ཨོ་སི་ཁྲུ་ལི་ཡའི་ནང་རང་ཉིད་རྐུན་འཕྲོག་བྱེད་མཁན་ནས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་སྟངས།

ཨོ་སི་ཁྲུ་ལི་ཡའི་ནང་། རྐུན་འཕྲོག་བྱེད་པ་ནི་རྒྱུ་དངོས་རྐུ་འཁྱེར་ཙམ་མ་ཡིན་པར། དེར་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་ངེས་ཚིག་དང་མཇུག་འབྲས་ངེས་ཅན་ཡོད། ཨོ་སི་ཁྲུ་ལི་ཡའི་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་ཅེས་པའི་ལེ་ཚན་འདིའི་ནང་རྐུ་འཁྱེར་སོགས་ནག་ཉེས་ཀྱི་རིགས་ཤེས་རྟོགས་དང་། ཁྲིམས་ཐོག་ནས་དེའི་གོད་དོན་ག་རེཡིན་མིན། ཁྱེད་རང་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྲུང་སྐྱོབ་གང་འདྲ་བྱེད་དགོས་མིན། གལ་སྲིད་ནས་ཚུལ་དེ་འདྲ་ཞིག་དང་འཕྲད་སྐབས་ཁྱེད་རང་ལ་ཅི་ཞིག་གིས་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་མེད་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་བྱ་རྒྱུ་ཡིན།

The key element in the robbery is that the victim is directly confronted or threatened during the commission of the crime. Credit: South_agency/Getty Images

Key Points

• Robbery involves stealing property from another person using force or the threat of force.
• Theft involves taking someone else's property without their consent and without using force.
• The force you use to defend yourself must be proportionate to the threat.

གལ་ཏེ་ཁྱེད་རང་གི་ཁྱིམ་དང་ཚོང་ལས་ལ་གཏོར་བརླག་ཐེབས་མེད་ན། ཁྱེད་རང་བསོད་ནམས་ཅན་ཞིག་ལ་བརྩི་དགོས།

རྐུན་མ་ཚོ་ཕྱིར་འཐེན་བྱེད་པ་ནི་རྩེད་མོའི་མིང་ཡིན། ཁྱེད་ཀྱིས་ལྡེ་མིག་བཟོ་མཁན་དང་། བདེ་འཇགས་ཆེད་མཁས་པ། དེ་བཞིན་ཨོ་སི་ཁྲུ་ལི་ཡའི་ནང་ཡུན་རིང་གནས་སྡོད་བྱེད་མཁན་ཚོའི་བརྡ་འཕྲིན་ཡང་ཡང་ཐོས་རྒྱུ་རེད།

ཨོ་སི་ཁྲུ་ལི་ཡའི་ཁྲིམས་ལུགས་ལྟར་རྐུན་མ་ཟེར་བ་དེ་གང་ཡིན་པ་ཧ་གོ་བ།

ཨོ་སི་ཁྲུ་ལི་ཡའི་ནང་རྐུན་འཕྲོག་བྱེད་པ་དེ་རྐུན་མ་ཁོ་ན་མ་རེད། དེ་ལ་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་ངེས་ཚིག་དང་ཕན་གནོད་དམིགས་བསལ་ཡོད།

སི་ཌི་ནིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཉེས་དོན་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ཨེ་ལེ་སི་ཚའོ་ Alex Cao ཡིས་རྐུན་འཕྲོག་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ནི་བཙན་ཤེད་བེད་སྤྱད་པའམ་ཡང་ན་བཙན་ཤེད་ཀྱི་འཇིགས་སྐུལ་བྱས་ནས་མི་གཞན་གྱི་རྒྱུ་ནོར་རྐུ་འཕྲོག་བྱེད་པ་དེ་རེད།

རྐུན་འཕྲོག་གྱི་གལ་ཆེའི་ཆ་ཤས་ནི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་བའི་སྐབས་ལ་གནོད་འཚེ་ཕོག་མཁན་ལ་ཐད་ཀར་གདོང་ལེན་བྱེད་པའམ་ཡང་ན་འཇིགས་སྐུལ་བྱེད་པ་དེ་རེད།

ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་རྐུན་མ་དེ་མངའ་སྡེ་སོ་སོའི་ནང་ངེས་ཚིག་མི་འདྲ་བ་ཡོད་ཀྱང་། སྤྱིར་བཏང་དུ་མི་གཞན་གྱི་རྒྱུ་ནོར་ཁོ་ཚོའི་མོས་མཐུན་མེད་པར་དང་བཙན་ཤེད་མེད་པར་བླངས་པ་དེ་ཚུད་ཡོད། རྐུན་མ་དང་རྐུན་འཕྲོག་གྱི་ཁྱད་པར་གཙོ་བོ་ནི་རྐུན་མ་ལ་ཐད་ཀར་འཇིགས་སྐུལ་དང་དྲག་ཤུགས་མེད་པ་དེ་རེད།

སྐུ་ཞབས་ཅའོ་ཡིས་ཀྱང་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་སྡེ་ཚན་འདྲ་མཚུངས་གཞན་ཞིག་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་ཡོད།

རྐུན་མ་ནི་མི་སུ་ཞིག་གིས་ཁང་བརྩེགས་དང་ཡང་ན་ཁང་པ་ཉོ་ཚོང་དང་མཛོད་ཁང་སོགས་ཀྱི་སྒོ་བརྒྱབ་པའི་ས་ཆ་གཞན་དག་ལ་བདག་པོའི་ཆོག་མཆན་མེད་པར་ནག་ཉེས་བསགས་པའི་དམིགས་ཡུལ་གྱིས་འཛུལ་སྐབས་བྱུང་བ་ཡིན།

Theft involves taking someone else's property without their consent and without using force. Source: iStockphoto / Михаил Руденко/Getty Images/iStockphoto

"དེ་གོ་སྐབས་ཤིག་རེད།"

མེལ་བྷོར་ན་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་མི་སེར་ཐེ་ཇི་པ་ནེ་སཱར་གྱིས་༢༠༢༣ལོར་གནས་སྟངས་དེ་འདྲའི་ཡ་ང་བའི་གནས་ཚུལ་གཅིག་མྱོང་ཚོར་བྱུང་ཡོད།

"ཁོ་ཚོས་མདུན་གྱི་སྒོ་ཕྱེ་མི་ཐུབ། ཁོ་ཚོས་རྒྱབ་ཀྱི་སྒོ་ཕྱེ་མི་ཐུབ། གང་ལགས་ཤེ་ན། ཁང་པ་དེ་ཧ་ཅང་བརྟན་པོར་སྒྲིག་ཡོད། འོན་ཀྱང་། ཁོ་ཚོས་ཐབ་ཚང་གི་རྒྱབ་ཀྱི་སྒེའུ་ཁུང་བརྒྱུད་ནས་ཡོང་ཐུབ་པ་རེད།

སྐུ་ཞབས་པ་ནེ་སཱར་གྱིས་ཁོང་ཚོས་རྒྱུན་དུ་རིན་ཐང་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་དེ་ཚོ་ཉེན་མེད་ཀྱི་སྒམ་ནང་བཞག་ཡོད་ཅེས་བརྗོད། ཡིན་ནའང་སྐབས་རེ་ཁོང་ཚོས་གཉེན་སྒྲིག་བྱེད་སྐབས་དང་ཡང་ན་བྱེད་སྒོ་ཞིག་ལ་ཞུགས་སྐབས་རྒྱན་ཆ་ཁ་ཤས་ཁྱིམ་དུ་འཁྱེར་གྱི་ཡོད།

དེ་ལྟར་བྱས་ན་གོ་སྐབས་བཟང་པོ་ཞིག་ཡིན། འོན་ཀྱང་དེ་ནི་ཧ་ཅང་ཤེས་རབ་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་བྱས་པ་རེད། དེ་ནི་ཉེན་རྟོག་པས་བརྟག་དཔྱད་བྱས་པ་དེ་རེད། ཁོང་ཚོ་ང་ཚོའི་ཉལ་ཁང་དུ་ཐད་ཀར་སོང་ནས་བུ་རིང་པོ་དེ་ཁ་ཕྱེ་ནས་རྒྱན་ཆ་གང་བའི་སྒམ་དེ་བསྡུས་ཏེ་ཕྱིན་སོང་།

ཁོང་དང་ཁོང་གི་ནང་མི་ཚོར་སེམས་ཁམས་དང་དངུལ་རྩའི་ཐད་ནས་གྱོང་གུན་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད།

ང་ཚོ་ཚང་མ་ཁྱིམ་དུ་གཅིག་པུར་བསྡད་པར་ཧ་ཅང་འཇིགས་སྣང་སྐྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེར་བརྟེན་ང་ཚོས་རྟག་ཏུ་ཁྱིམ་དུ་མི་གཅིག་ལས་མང་བ་ཡོད་པར་ཁག་ཐེག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།

The force you use to defend yourself from thieves must be proportionate to the threat. Credit: Flying Colours Ltd/Getty Images

རང་སྲུང་།

ཁྱེད་རང་དང་ཁྱེད་རང་གི་རྒྱུ་ནོར་ཨར་འདམ་ལས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་རྒྱུ་ནི་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དང་རང་བྱུང་གི་ལན་འདེབས་ཤིག་ཡིན་སྲིད།

ཉེས་ཅན་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ཨེ་ལེགས་ཅའོ་ཡིས་མངའ་སྡེ་དང་མངའ་ཁོངས་སོ་སོའི་ནང་རང་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཁྲིམས་ལུགས་མི་འདྲ་བ་ཡོད་ཀྱང་།

ཁྱེད་རང་གིས་སྤྱོད་པའི་བྱ་སྤྱོད་དེ་རང་ཉིད་དང་གཞན་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པར་དགོས་ངེས་ཡིན་པར་ཡིད་ཆེས་བྱེད་དགོས། ཁྱེད་རང་གིས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་པའི་ཤུགས་དེ་ཉེན་ཁ་དང་ཚད་གཞི་ལྡན་དགོས།

གལ་ཏེ་ཁྱེད་རང་གི་ཁྱིམ་དང་ཚོང་ཁང་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ཤེས་ན།

གནོད་འཚེ་ཕོག་མཁན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར།

རྐུན་མ་མྱོང་བ་ནི་རྨས་སྐྱོན་བཟོ་སྲིད། སྟབས་ཡག་ནས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡར་གནོད་འཚེ་ཕོག་མཁན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པའི་མ་ལག་ཡོད།

Sarah Quick ནི་ལྷོ་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་ནང་གནོད་འཚེ་ཕོག་མཁན་གྱི་ཐོབ་ཐང་འགན་འཛིན་གསུམ་པ་དེ་རེད།

མོས་རྒྱབ་སྐྱོར་འོས་འཚམ་ཐོབ་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དང་། རྒྱབ་སྐྱོར་དེ་ཐོབ་ཐབས་ཤེས་པ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན།

དེ་ཡང་ཁོང་གིས་"སྤྱིར་བཏང་དུ་དྲག་ཤུགས་ཀྱི་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་གནོད་འཚེ་ཕོག་མཁན་ཚོར་རིན་མེད་ཀྱི་བསླབ་བྱ་ཐོབ་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད། དེ་ལྟར་བྱུང་བའི་ཐབས་ལམ་དེ་མངའ་སྡེ་རེ་རེར་མི་འདྲ་བ་ཡོད་སྲིད། འོན་ཀྱང་དུས་ཚོད་མང་ཆེ་བ་རིན་མེད་ཀྱི་བསླབ་བྱ་ཡང་ན་བསླབ་བྱ་ལ་མ་དངུལ་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད།"

མོས་ཁ་སྣོན་བྱས་པ་ལྟར་ན། ཨར་འདམ་ལྟ་བུའི་ནག་ཉེས་ཀྱིས་ཀྱང་གནོད་འཚེ་ཕོག་མཁན་ལ་དངུལ་རྩའི་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་སྲིད་པ་དང་། མངའ་སྡེ་དང་ས་ཁུལ་རེ་རེར་རང་ཉིད་ཀྱི་དངུལ་རྩའི་རོགས་རམ་ཡང་ན་ཁ་གསབ་འཆར་གཞི་ཡོད་ཅིང་། ཁྲིམས་ཁང་ལ་གཞིགས་ཏེ་ཁྱབ་ཁོངས་མི་འདྲ་བ་ཡོད།

ཡིན་ནའང་མངའ་སྡེ་དང་ས་ཁུལ་མང་ཆེ་བས་རྒྱུ་ནོར་གྱོང་གུན་དང་གྱོང་གུན་ལ་ཁ་གསབ་སྤྲོད་ཀྱི་མེད།

དེ་ཡང་ཁོང་གིས་"གནོད་འཚེ་ཕོག་མཁན་གྱིས་རྐུ་འཕྲོག་བྱས་པའི་ཅ་ལག་ལ་གུན་གསབ་དགོས་འདུན་བཏོན་མི་ཐུབ། གུན་གསབ་དེ་སྤྱིར་བཏང་དྲག་ཤུགས་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་མི་ཞིག་ལ་ལུས་པོ་དང་སེམས་ཁམས་ལ་གནོད་སྐྱོན་ཕོག་པའི་དྲག་ཤུགས་ཀྱི་ནག་ཉེས་ལ་སྤྲོད་དགོས།"

Neighbourhood Watch Victoria is a community-led crime prevention organisation, and similar groups exist nationwide.

བདེ་འཇགས་ངང་གནས་པ།

ཁྱིམ་ཚང་ལྟ་རྟོག་ཚོགས་པའི་ཝིག་ཊོ་རི་ཡའི་འགན་འཛིན་གཙོ་བོ་བྷམ་བི་གོར་ཌོན་གྱིས་ཁོ་མོས་"གོ་སྐབས་ལྡན་པའི་ཁྲིམས་འགལ་"ཞེས་འབོད་པའི་བྱ་སྤྱོད་དེ་སྔོན་འགོག་བྱེད་པའི་སྐོར་ལ་བསླབ་བྱ་དང་བསླབ་བྱ་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད།

ང་ཚོས་གོ་སྐབས་དེ་མེད་པར་བཟོས་ནས་ཁོ་ཚོའི་ནག་ཉེས་སྒྲུབ་པར་ཅུང་དཀའ་ཁག་ཆེ་རུ་གཏོང་ཐུབ། དེ་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་མདུན་གྱི་སྒོ་དང་རྒྱབ་ཀྱི་སྒོ་ག་དུས་ཡིན་ཡང་བསྡམས་པ་ནང་བཞིན་ལས་སླ་པོ་ཡིན། ལྕམ་གོར་ཌོན་གྱིས་ཁྱེད་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས།

ཁྱིམ་ཚང་ལྟ་རྟོག་ཚོགས་པ་ཝིག་ཊོ་རི་ཡ་ནི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་པའི་བྱས་ཉེས་སྔོན་འགོག་ཚོགས་པ་ཞིག་རེད་ལ་དེ་དང་འདྲ་བའི་ཚོགས་པ་རྒྱལ་ཡོངས་སུ་ཡོད། དེའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ནི་གྲོང་མི་ཚོས་ཁྱིམ་མཚེས་ཤེས་རྟོགས་བྱེད་པར་རོགས་རམ་བྱེད་པ་དང་དོགས་པ་ཅན་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ལ་ལྟ་རྟོག་བྱེད་པ་དང་ཕན་ཚུན་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པ་བརྒྱུད་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་མཐུན་སྒྲིལ་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་དེ་རེད།

ཚོགས་པ་དེས་ཁྱེད་ཀྱི་ཚོང་ལས་དང་། ཁྱིམ་ཚང་། མོ་ཊའི་བདེ་འཇགས་ལ་རྩིས་ཞིབ་བྱེད་པར་རོགས་རམ་བྱེད་པའི་དྲ་ཐོག་གི་ཐོན་ཁུངས་ཤིག་ཡང་མཁོ་སྤྲོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ལག་ཆ་འདིའི་སྐོར་ལ་མང་ཙམ་ཤེས་འདོད་ན། ངའི་ས་ཆ་ཇི་འདྲའི་བདེ་འཇགས་ཡིན་པ་ལ་གཟིགས་རོགས།

ཁྱེད་རང་གི་མངའ་སྡེ་དང་མངའ་ཁོངས་ནང་གནོད་འཚེ་ཕོག་མཁན་གྱི་ཐོབ་ཐང་སྐོར་ལ་གཤམ་གྱི་འབྲེལ་ཡོད་ཚོགས་པ་ལ་འབྲེལ་བ་བྱོས།

ACT	Victim Support, Human Rights Commission  www.hrc.act.gov.au/victim-support   [phone]
NSW	Victim Services   victimsservices.justice.nsw.gov.au  Victim Access Line 1800 633 063   Aboriginal Contact Line 1800 019 123
NT	Victims of Crime NT   victimsofcrime.org.au/
Qld	Victim Assist Queensland   www.qld.gov.au/law/crime-and-police/victim-assist-queensland  1300 546 587
SA	Victims of Crime SA   [e-mail]   [phone]
Tas	Victims Support Services   www.justice.tas.gov.au/victims/home  1300 300 238
Vic	Victims of Crime   www.victimsofcrime.vic.gov.au  1800 819 817
WA	Victim Support Services   www.wa.gov.au/service/community-services/counselling-services/victim-support-service  1800 818 988 or (08) 9425 28 50

ཁྱེད་རང་ལ་དྲི་བ་དང་བརྗོད་གཞིའི་སྐོར་བསམ་ཚུལ་ཡོད་ན་གློག་འཕྲིན་ཁ་བྱང་ [e-mail] ཐོག་ང་ཚོར་འབྲེལ་བ་གནང་རོགས།