Key Points
- Gobolladu waxay kalluumaysiga u leeyihiin sharciyo kala duwan
- Ganaaxyo adag baa ka dhasah xeerka kalluumaysiga oo la jebiyo
- Inaad kalluumaysato waa qayb ka mid ah dhaqanka Australia, waxaana ku lammaan in si mas’uuliyad qaad leh loo jillaabto kalluunka.
- Sidee kalluumaysiga looga jecelyahay Australia?
- Sharciyada kalluumaysiga ee gobollada
- Ma u baahan tahay ruqsad kalluumaysi?
- Waa maxay halista kalluumaysigu?
- U kalluumayso si mas'uuliyad leh
Ma ogtahay in shantii qof ee Australian ah oo qaangaadheyba, mid ka mid ahi kalluumayto ama soo jillaabto kalluun sannad kasta?

Nin gadanaya xadhigga kalluumaysiga Credit: aywan88/Getty Images
Sidee kalluumaysiga looga jecelyahay Australia?
Marka loo eego , shaashadaha ay waayahan dadku waqti badan ku lumiyaan hor-fadhigooda, kalluumaysigu waa nasasho iyo nefis dadka soo jiija, waxaana la yaab leh, inuuba labaatankii sano ee ugu dambeeyey heerka kalluumaysigu kor u kacay.
Daraasad ballaaran oo ay daabacday Dowladda Australia sanadkii 2023-kii ayaa lagu ogaaday in qiyaastii 4.2 milyan oo qof oo qaangaar ahi, ay sannad kasta kalluumaystaan.
“Australia labo jeer oo keliyaa laga sameeyey sahan noocan ah” Andy Moore oo Saynisyahan ku ah kalluumaysiga, ayaa hoggaaminayey sahankii ugu dambeeyay ee heer qaran ee lagu sameeyay dadka u kalluumaysta si ku-nasasho ah. Wuxuu sheegay in in-kasta oo tirada dadka kalluumaystaa aanay si weyn isu beddelin labaatankii sano ee la soo dhaafay, ay haddana nooca iyo sida loo kalluumsayto, iyo cidda kalluumaystaaba is beddeleen.
“Waxa xiiso lahayd, in intii u dhaxaysay 2001-kii iyo markii la qabtay sahankii ugu dambeeyay, ay dadka kalluumaysta, oo ahaa qiyaastii 20% — ay isku mid ahaayeen, oo aanay is beddelin.” ayuu yiri
Mr Moore, wuxuu sidoo kale tilmaamayaa inay bulshyoonkii Australia isla beddelayaan waqiga, iyadoo bulshooyin badan oo leh dhaqammo kala duwani ay kusoo kordhayaan kalluumaysiga.
“Mararka qaarkoodna jiilal badan oo dhaqan ahaan dalal kale uga kalluumaysan jirey, ayaa markay Australia yimaadaanna sii wata.

Qaar ka mid ah meelaha dhagaxa korkiisu lagu kalluumaysto (rock fishing) ayaa kalluumaysatada uga diga khatarta Source: Moment RF / Simon McGill/Getty Images
Sharciyada kalluumaysiga ee gobollada
Stan Konstantaras waa madaxa isbahaysiga Recreational Fishing Alliance ee gobolka New South Wales, isbahaysigaa oo metela urur-hoosaadyo kale oo iyana metela ururada kalluumaysiga isboortiga, kalluumaysiga biyaha macaan, kalluumaysiga fallaadhaha (spear fishing), ee guud ahaan gobolka NSW.
Wuxuu sheegay in goballada kala duwani ay leeyihiin xeerar kala duwan oo u gaar ah — ha ahaato tirada iyo cabbirka kalluunka la oggol yahay in la jillaabto, ama noocyada qalabka kalluumaysiga ee la isticmaali karo-ba'e. Sida: 
- Xajmiga kalluunka iyo tirada laguu oggol yahay
- Xeerarka u yaalla kalluunka halista ugu jira dabar go'a
- Qalabka kalluumaysiga ee aad isticmaalayso
Xeerarka kalluumaysiga si sahlan ayaa looga heli karaa online, gobollada qaarkoodna waxayba leeyihiin macluumaad turjuman. Laakiin haddii ay tahay markii kuugu horreysey kalluumaysi, booqo dukaammada lagu iibiyo qalabka kalluumaysiga ee deegaankaaga.

Ciqaabaha, xeerarak kalluunka oo la jebiyo waxaa ka mid ah ganaaxyo iyo xabsi. Credit: SteveLuker/Getty Images
- Northern Territory
- South Australia
- New South Wales
- Western Australia
- Victoria
- Tasmania
- Australian Capital Territory
- Queensland
Mr Konstantaras ayaa sharxayaa sababta dukaamada qalabka kalluumaysiga ee deegaanku, aysan keliya iibinin qalabka — laakiin ay sidoo kale yihiin meel laga helo tallada kalluumaysiga.
“Haddii aadan Ingiriisi ku hadlin iyo haddii kaleba, waxaad iyaga u tahay macmiil, wayna kusoo dhoweynaayaan"
Dadka leh ama jooga dukaammada qalabka kalluumaysigu way kusoo dhoweynaayaan, waana meel wacan oo laga helo mucluumaad nacfi leh. Way dulqaad badan yihiin, waana kalluumaysato iyaga qudhoodu. U tag oo wax ka weydii sharciyada kala duwan ee kalluumaysigaStan Konstantaras
Ma u baahan tahay ruqsad kalluumaysi?
Gobollada qaarkood loogama baahna ruqsadda kalluumaysiga sida: South Australia, Queensland, iyo the Northern Territory. Laakiin xataa gobollada kale ee looga baahan yahay ruqsadda, qiimaheedu waa jaban yahay. Waxaase muhiim kuu ah inaad ruqsadda ka iibsato website-ka dowlaadda oo keliya.
Waxaan kaaga digayaa inay jiraan dhowr website oo qalin-shubato ah, oo markaad google-ka isticmaasho kuusoo baxaya, kuwaasoo ruqsadda kaa siinaya $90 illaa $100. Badankooda dalka debeddiisa ayaa laga leeyahay. Waxaynu isu ekeysiiyaan websiteka dowladda. Si aad ug badbaadona, waxaad toos u wici kartaa hay'adda kalluumaysiga qudhheeda ama aadba booqan kartaa website-kooda ayuu yiri Travis Dowling, Agaasimaha Guud ee Victorian Fisheries Authority.
Waa maxay halista kalluumaysigu?
Ogoobey, kalluumaysigu ma khatar la'a. Nooca kalluumaysiga, ee dhagax ku yaalla xeebta korkiisa la isku taago, dabadeed la kalluumaysto waxaa la yiraahdaa Rock fishing, waana mid ka mid ah nooca ugu halista badan , iyadoo in ka badan 240 qof ay ku dhinteen 20-kii sano ee la soo dhaafay. Dadkaas ayaa u badnaa dadk soo-galooti ah.
Waxaa muhiim ah in qofka kalluumasanayaa uu xirto jaakadda badbaadada ee la yiraahdo life jacket.
U kalluumayso si mas'uuliyad leh
Waxaa jira laba xeer oo dahabi ah oo ay tahay in qof kasta oo kalluumastaa, meeshuu doono ha jooge'e, uu xasuusto kuna dhaqmo:
1. Mas'uuliyad qaad
2. Muuji ixtiraam
Travis Dowling oo ka tirsan t Victorian Fisheries Authority sums ayaa ku talinaya:
“Inta aadan guriga ka bixinba kasii feker, in mar-labaadka aad soo laabato, goobtu kuu sii ahaato nadiif iyo ammmaan. Wax qashin ah, ha kaga tegin meesha, sida, xadhkihii kaa go'ay iwm.'"
Nagu soo biiir oo la soco podcast-ka Australian Explained si aad uga hesho mucluumaad nacfi leh oo kaa caawiya degitaanka Australia iyo ku xasilka noloshaada cusub.
Ma qabtaa su'aal, mase nagu soo kordhin kartaa feker? fadlan noogu soo dir australiaexplained@sbs.com.au 











