Trong nhiều tháng qua, các cuộc biểu tình chống người xin tị nạn nổ ra khắp nước Anh, phản ánh làn sóng bất mãn ngày càng tăng trong xã hội. Số liệu cho thấy hơn 109.000 người đã nộp đơn xin tị nạn trong năm kết thúc vào tháng 3/2025 – tăng 17% so với năm trước và vượt mức đỉnh của năm 2002.
Khi các cuộc thăm dò cho thấy nhập cư đã vượt kinh tế để trở thành vấn đề hàng đầu của cử tri, chính phủ Anh vừa công bố loạt cải tổ lớn đối với hệ thống tị nạn gây tranh cãi.
Tị nạn tạm thời, rà soát định kỳ và siết quyền định cư
Bộ trưởng Nội vụ Shabana Mahmood nói với BBC rằng chính phủ đang xử lý một “vấn đề cấp bách”:
“Điều quan trọng là chúng ta phải xử lý tình trạng nhập cư bất hợp pháp vào đất nước này… Hệ thống hiện tại đang mất kiểm soát, thiếu công bằng và tạo áp lực rất lớn lên các cộng đồng.”
Theo kế hoạch mới, Anh sẽ bãi bỏ nghĩa vụ cung cấp nơi ở và trợ cấp cho một nhóm người xin tị nạn; biến tư cách tị nạn thành tạm thời, với chu kỳ rà soát mỗi 2,5 năm; và kéo dài thời gian chờ để nộp đơn xin định cư lên 20 năm.
Mahmood nói thêm: “Những cải cách mới sẽ thay đổi giả định tồn tại qua nhiều thế hệ rằng việc cung cấp nơi trú ẩn cho người tị nạn có thể nhanh chóng dẫn đến quyền định cư vĩnh viễn… Nếu đất nước của bạn trở nên an toàn, bạn sẽ được hồi hương.”
Bà cho biết người xin tị nạn sẽ được mở rộng quyền làm việc, và nếu “làm việc và đóng góp”, họ có thể được định cư sớm hơn.
British Home Secretary Shabana Mahmood (AAP) Source: EPA / ANDY RAIN/EPA
Đan Mạch theo đuổi chính sách “không người tị nạn”, giúp số lượng đơn giảm xuống mức thấp nhất trong 40 năm và 95% người bị từ chối đã rời khỏi nước này.
Chính trị Anh bị kéo căng giữa hai thái cực
Động thái siết nhập cư được cho là nhằm chặn đà tăng của đảng Cải cách, lực lượng đang gây áp lực lớn lên chính sách công. Một số nghị sĩ đảng Lao động ủng hộ, nhưng cũng có người lo ngại chính sách sẽ đẩy cử tri về phía đảng Xanh và gây chia rẽ trong cộng đồng.
Đảng Bảo thủ đối lập cho rằng cải cách “chưa đủ mạnh”.
Nhập cư hợp pháp và bất hợp pháp đang đe dọa phá vỡ nước Anh… Chúng ta cần các giải pháp triệt để, bao gồm rời khỏi Công ước Nhân quyền Châu Âu để trục xuất mọi người nhập cư bất hợp pháp trong vòng một tuần.Phát ngôn nhân Nội vụ phe đối lập Chris Philp
Các tổ chức nhân đạo cảnh báo nguy cơ thù hận và bạo lực
Ngược lại, hơn 100 tổ chức từ thiện đã gửi thư kêu gọi chấm dứt việc “đổ lỗi cho người nhập cư”.
Ông Enver Solomon, Giám đốc Hội đồng Người tị nạn Anh, nhận định: “Chính sách này sẽ không ngăn được thuyền vượt biển. Người tị nạn chạy vì mạng sống… Chính sách này sẽ thất bại hoàn toàn.”
Thư của các tổ chức cảnh báo chính sách mới đang làm trầm trọng thêm làn sóng thù hận:
“Những dòng chảy thâm độc của chủ nghĩa phân biệt chủng tộc và thù hận… là bằng chứng rõ rệt về một hệ thống đang thất bại.”
Mặc dù siết chặt, Bộ trưởng Shabana Mahmood khẳng định Anh vẫn muốn là quốc gia đón nhận người chạy trốn xung đột:
“Chúng tôi vẫn tin mạnh mẽ rằng phải cung cấp nơi trú ẩn cho những người chạy trốn chiến tranh… Nhưng hệ thống của chúng ta hiện quá hào phóng so với nhiều nước Châu Âu.”
Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook & SBS Vietnamese Instagram, và cập nhật tin tức ở sbs.com.au/vietnamese
