Tấn công đẫm máu nhắm vào các đại diện dân cử
“Hôm nay chúng ta có mặt tại đây vì một thảm kịch không thể nói thành lời đã xảy ra ở Minnesota. Người bạn và đồng nghiệp thân thiết của tôi, Chủ tịch Hạ viện Melissa Hortman và chồng bà – Mark đã bị bắn chết trong một vụ ám sát có vẻ mang động cơ chính trị.
Tôi cũng cầu nguyện cho Thượng nghị sĩ bang John Hoffman và vợ ông – Yvette – mỗi người đều bị bắn nhiều phát. Hiện tại họ đã được phẫu thuật và đang được chăm sóc, và chúng tôi lạc quan rằng họ sẽ qua khỏi vụ ám sát này.” Đó là lời của Thống đốc bang Minnesota, ông Tim Walz.
Ông cho biết nghi phạm là một thành viên Cộng hòa bảo thủ cực đoan, phản đối việc phá thai.
Đây là một hành động bạo lực chính trị có chủ đích. Đối thoại ôn hòa là nền tảng của nền dân chủ. Chúng ta không giải quyết bất đồng bằng bạo lực hay súng đạn.Thống đốc tiểu bang Minnesota, ông Tim Walz
Tại bang Colorado, ít nhất 31 viên chức dân cử đã yêu cầu gỡ bỏ thông tin liên lạc cá nhân khỏi cơ sở dữ liệu tài chính tranh cử của tiểu bang mang tên TRACER.
Tại Bắc Dakota và New Mexico, địa chỉ của các nghị sĩ đã bị xóa khỏi hồ sơ tiểu sử công khai – mặc dù ở New Mexico, thông tin cá nhân đã từng bị hạn chế từ trước sau hàng loạt vụ xả súng vào nhà của bốn chính trị gia Dân chủ ở Albuquerque vào năm 2022 và 2023.
Cảnh sát trưởng Grady Judd tại quận Polk, bang Florida, cho biết:
“Tôi lo ngại rằng trên khắp quốc gia này có những kẻ bắt chước khác, cũng độc ác và điên loạn không kém, có thể sẽ gây ra những vụ việc tiếp theo.”
Bàn thảo an ninh ở cấp liên bang
Tại Washington DC, một phiên họp khẩn đã được tổ chức để thảo luận về các biện pháp an ninh – trong đó có nhắc đến việc cắt giảm chương trình CP-3 của Bộ An ninh Nội địa, chương trình chuyên theo dõi và ngăn ngừa các hành vi bạo lực do bất mãn gây ra và các vụ xả súng hàng loạt.
Giáo sư Matthew Dallek của Đại học George Washington nói.
Tôi nghĩ đây sẽ là một cuộc tranh luận còn kéo dài hàng thập kỷ nữa – thời kỳ này bắt đầu từ khi nào? Vụ bắn cựu Dân biểu Gabby Giffords có thể coi là một điểm khởi đầu hợp lý. Cuộc bạo loạn da trắng ở Charlottesville cũng là một dấu mốc quan trọng khác.Giáo sư Matthew Dallek
Xu hướng bạo lực chính trị tăng mạnh
Năm 2023, hãng Reuters công bố một báo cáo đặc biệt cho thấy mức độ bạo lực chính trị tại Mỹ hiện cao nhất kể từ những năm 1970 – với gần 40 người thiệt mạng và nhiều người bị thương trong các vụ tấn công mang động cơ chính trị.
Một số vụ do các phần tử cánh tả thực hiện – như vụ tấn công năm 2017 ở Virginia nhắm vào nghị sĩ Cộng hòa Steve Scalise.
Tuy nhiên, phần lớn các vụ việc lại đến từ các phần tử cực hữu, nhắm vào các nhân vật nổi bật như chồng của bà Nancy Pelosi, hay các công dân bình thường như gia đình King ở bang Ohio.
Ví dụ điển hình nhất là vụ tấn công ngày 6/1/2021 ở Washington DC – khi những người ủng hộ Donald Trump xông vào tòa nhà Quốc hội, sau khi ông Trump kêu gọi họ phản đối kết quả bầu cử năm 2020.
Sau đó, chính ông Trump cũng là mục tiêu của hai vụ ám sát trong chiến dịch tranh cử năm 2024 – trong đó có vụ ở Butler, bang Pennsylvania.
Lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Chuck Schumer nói: “Khi đối thủ chính trị bị xem như kẻ thù, nguy hiểm sẽ xảy ra.”

Protestors demonstrating outside a Trump fundraising event scuffle with a Trump supporter in midtown Manhattan on April 14, 2016. (Andrew Lichtenstein)
Liệu Úc có đang đi vào vết xe đổ?
Tại Úc, tình hình tuy không nghiêm trọng như ở Mỹ, nhưng các dấu hiệu đáng lo đã xuất hiện.
Tư lệnh cảnh sát liên bang Úc Reece Kershaw cho biết đã có sự gia tăng các lời đe dọa nhắm vào các chính trị gia và văn phòng dân biểu – với 712 báo cáo chỉ tính riêng trong năm tài chính tính đến nay.
Chiến dịch bầu cử Úc năm 2025 ghi nhận một số vụ đe dọa và tấn công tình nguyện viên – ví dụ như vụ việc tại điểm bỏ phiếu sớm ở Melbourne, nơi tình nguyện viên nhóm Trumpet of Patriots bị tấn công.
Tại đơn vị Marrickville của Thủ tướng Albanese, một tình nguyện viên đảng Xanh cho biết đã chứng kiến vụ ẩu đả sau khi một người đàn ông đội mũ “Make America Great Again” bị ngăn vẽ bậy lên poster.
Trợ lý Ủy viên cảnh sát Peter McKenna cho rằng cảm xúc đang dâng cao trong kỳ bầu cử và cam kết tăng cường tuần tra để ngăn ngừa các sự cố tương tự.
Giáo sư Matthew Dallek cho rằng sự căng thẳng hiện nay bắt nguồn từ ngôn ngữ kích động của Donald Trump – người vừa là nạn nhân, vừa là chất xúc tác.
Cynthia Miller-Idriss, Giám đốc Phòng Nghiên cứu Cực đoan và Phân cực chính trị tại Đại học Mỹ – nói rằng:
“Chúng ta đang chứng kiến sự ủng hộ ngày càng tăng đối với bạo lực chính trị và cả sự sẵn sàng thực hiện nó từ những người dân bình thường Mỹ. Và đó chính là điều khiến thời điểm này trở thành hồi chuông cảnh tỉnh – không chỉ để trách móc giới tinh hoa hay chính trị gia, mà là để mỗi người nhìn lại hành vi của chính mình – từ bàn ăn gia đình, trong lớp học, nơi làm việc và với hàng xóm.
Vì bất cứ khi nào bạn biện minh cho bạo lực, bạn không thể biết ai đang nghe thấy – điều đó góp phần tạo ra môi trường nơi bạo lực được xem như một giải pháp.”
READ MORE

SBS Việt ngữ