicines Sans Frontiers, ဒီး တၢ်အံၤမ့ၢ်ဝဲတၢ်ဂ့ၢ်တခါလၢ တၢ်သုးပူၤဖျဲးကွံာ်ပှၤဒီး ပဘၣ်ဟးထီၣ်ကွံာ်ဖဲ Afghanistan, နာ်သက့ တမ့ၢ်လၢပတၢ်ဃုထၢဒၣ်ပဝဲဘၣ်. တၢ်မၢဆူၣ်ပှၤလၢပကသုးပူၤဖျဲးကွံာ်ပသးဒီးဟးထီၣ်ကွံာ်န့ၣ်လီၤ.”
အဝဲအတၢ်မၤသကိးတၢ်ဒီးထံဂုၤကီၢ်ဂၤတၢ်ကရၢကရိအဃိ အဝဲပျံၤလၢ အကကဲထီၣ် Taliban အတၢ်ပညိၣ်လီၤအလီၢ်တခါအဃိ, အဝဲဃုထၢလၢကဟးထီၣ်ကွံာ် ဒီးသီသီခါန့ၣ် အဝဲဃ့ၢ်ဝဲဒၣ်ဆူ Pakistan ကီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ.
“မ့ၢ်ဘၣ်တဲအီၤတီတီန့ၣ် ယပျံၤတၢ်ဒိၣ်မး. ခီဖျိလၢယမ့ၢ်ပိာ်မုၣ်တဂၤအဃိ, ဒီးယထီဒါဝဲဒၣ် Taliban အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်, ဒ်သိးပှၤမူးစလံးပိာ်မုၣ်တဂၤအသိး, နမၤသကိးတၢ်ဒီးပှၤထံချၢကီၢ်ချၢသ့ၣ်တဖၣ်တသ့ဘၣ်. ယဘၣ်ပာ်တ့ၢ်ကွံာ်ဝဲဒၣ် ယဟံၣ်ဖိဃီဖိ, ယထံယကီၢ်, ယတၢ်သ့ၣ်နီၣ်သ့ၣ်တဖၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢနနာ်အီၤခဲလၢာ်န့ၣ်, မၢဆူၣ်နၤလၢနကဘၣ်ဟးထီၣ်ကွံာ်န့ၣ်လီၤ. ယဃုထၢလၢယကဟးထီၣ်ကွံာ်လၢယထံယကီၢ်အပူၤ, နာ်သက့ တၢ်အံၤကမ့ၢ်ခီဖျိအသးလၢ လၢယသးနံၣ်စၢ်စၢ်အခါဒၣ်လဲာ်န့ၣ် တၢ်မၢဆူၣ်ယၤလၢကဘၣ်ဟံးထီၣ်ဖီၣ်ထီၣ်တၢ်ကဲခိၣ်နၢ်အမူဒါအဃိန့ၣ်လီၤ.”
အဝဲအတၢ်လဲၤကျဲဒ်သိးပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲတဂၤအသိးအံၤ ဆှၢဝဲဒၣ်အီၤဆူအီစထြ့လယါကီၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ခဲကနံၣ်အံၤTahera အိၣ်ဆိးဒီး ဖံးတၢ်မၤတၢ်ဖဲ Parramatta တၢ်လီၢ်လၢအအိၣ်ဖဲဆ့ၣ်ဒနံၤမုၢ်နုာ် ဒီးအဝဲမၤတၢ်မၤဒ်သိး ခိသွဲပှၤမၤတၢ်လၢတၢ်ဘၢၣ်စၢၤတဂၤအသိးဒီး တၢ်နဲၣ်ကျဲ ပနံာ်တၢ်ဖံးတၢ်မၤ တဂၤအသိးန့ၣ်လီၤ.
အဝဲမ့ၢ်ပှၤလၢအဒုးအိၣ်ထီၣ် Afghan Peace Foundation, လၢအမ့ၢ်တၢ်ကရၢကရိတခါလၢအဟ့ၣ်လီၤကျိၣ်စ့တၢ်နဲၣ်ကျဲဒီး တၢ်ဖံးတၢ်မၤအတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ လၢပှၤဂုၤပှၤဂၤအဂီၢ် လၢအမ့ၢ်ပှၤအထူအထံးဟဲန့ၢ်လၢ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲန့ၣ်လီၤ.
“ပမၤန့ၢ်တၢ်အါမးဒ်သိးပှၤဘၣ်ကီၣ်ဘၣ်ခဲသ့ၣ်တဖၣ်ကန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဖံးတၢ်မၤအဂီၢ်န့ၣ်, လၢအမ့ၢ်တၢ်ဘျးစဲန့ၢ်အဝဲသ့ၣ်ဒီးတၢ်ဖံးတၢ်မၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လီၤ, ဖဲပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲတဂၤ ဟဲတုၤထံကီၢ်အသီတဘ့ၣ်အခါ, အဝဲသ့ၣ် ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒီးတၢ်ပျံၤတ့ၢ်တၢ်အါမးန့ၣ်လီၤ. ယတၢ်နုာ်လီၤပၣ်ဃုာ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ တၢ်ဟ့ၣ်လီၤတၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်န့ၣ်လီၤ.”
စးထီၣ်လၢ တၢ်ဒုးဖးဒိၣ်ခံဘျီတဘျီဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲမ့ၢ်ပှၤအဂၤ တကကွဲၢ်အကျါ တဂၤ လၢအဟဲသုးလီၢ်ဆီလီၤအသးဖဲအီစထြ့လယါကီၢ်ပူၤ ခီဖျိ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒီး ပှၤဂ့ၢ်ဝီတၢ်မၤစၢၤ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤန့ၣ်လီၤ.
Refugee Council of Australia ပှၤဃိထံသ့ၣ်ညါတၢ်ဒီးသနူဝဲၤကျိၤ ပှၤပၢဆှၢရဲၣ်ကျဲၤတၢ်အခိၣ်ဒိၣ် Rebecca Eckart စံးဝဲဒၣ် အကကွဲၢ် တကကွဲၢ်ပှဲၤထီၣ် ပှၤအိၣ်ဆိးလီၤစိၤ ပှၤဂ့ၢ်ဝီ တၢ်မၤစၢၤ လံာ်ခီကီၢ်န့ၣ် တၢ်မုၢ်လၢ်အိၣ်ဝဲလၢ တၢ်ကထုးထီၣ်န့ၢ်အီၤ ဖဲတယံၤလၢၤဘၣ် အတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ.
“တုၤလီၤဖဲတနံၣ်အံၤလါယူၤအတီၢ်ပူၤန့ၣ် ပနာ်လၢ တၢ်ထုးထီၣ်ဟ့ၣ်လီၤလံဝဲဒၣ် လံာ်ခီကီၢ်အံၤ အိၣ်ဝဲ ၉၉၈,ဝဝဝ ဃၣ်ဃၣ်လံန့ၣ်လီၤ. အဃိ ပမုၢ်လၢ်လၢ ဆူမဲာ်ညါလါလၢကဟဲအတီၢ်ပူၤန့ၣ်, အကကွဲၢ် တကကွဲၢ်ပှဲၤထီၣ် လံာ်ခီကီၢ်အံၤ တၢ်ကထုးထီၣ်ဟ့ၣ်လီၤဝဲအီၤန့ၣ်လီၤ. အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ အပူၤကွံာ်အနံၣ် ၈ဝ အတီၢ်ပူၤန့ၣ် ပကန့ၢ်ဘၣ်အါထီၣ်တၢ်န့ၢ်ဘျုးန့ၢ်ဖှိၣ်သ့ၣ်တဖၣ်, လၢပှၤကညီလၢအဟဲဖဲအီစထြ့လယါကီၢ်ပူၤ ခီဖျိပပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒီး ပှၤဂ့ၢ်ဝီတၢ်မၤစၢၤ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.”
တၢ်ဒုးဖးဒိၣ်ခံဘျီတဘျီဝံၤအလီၢ်ခံ ယဲၢ်နံၣ်န့ၣ်, အီစထြ့လယါကီၢ်တူၢ်လိာ်ဝဲ ယူရပၤပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲအါန့ၢ် ၁၇ဝ,ဝဝဝ ဂၤန့ၣ်လီၤ.
ဘံယၢၢ်နါတၢ်ဒုးဖးဒိၣ်စ့ၢ်ကီး ကဲထီၣ်တၢ်ခီဆၢဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်တခါ, လၢအမ့ၢ် အနံၣ်တဆံဘျဲၣ်အတီၢ်ပူၤ ပှၤဟဲသုးလီၢ်အိၣ်ဆိးအိၣ်ဝဲ ၁ဝဝ,ဝဝဝ ဃၣ်ဃၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲ၁၉၈ဝနံၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ် တနံၣ်ဘၣ်တနံၣ်အဂီၢ် တၢ်တူၢ်လိာ်ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲအံၤ ဘၣ်တၢ်မၤအါထီၣ်ဝဲဒၣ်အီၤတုၤလၢ ၂၂,ဝဝဝ, ဒီးဖဲ ၁၉၉ဝ အတီၢ်ပူၤန့ၣ်, လၢတၢ်ခီဆၢဝဲဒၣ် တၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်ဖဲ တကိးအမံၤလီၢ်လံၤ ယူးကိးစလါဘံယါ, ဃုာ်ဒီး တံမီမုၢ်ထီၣ်, လဲးပနိးဒီး ဆူးဒး ဒီးထံကီၢ်အဂုၤအဂၤ သ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ် တၢ်စးထီၣ်ဟ့ၣ်လီၤဝဲဒၣ် လံာ်ခီကီၢ်လီၤဆီ—Special Assistance visa န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ပညိၣ်အံၤ လၢခံန့ၣ် ဆီတလဲသုးက့ၤအသးဆူ တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲလၢ မုၢ်ထီၣ်ခၢၣ်သး, အးဖြံကး ဒီး အ့ရှါ—ပစံးဖ့း, လၢအပၣ်ဃုာ် တၢ်နံၣ်ဘၣ်တနံၣ်အဂီၢ် တၢ်တူၢ်လိာ်လီၤဆီပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ ၁၂,ဝဝဝ ဂၤ လၢ ဆံရံယါဒီး အံရး, လၢအဘၣ်တၢ်စးထီၣ်ဝဲဒၣ်အီၤဖဲ ၂ဝ၁၅နံၣ်လီၤ.
Ms Eckart စံးဝဲဒၣ် ပှၤဂ့ၢ်ဝီတၢ်မၤစၢၤ လံာ်ခီကီၢ် လၢအဘူးကပှဲၤထီၣ် အကကွဲၢ် တကကွဲၢ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်တခါလၢ ပှၤနီၣ်တဂၤစုာ်စုာ် အတၢ်လဲၤခီဖျိလီၤဆီန့ၣ် ဒုးကဲထီၣ်ဝဲထံကီၢ်အံၤအတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤန့ၣ်လီၤ.
“မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှၤကညီလၢအကကွဲၢ်အါမး ဘျးစဲအသးဒီးပပှၤဂ့ၢ်ဝီတၢ်မၤစၢၤအတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ, လၢအလိၤလိၤတဘျီဃီမ့ၢ်ဂ့ၤ, ခီဖျိအဝဲသ့ၣ်အမိၢ်အပၢ်တဆီမ့ၢ်ဂ့ၤ, အဖံအဖုတဆီမ့ၢ်ဂ့ၤ, မ့တမ့ၢ် ဖုဖးဒိၣ် ဖံဖးဒိၣ်တဆီမ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ်ဝဲဆၢတကီၢ်ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်တခါန့ၣ်လီၤ.”
Professor Daniel Ghezelbash မ့ၢ်ဝဲ Kaldor Centre for International Refugee Law ပှၤပၢဆှၢတၢ်အခိၣ်ဒိၣ်တဂၤန့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ခီဆၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်တၢ်သုးလီၢ်အိၣ်ဆိးအဂ့ၢ်န့ၣ် အဝဲစံးဝဲဒၣ် စံၣ်စိၤမၤနီၣ်အံၤ ဟ့ၣ်လီၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယၤလၢ တၢ်ကကွၢ်ကဒါက့ၤ အီစထြ့လယါကီၢ် မၤဂ့ၤထီၣ်အီၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
“ကွၢ်ကွၢ်, ယဆိကမိၣ်န့ၣ် တၢ်အံၤမ့ၢ်ဝဲတၢ်လၢတၢ်ပဘၣ်မၤလၤမၤကပီၤအီၤအဂ့ၢ်တခါန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်ဆၢကတီၢ်တခါလၢ ပကပာ်ပနီၣ်ဝဲဒၣ် ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲသ့ၣ်တဖၣ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်အဟံၣ်ဖိဃီဖိသ့ၣ်တဖၣ် နုာ်လီၤပၣ်ဃုာ်ဖဲ တၢ်မၤစၢၤဆီၣ်ထွဲ တၢ်ဆီတလဲ ပပှၤကရၢကရိဒီး ပမုၢ်ကျိၤဝဲၤကွၤ လၢနံၣ်ဆံဖှိၣ်အါမးအတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ ကတီၢ်ဃီန့ၣ် ပကသူဝဲဒၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ်အံၤ လၢပကွၢ်သမံသမိးက့ၤ ပတၢ်သုးဘူးသးတၢ်ဖံးတၢ်မၤအကျိၤအကျဲလၢပသူအီၤခဲကနံၣ်အံၤဒီး ကျဲးစၢး က့ၤကဒါက့ၤဆူ ပဂံၢ်ခီၣ်ထံးန့ဆၢၣ်လၢအဂ့ၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.”
အီစထြ့လယါကီၢ် ပှၤဂ့ၢ်ဝီတၢ်မၤစၢၤ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤန့ၣ် တၢ်တူၢ်လိာ်အီၤ အနီၣ်ဝံာ်ခံခိၣ်သ့ၣ်အိၣ်ဝဲခံကရူၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲ ၁၉၄၇ ဒီး ၂ဝ၂၃နံၣ်အဘၢၣ်စၢၤ တၢ်အိၣ်ဆိးလီၤစိၤအလံာ်ခီကီၢ် အါတက့ၢ် လၢအအါန့ၢ်— ၈၅ဝ,ဝဝဝ န့ၣ်— ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်လီၤအီၤဆူပှၤလၢအဃ့ထီၣ် တၢ်ဒီသဒၢ လၢအအိၣ်ဖဲအီစထြ့လယါကီၢ် အချၢသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ပှၤဃ့လီၢ်အိၣ်ကဒုသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ဖဲလၢအဟဲတုၤ အီစထြ့လယါကီၢ်ပူၤအလီၢ်ခံ ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်လီၤအီၤ တၢ်အိၣ်ဆိးလီၤစိၤ အလံာ်ခီကီၢ်န့ၣ်အိၣ်ဒၣ်ထဲ ၈၁,ဝဝဝ ဘျဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
Professor Ghezelbash စံးဝဲဒၣ် အီစထြ့လယါကီၢ် အတၢ်သုးဘူးသးအကျိၤအကျဲန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ဖုၣ်ထံၣ်ဖုၣ်ထီန့ၣ်လီၤ.
“ယဆိကမိၣ် ပတၢ်သုးလီၢ်အိၣ်ဆိးဆီလီၤတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢအပှဲၤဒီးတၢ်သူၣ်လဲၢ်သးလဲၢ်အံၤ အိၣ်ဆၢထၢၣ်ဝဲဒၣ်ဖဲ တၢ်ထိၣ်သတြီၤအီၤဒီး ပတၢ်ရ့ပှၤလၢအဃ့လီၢ်အိၣ်ကဒုသ့ၣ်တဖၣ်အဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ. အဃိန့ၣ် ယဆိကမိၣ် ပသနူကျိၤကွာ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်ဝဲတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ် ဒီး တၢ်ပဲၤဖးနီၤဖးအီၤဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်အလီၢ်တတီၤန့ၣ်လီၤ.”
ဖဲ ၂ဝဝ၁နံၣ် အီစထြ့လယါကီၢ် မၤကဲထီၣ်ဝဲဒၣ် သနူတခါ လၢအဘၣ်ဃးဒီး ပှၤဃ့လီၢ်အိၣ်ကဒုလၢအဟဲတုၤဒီးချံသ့ၣ်တဖၣ် တၢ်ကသမံသမိးအဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဖံးတၢ်မၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် တၢ်ကမၤအီၤဖဲကီၢ်မိၢ်ပှၢ်အချၢ, နာ်သက့ ဖဲ ၂ဝ၁၃နံၣ်န့ၣ် သဲစးတၢ်ဘျၢအံၤ ဘၣ်တၢ်ဘှီဘၣ်မၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤအီၤ လၢအတြီဝဲဒၣ် ပှၤဟဲတုၤလၢချံသ့ၣ်တဖၣ် တၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်အိၣ်ဆိးလီၤစိၤအလံာ်ခီကီၢ် အဃိ ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ အဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်အိၣ်ဆိးလီၤစိၤလံာ်ခီကီၢ်တသ့နီတဘျီလၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
စးထီၣ်လၢ ၂ဝ၁၂နံၣ်န့ၣ် ကီၢ်မိၢ်ပှၢ်အချၢ သနူတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဆီဘၣ်တဆီသ့ၣ်တဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ ပၣ်တံၣ်ခံဖုလၢၤအတၢ်ဆီၣ်ထွဲ — နာ်က့ Professor Ghezelbash စံးဝဲဒၣ် အီစထြ့လယါကီၢ် ပှၤဃ့လီၢ်အိၣ်ကဒုသနူသ့ၣ်တဖၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်ဂ့ၢ်တခါလၢ ထံဂုၤကီၢ်ဂၤ ပဲၤဖးနီၤဖးအီၤဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်တခါန့ၣ်လီၤ.
“သနူလၢ အက့ၤဆီၣ်ဖျိးက့ၤဝဲဒၣ် ပှၤဃ့လီၢ်အိၣ်ကဒုသ့ၣ်တဖၣ်ဆူပီၣ်လဲၣ်ပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်လၢအကးတံာ်လီၤကွံာ်ဝဲဒၣ် ပှၤဟဲနုာ်လီၤလၢအတအိၣ်ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်ခွဲးဘၣ်သ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်ဃ့လီၢ်အိၣ်ကဒု, လၢအမ့ၢ်ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်လၢ အလိၣ်ဘၣ်တၢ်ဒီသဒၢအဒိၣ်ကတၢၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဃိ သနူသ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် လ့ၤတက့ၤ အတဘၣ်လိာ်အသးဒီး ထံဂုၤကီၢ်ဂၤ အသဲစးတၢ်ဘျၢဘၣ်. ပှၤလၢအဝဲသ့ၣ် ပာ်တၢ်ပညိၣ်လီၤဖဲအလိၤသ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်တခါန့ၣ်လီၤ.”
ဖဲလၢအီစထြ့လယါကီၢ် အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤအသးလၢ တၢ်တူၢ်လိာ် ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲလၢအစိာ်ဝဲဒၣ် တၢ်အိၣ်ဆိးလီၤစိၤအလံာ်ခီကီၢ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲတကကွဲၢ်အခါ, အဝဲစံးဝဲဒၣ် တၢ်အံၤမ့ၢ်ဝဲတၢ်လီၤမၤလၤကပီၤအီၤနာ်သက့ တကတီၢ်ဃီန့ၣ် ဃ့ထီၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲလၢ တၢ်မၤဝဲ တၢ်ဆီတလဲမၤဂ့ၤထီၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ.
“ယဆိကမိၣ် ပကဘၣ်က့ၤကွၢ်ကဒါက့ၤ တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်လၢအဖိးသဲစးတၢ်ဘျၢန့ၣ် ပကဘၣ်မၤဘၣ်ဘျီးဘၣ်ဒါဂ့ၤထီၣ်က့ၤအီၤ လၢအဘၣ်ဃးဒီးကီၢ်ဆၢတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢ ဃုာ်ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်လီၤပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်ကန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဒီသဒၢ လၢအတကွီၣ်လဲၣ်အပတီၢ်. တၢ်လၢသနူသ့ၣ်တဖၣ်အံၤမၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ, အဝဲသ့ၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ပာ်လီၤသးလိၤလိၤလၢအဆှၢဝဲဒၣ် တၢ်ပနီၣ်လၢအတဂ့ၤဘၣ်သ့ၣ်တဖၣ် ဒီး ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်မၤဂ့ၤထီၣ် တၢ်ဒီသဒၢန့ၣ် အီစထြ့လယါကီၢ်ကြၢးဘၣ်မ့ၢ်ဝဲဒၣ်ခိၣ်နၢ်, နာ်သက့, တၢ်နီၣ်ကီၢ်တခီန့ၣ်, ပမၤဝဲဒၣ်တၢ်လၢ အခိၣ်ခံထီဒါလိာ်သးဒီးတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ, လၢအဆီလီၤဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်မၤပျံၤမၤတံာ်တာ် တၢ်အဒိ, လၢအကဲထီၣ်ဝဲ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်ဟံးန့ၢ်အဒိ တၢ်ပြၢလိာ်သးတခါန့ၣ်လီၤ.”
Ms Nassrat စံးဝဲဒၣ် တၢ်ပာ်ဖျါတၢ်အဒိအတဲာ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် အလီၢ်အိၣ်လၢ ကြၢးဘၣ်တၢ်သုးဆီတလဲကွံာ်အီၤ. မ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်သၢပျၢၤမး ပှၤလၢအဃုမၤန့ၢ်တၢ်ဒီသဒၢသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ တၢ်တထံၣ်အဝဲသ့ၣ်ဒ်သိး ထံရူၢ်ကီၢ်သဲး တၢ်ကီတၢ်ခဲတခါလၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
“ယနၢ်ဟူဘၣ်လၢပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်တဲဝဲ 'အိ— နၤန့ၣ်နမ့ၢ်ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ, ထီဘိန့ၣ်နမ့ၢ်ဝဲဒၣ်တၢ်ဝံတၢ်ယိာ်လၢပဒိၣ်အဂီၢ်'. အဝဲသ့ၣ်တဲဝဲဒ်န့ၣ်နာ်သက့ ခဲအံၤန့ၣ်ယအိၣ်ဝဲဒၣ်ဖဲအံၤ, ယဆ့ၣ်နီၤတပူၤဃီဖဲစီၤနီၣ်ခိၣ်လၢနဆ့ၣ်နီၤဝးတရံးအီၤတဖျၢၣ်အံၤဒီး ဟ့ၣ်လီၤမၤစၢၤသကိးတၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤကီဘၣ်ခဲလၢအဟဲဖဲထံကီၢ်ဒ်သိးအီစထြ့လယါကီၢ်အံၤ, လၢအမ့ၢ်ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်လဲၤဆူထံကီၢ်အဂုၤအဂၤ, လၢထူးတီၤလၢလုၢ်လၢ်ဆဲးလၤ, အိၣ်ဒီးတၢ်သ့ဖံးသ့မၤ, အိၣ်ဒီးတၢ်ဟံးမူဒါ. ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲသ့ၣ်တဖၣ်အံၤအဲၣ်ဒိးဟ့ၣ်ဆၢက့ၤတၢ်မၤသကိးဃုာ်တၢ်န့ၣ်လီၤ.”
