ورزش بومی در استرالیا: هویت، فرهنگ و میراث

Lydia Williams catching the ball to prevent a goal in a Matilda’s game - Image Tiffany Williams.jpg

Lydia Williams catching the ball to prevent a goal in a Matilda’s game. Credit: Joseph Mayers Photography

از زمین فوتبال تا پیست دوومیدانی، ورزشکاران بومی استرالیا پل ارتباطی میان فرهنگ‌ها و جوامع هستند و هم‌زمان در شکل‌گیری هویت ملی ما نقش‌آفرینی می‌کنند. آن‌ها با الهام از پیشگامان خود، با توانایی‌های ورزشی چشمگیرشان، اثری ماندگار بر کشورمان بر جای می‌گذارند. ورزش با قدرتی که در ترویج شمول، برابری و فراهم‌کردن فرصت برای تعالی دارد، موجب شده است که ورزشکاران بومی استرالیا در ذهنیت ملی ما جایگاهی ویژه پیدا کنند و الهام‌بخش دیگران برای نمایندگی استرالیا در عرصه ورزش باشند.


Key Points
  • کایل واندر-کیپ، مردی از اقوام ووریمی و یوئین که به هویت بومی خود افتخار می‌کند، نماینده استرالیا در رشته ۱۱۰ متر با مانع در بازی‌های المپیک آتلانتا ۱۹۹۶ و سیدنی ۲۰۰۰ بود.
  • لیدیا ویلیامز، زنی از قوم نونگار که به هویت بومی خود افتخار می‌کند، از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۴ عضو تیم ملی فوتبال زنان استرالیا، ماتیلداها، بود و کشورش را در این عرصه نمایندگی کرد.

ورزشکاران بومی چگونه نسل‌های آینده را الهام می‌بخشند؟

برای ورزشکاران بومی استرالیا مانند لیدیا ویلیامز و کایل واندر-کیپ، تماشای کسانی که پیش از آن‌ها راه را هموار کرده‌اند، انگیزه‌ای مهم برای موفقیت در عرصه رقابتی ورزش بین‌المللی بوده است.

لیدیا ویلیامز، زنی از قوم نونگار که در منطقه جنوب‌غربی استرالیا به دنیا آمده، می‌گوید: «من همیشه عاشق ورزش و فوتبال بوده‌ام و بازی کردن و نمایندگی کشورم را دوست داشتم. اما علاوه بر آن، تجربه فوق‌العاده‌ای بوده که بتوانم فرهنگ و مردمم را نمایندگی کنم و نقشی الگوبخش داشته باشم—و نشان بدهم که می‌توانی از هر جایی بیایی و رؤیاهایت را به واقعیت تبدیل کنی.»

لیدیا به عنوان دروازه‌بان، باسابقه‌ترین بازیکن تیم ملی فوتبال زنان استرالیا، ماتیلداها، بود و کشورش را در دو دوره المپیک، پنج جام جهانی و شش جام آسیایی نمایندگی کرده است. مسیر حرفه‌ای او، او را به سراسر جهان برده است.

او توضیح می‌دهد:«تیمی که من در آن بودم، با هم‌تیمی‌هایی با پیشینه‌های بسیار متنوع شکل گرفته بود، اما نکته‌ای که همه در آن توافق داشتیم این بود که می‌خواستیم ورزش را در شرایطی بهتر از آنچه واردش شده بودیم ترک کنیم.»

Australia v China PR - "Til It's Done Farewell" Series
سیدنی، استرالیا – ۳ ژوئن ۲۰۲۴: پیش از آغاز دیدار دوستانه بین‌المللی میان تیم ملی زنان استرالیا (ماتیلداس) و چین در ورزشگاه آکور (Accor Stadium)، لیدیا ویلیامز، دروازه‌بان تیم ملی استرالیا، هدیه‌ای ویژه از سوی ایوان گولاگونگ کالی، اسطوره تنیس استرالیا، دریافت کرد.این مراسم به پاس قدردانی از دوران پرافتخار ورزشی لیدیا و سهم ارزشمند او در فوتبال زنان و جامعه بومیان برگزار شد. (Photo by Matt King/Getty Images) Credit: Matt King/Getty Images

ورزشکاران بومی با چه چالش‌هایی روبه‌رو بوده‌اند؟

مسیر رسیدن به سطح نخبۀ ورزش، برای ورزشکاران بومی همواره با موانعی همراه بوده است. مسائل مربوط به هویت، نمایندگی و برابری، تجربه‌های آن‌ها را شکل داده‌اند.

لیدیا ویلیامز به یاد می‌آورد که چگونه در فوتبال زنان برای دستمزد برابر و به رسمیت شناخته‌شدن مبارزه کرده‌اند: «در طول دوران حرفه‌ای‌ام، اعتصاب‌هایی داشتیم چون خواستار حقوق برابر با مردان بودیم. توانستیم پرچم بومیان را در المپیک به نمایش بگذاریم. فکر می‌کنم تیم ما واقعاً تیمی متحد بود که موانع را شکست و این امکان را برای مردم فراهم کرد که برای باورهایشان بایستند.»

کایل واندر-کیپ نیز با وجود تمام دشواری‌ها، توانست استرالیا را در رشته دو با مانع در دو دوره المپیک، چندین دوره بازی‌های کشورهای مشترک‌المنافع و مسابقات قهرمانی جهان نمایندگی کند.

Kyle Vander-Kuyp competing in the hurdles at the Sydney 2000 Olympics – image supplied.jpeg
Kyle Vander-Kuyp competing in the hurdles at the Sydney 2000 Olympics
او از مسیر بازشناسی هویت خود می‌گوید—به‌عنوان کودکی که به فرزندی پذیرفته شده بود و در تلاش بود تا ارتباط دوباره‌ای با ریشه‌های بومی خود از اقوام ووریمی و یوئین در مناطق ساحلی ایالت نیو ساوت ولز برقرار کند.

ورزش در دوران کودکی راهی برای ابراز وجود و حس تعلق به یک گروه برای کایل فراهم کرد.

او توضیح می‌دهد:«وقتی پنج‌هفته‌ای بودم به فرزندی پذیرفته شدم، یکی از نخستین چالش‌هایم این بود که بفهمم: مامان و بابا، چرا من با شما فرق دارم؟ چرا رنگ پوستم متفاوت است؟ احتمالاً این اولین چالشم بود—این‌که فرزندخوانده‌ام و باید هویت خودم را پیدا کنم.»در مسیر شناخت هویت، و با حمایت والدین و دوستانش، ورود کایل به برنامه دوومیدانی کودکان (Little Athletics) — برنامه‌ای که کودکان را با رشته‌های مختلف دو و میدانی آشنا می‌کند — نقطه آغازی بود برای مسیری که در نهایت او را به نمایندگی از استرالیا رساند.

با وجود این چالش‌ها، هر دو ورزشکار — همچون بسیاری از پیشگامان بومی دیگر — توانستند سختی‌ها را به نیرویی برای موفقیت تبدیل کنند، و نشان دهند که ورزش می‌تواند ابزاری برای توانمندسازی و تحقق هویت و آرزوها باشد.


Kyle Vander-Kuyp with his adoptive mother Patricia Vander-Kuyp and his birth mother Susan Dawson - Image supplied.jpg
Kyle Vander-Kuyp with his adoptive mother Patricia Vander-Kuyp and his birth mother Susan Dawson - Image supplied.jpg

ورزش چگونه فرهنگ و هویت را برای استرالیایی‌های بومی به هم پیوند می‌دهد؟


برای ورزشکاران بومی، ورزش بیش از یک رقابت است — این یک بیان فرهنگی است. رختکن‌هایی که پرچم‌های بومیان استرالیا و جزایر تورتس استریت را به نمایش می‌گذارند و ورزشکارانی که با افتخار میراث خود را در زمین مسابقه نشان می‌دهند، نشان می‌دهد که ورزش چگونه حس تعلق را تقویت می‌کند.

کایل به یاد می‌آورد که مورایس ریولی، ستاره بزرگ لیگ فوتبال استرالیا (AFL) چه گفته است: «من به‌وضوح یادم است که در سال‌های ابتدایی مدرسه به افرادی مثل لایونل رز و ایوان گولاگون نگاه می‌کردم و خوش‌شانس بودم که یک بازیکن فوتبال بومی، مورایس ریولی، به مدرسه ما آمد و داستان خود را هم به عنوان یک بازیکن فوتبال و هم به عنوان فردی از فرهنگ بومی به اشتراک گذاشت. او مرا کنار کشید و در اتاق کارکنان گفت: کایل، بومی بودن یک ضعف نیست، بلکه یک مزیت است و تو باید از آن استفاده کنی.»

این تأییدات نشان می‌دهد که ورزش چقدر عمیق با هویت فرهنگی گره خورده و هم دیده شدن و هم احساس غرور را فراهم می‌کند.

کایل در بازی‌های کشورهای مشترک‌المنافع ۱۹۹۰ در آوکلند نیوزیلند استرالیا را نمایندگی کرد.

او می‌گوید:«من خوش‌شانس بودم که همراه با کتی فریمن در آن تیم بودم؛ هر دو نوجوان بودیم، کتی ۱۶ ساله و من ۱۸ ساله. فکر می‌کنم آن اولین باری بود که واقعاً به هویت خودم آگاه شدم و فهمیدم که من استرالیایی هستم و رنگ سبز و طلایی را پوشیده‌ام، اما واقعاً من یک استرالیایی بومی هم هستم و این فرصت را دارم که آن رنگ‌ها را بپوشم و برای خودم و مردمم تاریخ‌سازی کنم.»

میراث ورزشکاران بومی در ورزش استرالیا چیست؟

میراث ورزشکاران بومی پایدار و عمیق است. آن‌ها کودکان جوامع دورافتاده را الهام بخشیده‌اند، برای برابری در دستمزد و نمایندگی مبارزه کرده‌اند و نشان داده‌اند که هویت و میراث می‌تواند با افتخار در کنار رنگ‌های ملی قرار گیرد.

لیدیا ویلیامز اهمیت داشتن الگوهای زنانه بومی در فوتبال امروز را این‌گونه بیان می‌کند:
اکنون زنان بومی در فوتبال نقش برجسته‌ای دارند... کودکان می‌توانند با آن‌ها ارتباط برقرار کنند و آن‌ها را به عنوان الگوهای خود ببینند.
لیدیا ویلیامز

برای کایل، لحظاتی که از طرف خانواده‌ها و جوامع به رسمیت شناخته شد — شنیدن اینکه الهام‌بخش دیگران بوده — قدرت تحول‌آفرین ورزش را تقویت کرد.

او می‌گوید:«تو برمی‌گردی و سعی می‌کنی زندگی عادی داشته باشی بدون اینکه هر روز یک ورزشکار نخبه باشی، اما وقتی به جوامع دورافتاده می‌روی، خاله‌ها، مادربزرگ‌ها، بزرگان و بچه‌ها می‌گویند: هی، ما تو را در تلویزیون دیدیم و تو ما را الهام‌بخشیدی. این لحظه‌ای است که می‌فهمی ورزش واقعاً چیز قدرتمندی است.»


Kyle Vander-Kuyp near Uluru – Image supplied.png

چرا ورزش بومی برای هویت ملی استرالیا اهمیت دارد؟

ورزشکاران بومی استرالیا نماینده چیزی فراتر از موفقیت فردی هستند. آن‌ها تجسمی از پایداری، شمول و غرور فرهنگی‌اند. حضورشان در صحنه‌های جهانی، اثری پاک‌نشدنی بر دیدگاه استرالیا نسبت به خود گذاشته است—به‌عنوان کشوری که با پشتوانه مردم بومی خود و دستاوردهای آنان، نیرومندتر شده است.

از دو و میدانی‌های محلی گرفته تا رقابت‌های بین‌المللی، ورزشکاران بومی همچنان فرهنگ ورزشی را شکل می‌دهند و ثابت می‌کنند که ورزش یکی از قدرتمندترین ابزارها برای ایجاد وحدت، بیان هویت و الهام‌بخشی است.

برای لیدیا ویلیامز، سفر ورزشی‌اش در نمایندگی از کشور و فرهنگش، با حمایت هم‌تیمی‌هایش معنا یافت. آن‌ها کنجکاو بودند درباره زندگی او به‌عنوان یک زن از اقوام بومی بیشتر بدانند، از او حمایت می‌کردند و تلاش داشتند فضای تیمی هماهنگ و پذیرا نسبت به تفاوت‌ها ایجاد کنند.

او می‌گوید:«برای من خیلی مهم است که کشورم را همراه با فرهنگم نمایندگی کنم. وقتی لباس تیم را می‌پوشیم، نماد پرچم استرالیا و نشانه‌های ملی روی آن است، اما مهم‌تر از آن، این است که تیم ما غنای فرهنگی بالایی دارد. در رختکن ما، پرچم بومیان استرالیا و جزایر تورتس استریت نصب شده. این تیمی است که الهام‌بخش شمول و غرور است، و واقعاً فوق‌العاده بوده که بتوانم هر دو را نمایندگی کنم.»از ستاره بین‌المللی فوتبال تا فردی تأثیرگذار در مسیر تغییر، لیدیا ویلیامز همچنان به یادگیری ادامه می‌دهد و در تلاش است تا تغییری مثبت ایجاد کند.

او می‌گوید: «به‌نظرم خیلی هیجان‌انگیز است که اکنون زنان بومی برجسته‌ای در فوتبال حضور دارند—زنانی که بچه‌ها می‌توانند با آن‌ها ارتباط بگیرند، آن‌ها را پیدا کنند و به‌عنوان الگوی خودشان ببینند.»
در پادکست Australia Explained عضو شوید یا آن را دنبال کنید تا اطلاعات و نکات ارزشمند بیشتری درباره سازگاری با زندگی جدیدتان در استرالیا دریافت کنید.


سوالی دارید یا موضوعی برای پیشنهاد به این برنامه؟

به australiaexplained@sbs.com.au ایمیل بزنید .

همرسانی کنید
Follow SBS Persian

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Persian-speaking Australians.
Understand the quirky parts of Aussie life.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
SBS World News

SBS World News

Take a global view with Australia's most comprehensive world news service
ورزش بومی در استرالیا: هویت، فرهنگ و میراث | SBS Persian