Các tham vấn dưới đây chỉ mang tính tổng quát, trước khi đưa ra bất kỳ quyết định tài chính nào, mời quý vị gặp các chuyên gia để có những lời khuyên phù hợp trong từng trường hợp cụ thể.
Đôi dòng về khách mời: Chuyên viên môi giới các khoản vay mua nhà (mortgage broker) Roland Quang Nguyễn, giám đốc ALZ Solution, có hơn 10 năm kinh nghiệm hỗ trợ khách hàng thực hiện các khoản vay mua nhà và đầu tư.
—
Trong vài năm gần đây, Buy Now, Pay Later (Mua trước trả sau) trở thành xu hướng phổ biến với giới trẻ tại Úc, được ví như “chiếc thẻ tín dụng mini” trong túi.
Sản phẩm này cho phép người tiêu dùng mua sắm ngay lập tức và trả tiền dần theo các khoản nhỏ, thường là 4 lần thanh toán hàng tuần hoặc hai tuần một lần, mà không chịu lãi suất nếu thanh toán đúng hạn. Tuy nhiên, bên cạnh sự tiện lợi, mua trước trả sau cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu người dùng không hiểu rõ cách quản lý tài chính cá nhân.
Mua trước trả sau và thẻ tín dụng: Sự khác biệt cơ bản
Mua trước trả sau và thẻ tín dụng đều là các sản phẩm tín dụng tiêu dùng, nhưng khác biệt về cơ chế, hạn mức và cách tạo thu nhập.
“Hạn mức của mua trước trả sau thường nhỏ, phục vụ cho các giao dịch tại điểm bán. Người mua có thể chia nhỏ giá mua thành nhiều khoản trả góp, và nếu thanh toán đúng hạn, họ không phải chịu lãi suất,” anh Quang cho biết.
“Điều này giúp người tiêu dùng đáp ứng nhu cầu khẩn cấp mà không phải trải qua các thủ tục vay vốn phức tạp hoặc chịu lãi/phí cao như các khoản vay ngắn hạn payday loan.
Credit: SBS Vietnamese/Bích Ngọc
Trong khi đó, thẻ tín dụng do ngân hàng cấp với hạn mức có thể lên đến hàng trăm nghìn đô la, cho phép người dùng chi tiêu thoải mái và chỉ cần trả một phần tiền tối thiểu hàng tháng. Tuy nhiên, phần dư nợ chưa trả sẽ chịu lãi suất khá cao.
“Nếu bạn quản lý dòng tiền tốt, thẻ tín dụng có thể giúp bạn chi tiêu hiệu quả và thậm chí sinh lợi, nhưng với dư nợ nhỏ dưới 10.000 AUD, việc quản lý vi mô này thường không đáng với công sức bỏ ra,” anh Quang nhấn mạnh.
Về mô hình, cả mua trước trả sau và thẻ tín dụng đều gắn với nhu cầu tiêu dùng, nhưng mua trước trả sau nhắm vào các giao dịch nhỏ và thường xuất hiện tại điểm bán, còn thẻ tín dụng là một công cụ tài chính toàn diện hơn, linh hoạt hơn trong quản lý dòng tiền.
Các quy định mới tập trung vào minh bạch tín dụng
Chính phủ Úc trong những năm gần đây đã bắt đầu áp dụng các quy định chặt chẽ hơn đối với mua trước trả sau, nhằm hạn chế tình trạng lạm dụng và giúp người tiêu dùng tránh rơi vào vòng xoáy nợ.
“Điều cốt yếu nhất của quy định này là tăng tính minh bạch về hồ sơ tín dụng của người đi vay, tránh việc họ lạm dụng mua trước trả sauvà sau đó mất kiểm soát tài chính,” anh Quang chia sẻ.
Quy định mới yêu cầu các nhà cung cấp mua trước trả sau phải kiểm tra khả năng trả nợ của khách hàng, giới hạn phí phạt trả chậm và cung cấp thông tin rõ ràng về điều khoản dịch vụ. Mục tiêu là tạo ra một môi trường tiêu dùng công bằng và bảo vệ những người dễ bị tổn thương về tài chính.
Source: Getty / Getty Images/Nora Carol Photography
Thói quen tiêu dùng của giới trẻ trước các quy định mới
Mối quan hệ lành mạnh với tiền cần ba năng lực: kiếm tiền, giữ tiền và xài tiền.
“Nếu người trẻ không hiểu đúng về tiền, việc thay đổi quy định không tạo ra tác động lớn,” anh Roland Quang Nguyễn nói với SBS.
Tuy nhiên, anh nhìn nhận khía cạnh tích cực của các quy định: “Các hành vi tiêu dùng thái quá, giống như hút thuốc hay uống quá nhiều rượu, có thể gây tác hại xã hội. Mua trước trả sau cũng nằm trong nhóm này, do đó việc nâng tiêu chuẩn tiếp cận, hay nói cách khác là làm khó hơn là thỏa đáng. Điều này giúp những người yếu thế không bị lợi dụng khi rơi vào vòng xoáy tài chính.”
Mua trước trả sau và kỷ luật tài chính
Với những người đã tích lũy nhiều khoản nợ mua trước trả sau, Roland Quang Nguyễn gợi ý cách tiếp cận như xử lý một căn bệnh.
Các quy định mới của chính phủ Úc nhằm minh bạch tín dụng và kiểm tra khả năng trả nợ là bước đi tích cực, nhưng bản thân mỗi người vẫn cần xây dựng thói quen tài chính lành mạnh: kiếm tiền, giữ tiền và chi tiêu thông minh.
“Chúng ta chỉ chú ý đến vấn đề khi nó trở nặng. Việc đầu tiên là bóc tách vấn đề và phân loại thành ba nhóm: nhỏ, giải quyết ngay; khó hơn nhưng quan trọng, cần theo dõi dài hạn; và những việc khác, làm sau khi xử lý nhóm nhỏ,” anh Quang giải thích.
Chuyên gia môi giới vay Quang Nguyễn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc liệt kê tất cả các khoản nợ, không chỉ mua trước trả sau mà còn thẻ tín dụng, nợ gia đình, bạn bè, nợ tiêu dùng khác. Đồng thời, các vấn đề phi tài chính như mối quan hệ, công việc, môi trường sống cũng cần được nhìn nhận.
Chiến lược sử dụng 'Mua trước trả sau' an toàn
Khi được hỏi về cách dùng mua trước trả sau một cách an toàn, Roland Quang đưa ra lời khuyên thực tế:
“Mua trước trả sau chỉ nên dùng khi thật sự cần thiết. Ví dụ bạn kẹt tiền và cần mua một cái microwave để nấu ăn, đó là lúc mua trước trả sau là lựa chọn hợp lý.:
Anh so sánh: “Trong xã hội Úc, home loan như bữa ăn hàng ngày, cần thiết. Car loan hoặc credit card giống như pastries hay tea time – có thì cũng tốt. Mua trước trả sau giống như kẹo – chỉ mang lại niềm vui nhất thời. Nên tránh dùng quá nhiều nếu nền tảng tài chính chưa ổn định.”
Điểm tín dụng phản ánh hành vi tài chính tại một thời điểm, nhằm dự báo rủi ro thanh toán của người vay.
Roland Quang giải thích: “Nói đơn giản như bước lên cái cân để biết mình nặng bao nhiêu. Hành vi tài chính tốt – trả nợ đúng hạn, quản lý chi tiêu hợp lý – cung cấp thông tin cho các bên cho vay rằng bạn uy tín, có cam kết và thu nhập đủ để trả nợ.”
Ngược lại, liên tục nộp hồ sơ vay nhiều nơi, vay để trả nợ nơi khác sẽ để lại dấu hiệu xấu.
“Những hành vi tưởng chừng vô thưởng vô phạt như nộp đơn online hay hỏi vay nhiều lần cũng được ghi nhận. Ai đi vay lần đầu còn dễ dàng, nhưng nếu thấy ai liên tục vay từ chỗ này sang chỗ khác, bạn cũng sẽ e ngại,” anh nói.
Mua trước trả sau là công cụ tiện lợi nhưng cũng là con dao hai lưỡi. Theo Roland Quang Nguyễn, mua trước trả sau có thể giúp người dùng giải quyết nhu cầu cấp bách, nhưng nếu không quản lý dòng tiền và hiểu rõ giá trị tiền, sản phẩm này có thể trở thành “cái bẫy” tài chính.
Mời quý vị nhấn vào audio để nghe toàn bộ bài phỏng vấn.
'Cơm áo gạo tiền' phát thanh hàng tuần vào mỗi tối thứ Ba trên SBS Radio. Tại đây, các chuyên gia về tài chánh, tiền bạc, hưu bổng, thuế vụ, đầu tư, cho vay... sẽ chia sẻ với quý vị phương thức chi tiêu thông minh, cách đầu tư hiệu quả, tư duy đúng đắn về tiền bạc, cũng như những khái niệm căn bản về tiền bạc. Đón nghe và cho chúng tôi biết chủ đề bạn quan tâm bằng cách gửi email về cho SBS: olivia.nguyen@sbs.com.au
READ MORE
Cơm áo gạo tiền
