Voting 101: ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးသနူန့ၣ်မၤတၢ်မၤဒ်လဲၣ်?

How does Parliament work (SBS).png

အီစထြ့လယါ ကီၢ်စၢဖှိၣ်တၢ်ဃုထၢ အတၢ်ဆၢကတီၢ်န့ၣ်စးထီၣ်အသးလံဒီး တချုးနလဲၤဆူတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအလီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ဒ်ဘၣ်အခါ, အီစထြ့လယါကီၢ် ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးသနူအံၤ အမၤတၢ်ဖံးတၢ်မၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပနီၤဖးလီၤအီၤတခါဘၣ်တခါ ဒ်သိးနကသ့ၣ်ညါဘၣ် နဟ့ၣ်လီၤတၢ်ဖးလၢမနုၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲ Voting 101 တၢ်ပာ်ဖျါအပူၤအံၤ, ပရှဲပၠးဘၣ်ဃး အီစထြ့လယါဘျီၣ်ဒိၣ် ဒၢးခံဖျၢၣ်အဂ့ၢ် ဒီး သ့ၣ်ညါပာ်သး ပှၤအကါဒိၣ်လၢတၢ်ဂဲၤလိာ်ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးသ့ၣ်တဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.


အီစထြ့လယါကီၢ်စၢဖှိၣ်တၢ်ဃုထၢန့ၣ်ဘူးထီၣ်သပှၢ်ပှၢ်လံန့ၣ်လီၤ.

ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ နတၢ်သံကွၢ်ကအိၣ်ဒံးဝဲဒၣ်စှၤကိးဖိလၢအဘၣ်ဃးပှၤအီစထြ့လယါဖိထံရူၢ်ကီၢ်သဲးအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.

ဖဲ Voting 101 တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ အတၢ်ပာ်ဖျါတခါအံၤအပူၤန့ၣ် ပကရှဲပၠးဘၣ်ဃး ပှၤအီစထြ့လယါဖိဘျီၣ်ဒိၣ်န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်ဒီး ပှၤအကါဒိၣ်လၢတၢ်ဂဲၤလိာ်ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးန့ၣ် မ့ၢ်မတဂၤသ့ၣ်တဖၣ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.

အဆိကတၢၢ်န့ၣ်, အီစထြ့လယါကီၢ်ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးသနူန့ၣ် တၢ်ပာ်ဖျါအီၤသ့ဒ်သိးလၢအမ့ၢ် စီၤပၤတၢ်ပၢတၢ်ပြးသဲစးတၢ်ဘျၢခိၣ်သ့ၣ်, လၢဒံၣ်မိၣ်ခြ့ၣ်စံၣ် ဘျီၣ်ဒိၣ်ခၢၣ်စးသ့ၣ်တဖၣ် ပၢဆှၢအီၤန့ၣ်လီၤ.

ခီဖျိလၢအီစထြ့လယါကီၢ်အံၤမ့ၢ်ဝဲ British Commonwealth အကရၢဖိထံကီၢ်တဘ့ၣ်အဃိ ပၣ်ဃုာ်ဝဲဒၣ်ဖဲ စီၤပၤတၢ်ပၢတၢ်ပြးအဖီလာ်, လၢအခီပညီမ့ၢ်ဝဲ ထံကီၢ်အံၤအကီၢ်ခိၣ်တအိၣ်ဘၣ် အဃိ လၢကီၢ်ခိၣ်အလီၢ်, မ့ၢ်ကွၢ်ဒ်သိးတၢ်ဘျၢန့ၣ် , အီစထြ့လယါကီၢ်အခိၣ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ United Kingdom — ကီၢ်ယူၤခ့ၣ် စီၤပၤ King Charles န့ၣ်လီၤ.

ခီဖျိလၢတၢ်အံၤအဃိ သုတၢ်ဆိကမိၣ်ကအိၣ်ထီၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ယသ့ၣ်ညါအီၤကစီဒီလီၤ...

အီစထြ့လယါကီၢ်အံၤစီၤပၤစးထီၣ်ပၢအီၤလၢအခါဖဲလဲၣ်?

ဒ်အီစထြ့လယါကီၢ်မ့ၢ် ထံကီၢ်လၢအသဘျ့တဘ့ၣ်အသိးန့ၣ်, နတၢ်ဆိကမိၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အိၣ်ထီၣ်န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်လၢအဘၣ်န့ၣ်လီၤ. အီစထြ့ယါကီၢ်အံၤ မၤန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်စိကမီၤပှဲၤတုၤလၢ ကီၢ် U-K အအိၣ်ဖဲ ၁၉၈၆နံၣ်အခါန့ၣ်လီၤ.

အဃိန့ၣ်, ခဲကနံၣ်အံၤ စီၤပၤတၢ်ပၢ အတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒၣ်ထဲတဆံးတက့ၢ်, လၢအလဲၤခီဖျိဝဲ အခၢၣ်စး လၢအမ့ၢ် Governor General—ပှၤပၢဆှၢတၢ်ခိၣ်ကျၢၢ် ဒီး တၢ်နီၣ်နီၣ်တခီန့ၣ် အီစထြ့လယါကီၢ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ပၢဆှၢအီၤလၢ ပဒိၣ်အပတီၢ် သၢပတီၢ်န့ၣ်လီၤ.

အပတီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ကီၢ်စၢဖှိၣ်ဘျီၣ်ဒိၣ်အပတီၢ်, ကီၢ်စဲၣ်ဒီးကဝီၤဒိၣ်တၢ်ပၢ ဘျီၣ်ဒိၣ်အပတီၢ်ဒီး လီၢ်ကဝီၤ ဝ့ၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ကးကရၢအပတီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်အံၤတခါစုာ်စုာ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးအမူအဒါလၢအလီၤဆီလိာ်အသးသ့ၣ်တဖၣ်, နာ်သက့ အီစထြ့လယါကီၢ်ပူၤ တၢ်မၤတၢ်ဆၢတဲာ်မိၢ်ပှၢ်အဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲကီၢ်စၢဖှိၣ်ဘျီၣ်ဒိၣ်ဖဲ ခဲဘါရါ န့ၣ်လီၤ.

သၢနံၣ်တဘျီန့ၣ်, တၢ်မၤဝဲဒၣ်ကီၢ်စၢဖှိၣ်တၢ်ဃုထၢ ဒီး လၢပှၤဒိးဃုထၢသးခၢၣ်စးလၢအပတီၢ်ထီသ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ် ပှၤအီစထြ့လယါဖိသ့ၣ်တဖၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးသ့ဝဲန့ၣ်လီၤ.

တၢ်ဃုထၢလၢတၢ်ကမၤအီၤအံၤ နကဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအဂီၢ် နမ့ၢ်တကတဲာ်ကတီၤပာ်စၢၤဘၣ်နသးဒ်ဘၣ်န့ၣ်, နစးထီၣ်ပာ်လီၤတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤသ့ဝဲဒၣ်လံဒီး ဘၣ်ဃးနဘၣ်လဲၤဟ့ၣ်တၢ်ဖးဖဲလဲၣ်န့ၣ် နတၢ်သံကွၢ်မ့ၢ်အိၣ်တခီ နလဲၤနုာ်လီၤကွၢ်ဃုအါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤဖဲ လီပှာ်ယဲၤသန့, aec.gov.au အပူၤသ့ဝဲန့ၣ်လီၤ.

လၢကဃုသ့ၣ်ညါမ့ၢ်နကဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးစ့ၢ်ကီၤဧါဒီး ဒိကနၣ် တၢ်ဃဲၣ်လီၤ ပာ်ဖျါတၢ်ဖး တဆီဘၣ်တဆီဒ်လဲၣ်အဂီၢ် လဲၤနုာ်လီၤဒိကနၣ်ဘၣ် ပ Voting 101 တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ အတၢ်ပာ်ဖျါအဂုၤအဂၤသ့ၣ်တဖၣ်တက့ၢ်.

Share
Follow SBS Karen

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Karen-speaking Australians.
Ease into the English language and Australian culture. We make learning English convenient, fun and practical.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
SBS World News

SBS World News

Take a global view with Australia's most comprehensive world news service
Voting 101: ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးသနူန့ၣ်မၤတၢ်မၤဒ်လဲၣ်? | SBS Karen