Pontu chave sira:
- Mídia istórikamente halo estereotipu no esklui lian Indíjena sira, hodi forma komprensaun públiku nian lahó perspetiva Indíjena sira.
- Mídia indíjena sira fó kbiit ba lian sira, prezerva kultura, no dezafia estereótipu sira.
- Plataforma sira mídia sosiál nian hanesan TikTok no Instagram habelar istória Indíjena nian.
Istorikamemte, reprezentasaun hosi mídia kona-ba ema indíjena australianu sira iha defeitu maka'as. Media sira hanesan Jornál, rádiu no televizaun iha tempu uluk dalabarak hatudu ema Indíjena sira hanesan ema ne'ebé ki'ik liu iha komunidade no defeitu liu, tanba ne'e forma persesaun forte ida ba públiku sira.
"Bainhira ha'u sei ki'ik, laiha reprezentasaun barak hosi ema lubun boot iha mídia. Agora ita muda barreira sira no selebra exelénsia Blak nian—ne'e inkrível atu haree lian indíjena sira rona iha nivel internasionál,".
Ida ne'e mak lia fuan hosi Leanne Djilandi Dolby, Leanne hanesan feto Noongar ida ne'ebé orgullu, Yamatji Naaguja Nunda iha nia inan nia sorin, no Yawuru, Gija, no Gooniyandi iha nia aman nia sorin.
Adam Manovic, mane ida hosi Kabi Kabi, Gorreng Gorreng, ne'ebe hanesan mos Ko-Prezidente hosi First Nations Media Australiaa (FNMA), nune'e mos hanesan Xefe Komersiál, Marka no Dijitál iha Televizaun Indíjena Nasionál (NITV) no membru hosi Grupu Konsultivu Inkluzaun Dijitál The First Nations Digital Inclusion Advisory Group, esplika katak reprezentasaun sira-ne'e iha konsekuénsia ba tempu naruk.
Sr. Manovic esplika"Mídia iha influénsia boot kona-ba oinsá ema haree no forma persepsaun kona-ba ba perpetiva publiku nian, hahú kedas hosi jornál no rádiu sira iha inísiu dékada 1900. Ho informasaun ne'ebe maka fahe ho estereótipu negativu falsu sira forma ona oinsá ema la'ós indíjena australianu sira haree ema indíjena australianu sira".
Recent studies Estudu sira foin lalais ne'e hatudu katak pursentu neen de'it hosi ema indíjena australianu sira fiar katak mídia fornese vizaun ida ne'ebé ekilibradu kona-ba sira nia komunidade.

Husi Karuk: Tanja Hirvonen. Klaran: Adam Manovic. Liman Loos: Leanne Djilandi Dolby
Saida maka barreira sistémiku?
Maski iha ona progresu, sei iha barreira sistémiku ba organizasaun mídia sira ne'ebé lidera hosi ema indíjena sira hanesan FNMA. Sira ladun hetan fundus ka azuda finanseiro no sei iha infraestrutura ne'ebé antigu hodi limite sira nia esforsu. Entretantu, mídia prinsipál sira dala barak evita estereótipu negativu sira maibé la konsege inklui kontestu kulturál sira ne'ebé kle'an liu ka lian indíjena sira ne'ebé auténtiku.
Adam Manovic subliña katak fó kbiit ba ema Nasaun dahuluk sira atu kontrola sira nia narrativa rasik maka xave atu ultrapasa dezafiu sira-ne'e.
Papel hosi mídia indíjena sira nian
Plataforma midia indíjena sira hanesan FNMA no NITV hanesan platfaroma ida ne’eb krítiku atu reklama narrativa sira no dezafia estereótipu sira ne’ebe mosu iha publiku. FNMA apoia funsionáriu liu 500 iha Austrália tomak no oferese formasaun ba ema Primeira Nasaun sira atu tama iha indústria mídia nian.
NITV, lansa iha 2007 no agora halo parte hosi SBS dezde 2012, serve hanesan plataforma ida ne'ebe konta istória auténtiku hosi no kona-ba povu Aboríjene no Ilha Torres Estraitu sira.
Adam Manovic defende apoiu lejislativu liuhosi Lei Transmisaun Primeira Nasaun sira nian hodi asegura finansiamentu sustentável ba inisiativa sira-ne'e.
Nia hatete "Prezerva arkivu mídia Primeira Nasaun sira nian hanesan pasu importante tebes tanba ida-ne'e mantein lian no kultura ba jerasaun sira iha futuru. Ami hakarak asegura katak gravasaun sira-ne'e la lakon, sira maka parte integrante ba sé maka ami".
Plataforma sira-ne'e dezafia estereótipu sira, haburas orgullu kulturál, no fornese istória auténtiku ne'ebé reflete realidade sira hosi komunidade indíjena sira.

Sentru Nasaun dahuluk sira nian ba koñesimentu interiór, kultura no istória tradisionál
Oinsá maka reprezentasaun mídia nian afeta ema Australianu Indíjena sira?
Reprezentasaun mídia iha papél signifikativu ida hodi forma identidade no auto-estima entre Australianu Indíjena sira. Iha istória, reprezentasaun sira ne'ebé prejudisiál reforsa rasizmu sistémiku no estereótipu negativu sira.
Feto Jaru no Bunuba, psikólogu klíniku no membru konsellu hosi Australian Indigenous Psychologist Association Tanja Hirvonen esplika oinsá narrativa sira hanesan ne'e bele sai laran-susar tebes, liuliu durante períodu sira ne'ebé sensivel.
"Bainhira mídia perpetua estereótipu sira ne'ebé maka prejudika ka habelar konteúdu ne'ebé la loos, ida-ne'e reforsa tan rasizmu no diskriminasaun iha eskala boot liu tan. Ba ema sira ne'ebé maka luta daudaun, haree narrativa sira-ne'e bele sai laran-susar tebes."
Maibé, reprezentasaun pozitivu hosi mídia oferese benefísiu boot. Peskiza hatudu katak reprezentasaun inkluzivu no auténtiku sira hosi ema indíjena sira bele haburas orgullu kulturál, hametin ligasaun komunitária sira, no hadi'a rezultadu moris nian.
Porezemplu, Akordu Nasionál kona-ba Taka Lakuna ka National Agreement on Closing the Gap destaka importánsia hosi reprezentasaun ema Indíjena sira iha mídia, hanesan dalan ida atu hamenus esperiénsia sira kona-ba rasizmu no hadi'a asesu ba informasaun ba foti desizaun ne'ebé informadu. the
Reprezentasaun pozitivu mós ajuda dezafia relatóriu ne'ebé la edukadu. Bainhira lian Indíjena sira inklui iha konta istória, karik liuhosi plataforma sira hanesan NITV ka mídia sosiál bele promove liu tan komprensaun no respeitu entre ema Australianu sira ne'ebé la'ós ema rai nain. Mudansa ida-ne'e bele fo liu tan apoiu boot ba esforsu rekonsiliasaun nian.
Leanne Dolby, social media creator no estudante siénsia biomédika, subliña efeitu sira ne'ebé fó kbiit bainhira haree ita-nia an reprezenta iha mídia.
Nia esplika "Bainhira ita la haree reprezentasaun sufisiente nu'udar ema Aboríjene, ita sente izoladu. Reprezentasaun signifika hatene katak iha ema hanesan ha'u ne'ebé iha objetivu no forsa hanesan".
Hodi fó prioridade ba konta istória auténtiku no fó kbiit ba lian indíjena sira, mídia iha potensiál atu la'ós de'it kura kanek sira iha pasadu maibé mós harii futuru ida ne'ebé inkluzivu liu ba australianu sira hotu.
Tanja Hirvonen hatete "Ami-nia [Australianu Indíjena sira] forsa maka iha ita-nia reziliénsia kulturál. Hodi selebra ita-nia tradisaun sira, lian, no istória sira liuhosi mídia, ita bele kontra impaktu negativu sira hosi narrativa prejudisiál sira".

Mídia sosiál hatudu katak ninia kbiit ne'ebé permite ema Nasaun dahuluk sira atu dezafia informasaun ne'ebé laloos. Credit: davidf/Getty Images
Mídia sosiál hanesan Instrumentu ba Mudansa
Mídia sosiál mosu hanesan plataforma transformadora ida ba Australianu Indíjena sira. Plataforma sira hanesan TikTok, Instagram, no Facebook permite kriadór sira atu evita mídia tradisionál, no fahe sira nia istória diretamente ho públiku globál. Poder ida-ne'e permite ema Nasaun dahuluk sira atu dezafia informasaun ne'ebé laloos enkuantu haburas interkámbiu kulturál.
Hashtag sira hanesan #IndigenousX sai ona sentru ba advokasia no edukasaun.
Adam Manovic esplika "Plataforma sira mídia sosiál nian sei mai no sai, maibé saida maka sei nunka muda maka ami nia abilidade atu konta istória sira. Karik TikTok, filme, rádiu, ka impresaun, ami hatene oinsá uza plataforma sira-ne'e ba ami nia vantajen hodi hatudu ami nia kultura".
Saida mak sei akontese iha futuru?
Hadi'a reprezentasaun presiza mudansa sistémiku sira iha setór mídia prinsipál no mós setór mídia nian ne'ebé kontrola hosi komunidade. Ida-ne'e signifika katak la'ós de'it kria espasu ba lian Indíjena sira maibé mós apoia mudansa sira ba tempu naruk iha oinsá istória sira hili, konta, no fahe.
Adam Manovic husu atu iha lejislasaun hanesan Lei Transmisaun Primeira Nasaun sira nian hodi asegura finansiamentu ba plataforma sira ne'ebé lidera hosi Indíjena sira hanesan FNMA no NITV.
Tanja Hirvonen destaka nesesidade ba prátika sira ne'ebé seguru kulturalmente iha organizasaun sira mídia prinsipál nian—asegura reprezentasaun sira ne'ebé justu hodi envolve lian Indíjena sira iha nivel hotu-hotu.
Leanne Djilandi Dolby husu atu selebra boot liután susesu Indíjena nian iha forma hotu-hotu hosi mídia:
"Ita presiza oportunidade barak liután ba ema lubun boot atu fahe sira nia istória sira - bele liuhosi festivál filme nian ka plataforma sosiál sira - no apoiu barak liután ba sira ne'ebé maka tama iha indústria kriativu sira."
Retratu kona-ba ema indíjena australianu sira iha mídia evolui hela maibé sai nafatin hanesan obra ida ne'ebé la'o hela. Enkuantu plataforma sira hanesan NITV no mídia sosiál oferese esperansa liuhosi konta istória auténtiku, saída prinsipál sira tenke hakat liu jestu sira hodi reflete loloos rikusoin sira
READ MORE

Who are the Stolen Generations?
Subscribe to or follow the Australia Explained podcast for more valuable information and tips about settling into your new life in Australia.
Do you have any questions or topic ideas? Send us an email to australiaexplained@sbs.com.au.