ပှၤဂဲၤလိာ်ထဲရူၢ်ကီၢ်သဲး လၢခံခီခံကပၤလၢၤသ့ၣ်တဖၣ် ပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်ဝဲ တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ထီဒါ ပှၤဟဲနုာ်လီၤအိၣ်ဆိးဖဲထံကီၢ်ပူၤ လၢအကဲထီၣ်သးဖဲနွံကတၢၢ် သကုၤအီစထြ့လယါကီၢ်ဒီဘ့ၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.
Greens ကရၢန့ၣ် စံးဝဲဒၣ်လၢ Labor ဒီး ကရၢဖှိၣ်—Coalition သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် အတၢ်ကမၣ်အိၣ်ဒီး အဝဲသ့ၣ် ဟံၣ်ဃီဂ့ၢ်ဝီသနူလၢအတဂ့ၤဘၣ်ဝံၤ ပူၣ်လီၤက့ၤဝဲဒၣ်တၢ်ကမၣ်ဆူ ပှၤသုးလီၢ်အိၣ်ဆိးဒီး ထံဂုၤကီၢ်ဂၤကၠိဖိသ့ၣ်တဖၣ်အလိၤန့ၣ်လီၤ.
Greens ဘျီၣ်ဒိၣ်ထးခီခၢၣ်စး Mehreen Faruqi စံးဝဲဒၣ် တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ထီဒါအံၤ ကြၢးမ့ၢ်ဝဲဒၣ် တၢ်ဒုးဖုသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်တၢ်တခါလၢပှၤဂဲာ်လိာ်ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးသ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်ပာ်ဆံးတၢ်ဒီး ဒုးအိၣ်ထီၣ်မ့ၣ်ဆၣ်လၢ တၢ်အဲၣ်ကလုာ်ဒွဲသနူဖဲအီစထြ့လယါကီၢ်ပူၤအံၤန့ၣ်လီၤ.
ပှၤလၢအလဲၤပၣ်ဃုာ်ဖဲ တၢ်လဲၤထီၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဒီဒါအံၤအပူၤန့ၣ် ပၣ်ဃုာ်ဝဲဒၣ်ဒီး One Nation ပၣ်တံၣ် ဘျီၣ်ဒိၣ်ထးခီခၢၣ်စး Pauline Hanson ဒီး ဘျီၣ်ဒိၣ်ခၢၣ်စး သဘျ့ Bob Katter န့ၣ်လီၤ.
ပှၤလဲၤထီၣ်ပာ်ဖျါသးအါဒံအါဂၤ သုးယံၤကွံာ်အသးလၢ ပှၤ neo-Nazi အတၢ်လဲၤပာ်ဖျါထီၣ်အသးသ့ၣ်တဖၣ်, လၢအဝဲသ့ၣ်စံးဝဲဒၣ် အဝဲသ့ၣ်န့ၣ် အတထီဒါဝဲဒၣ် ပှၤသုးလီၢ်အိၣ်ဆိးသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ် နာ်သက့ ထီဒါဝဲဒၣ် တၢ်ဟဲနုာ်လီၤဆူကီၢ်ပူၤဂီၢ်မုၢ်ဂီၢ်ပၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ကီၢ်စၢဖှိၣ်ကလုာ်ဒူၣ်ဆဲးလၤအါကလုာ်ဂ့ၢ်ဝီကိတိာ် Anne Aly စံးဝဲဒၣ် ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ် အိၣ်ဝဲဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ အကအိၣ်ဒီးတၢ်ယိၣ်ဘၣ်ဘှီလၢ ပှၤဟဲနုာ်လီၤအိၣ်ဆိးဖဲကီၢ်ပူၤသ့ၣ်တဖၣ် ကဟံးန့ၢ်ကွံာ်ဟံၣ်ဃီဒီးဂံၢ်ခီၣ်ထံးတၢ်သူၣ်ထီၣ်ဆီလီၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ အဝဲတဲဘၣ်ဝဲ ABC ကွဲၤလ့လိၤလၢ တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ထီဒါသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ပာ်ဖျါအသးရှဲရှဲဖိလၢအမ့ၢ် အဝဲသ့ၣ်ထီဒါဝဲဒၣ် ပှၤသုးလီၢ်အိၣ်ဆိး လၢအထူအထံးဟဲန့ၢ်လၢတၢ်လီၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးတခါခါသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
စုထွဲသနူ ဘျီၣ်ဒိၣ်ထးခီခၢၣ်စး Pauline Hanson ကတိၤလီၤဝဲတၢ်ဖဲ ဖဲခဲဘါရၣ် ဘျီၣ်ဒိၣ် အချၢ ပှၤအိၣ်ဖှိၣ်လၢအကထိအကလးအမဲာ်ညါ ဒီးဃ့ထီၣ်ဝဲလၢတၢ်ကမၤစှၤလီၤကွံာ် ပှၤသုးလီၢ်အိၣ်ဆိး ဒီးပဲၤအၢပဲၤသီဝဲ တၢ်ထဲသိးတုၤသိးတအိၣ်ဖဲကၠိသ့ၣ်တဖၣ်အပူၤ လၢအသူဝဲတၢ်ကတိၤ "woke agenda" န့ၣ်လီၤ.
neo-Nazis ပှၤမံၤဟူသၣ်ဖျါသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး စံးကတိၤလီၤတၢ်ဖဲမဲလ်ဘၢဒီးဆ့ၣ်ဒနံၤဝ့ၢ် ပှၤလဲၤထီၣ်ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်သးအလီၢ်, လၢပၢၤကီၢ်တယာ်ဝဲ ပှၤလဲၤဖှိၣ်ထီၣ်သးအံၤအနီၣ်ဂံၢ်ကအိၣ်လၢ ၁၅,ဝဝဝ ဂၤဃၣ်ဃၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဝံးထိရံယါပၢၤကီၢ်စံးဝဲဒၣ် ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဖီၣ်အီၤဒီး ဘၣ်ဆၢၣ်မဲာ်တၢ်လိာ်ဘၢလိာ်ကွီၢ် ခီဖျိအမၤအၢမၤသီပၢၤကီၢ်, မၤတၢထီၣ်တၢလီၤတၢ်, ကဂုာ်ဆူၣ်ဂုာ်ဖျိတၢ်, မၤအၢမၤသီတၢ်ဒီးခီၣ်ဆၢထီဒါပၢၤကီၢ်အဃိန့ၣ်အိၣ်ဝဲဒၣ်ဃုဂၤန့ၣ်လီၤ.
ဖဲလၢကတိၤတၢ်ဒီး Sky News တၢ်ကစီၣ်အခါ, ဘျီၣ်ဒိၣ်ထးခီ ခၢၣ်စးသဘျ့ Jacqui Lambie စံးဝဲဒၣ် အဝဲအိၣ်စ့ၢ်ကီးဒီးတၢ်ဘၣ်ယိဘၣ်ဘှီခီဖျိလၢ တၢ်ဟဲနုာ်လီၤအိၣ်ဆိးဖဲထံကီၣ်အပူၤအါအါဂီၢ်ဂီၢ် ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ အဝဲဆိကမိၣ်လၢ တၢ်သကဲးပဝးလၢ အပာ်ဖျါထီၣ်သးသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်အံၤန့ၣ် တကြၢးလိာ်အသးဒီးပှၤအီစထြ့လယါဖိဘၣ် အတလီၤဂာ်ပှၤအီစထြ့လယါဖိဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲဆ့ၣ်ဒနံၤဝ့ၢ် တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ထီဒါအပူၤ ပှၤကတိၤလီၤတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဆိကမိၣ်သ့ၣ်တဖၣ် လၢအဘၣ်ဃး ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်ဖံးတၢ်မၤရဲၣ်ကျဲၤ လၢတၢ်ကမၤပှဲၤ ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်ဒီး ပှၤယူရပၤဖိဒီး ပှၤဟဲလီၤစၢၤန့ၢ် အဲကလံးကိၤလၤဝါသ့ၣ်တဖၣ်, အဃိ တၢ်ကတိၤလၢ တၢ်ကတိၤလီၤအီၤဖဲ တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်သးသ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲတၢ် ပာ်တၢ်အဒူၣ်အဆၢတဲာ်တဲာ်ဖျုဖျု လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်ကလုာ်ဒွဲသနူန့ၣ်လီၤ.
ပှၤထီဒါတၢ်ကရၢခိၣ် Sussan Ley ပဲၤအၢပဲၤသီ တၢ်အဲၣ်ကလုာ်ဒွဲသနူအံၤ နာ်သက့ အဝဲစံးလၢ ပှၤလၢအလဲၤပၣ်ဃုာ်ဖျဲတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်သးသ့ၣ်တဖၣ်အံၤအပူၤအါတက့ၢ်န့ၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သးလၢအဂ့ၤန့ၣ်လီၤ.
