Viêm gan là một trong những bệnh truyền nhiễm do vi-rút gây ra nhiều nhất trên thế giới, với dữ liệu từ Tổ chức Y tế Thế giới WHO cho thấy, căn bệnh này gây ra cái chết của khoảng 1,3 triệu người mỗi năm.
Con số đó đã tăng lên so với 1,1 triệu ca tử vong, được ghi nhận vào năm 2019.
Nhưng chính xác thì viêm gan là gì?
Tiến sĩ Joe Lawler, Giám đốc Hội đồng quản trị tại Hepatitis New South Wales, giải thích.
"Vì vậy viêm gan là một thuật ngữ chỉ tình trạng gan sưng tấy, bây giờ tình trạng viêm có thể đến từ bất cứ thứ gì và chúng ta đang nói đến là viêm gan do vi-rút".
"Vậy thì đó là một loại vi-rút lây nhiễm vào gan gây ra tình trạng viêm”, .Joe Lawler
Còn Giám đốc điều hành của Hepatitis New South Wales, Steven Drew giải thích rằng, có nhiều dạng viêm gan khác nhau.
"Thực ra có 5 loại chính, tất cả đều được đặt tên theo thứ tự bảng chữ cái".
"Đó là viêm gan A, viêm gan B, viêm gan C, viêm gan D và viêm gan E”, Steven Drew.
Trong số 5 loại đó, ông Drew cho biết có một số loại thường gây hại đặc biệt cho sức khỏe con người.
"Hãy xem, những loại phổ biến nhất và quan trọng hơn, những loại có thể gây ra nhiều thiệt hại nhất, là viêm gan B, viêm gan C và viêm gan D, mặc dù viêm gan D thực sự khá hiếm”, Steven Drew.
Một phúc trình từ WHO cho thấy, hơn 254 triệu người trên toàn thế giới đang sống chung với viêm gan B và hơn 50 triệu người mắc viêm gan C.
Một nửa số người bị nhiễm hai loại bệnh này có độ tuổi từ 38 đến 50, trong khi nam giới chiếm 58 phần trăm tổng số ca mắc trên toàn thế giới.
Tiến sĩ Lawler cho biết có nhiều cách khác nhau, để viêm gan B và C có thể lây truyền từ người này sang người khác.
"Cả viêm gan B và viêm gan C đều là những gì chúng ta gọi là vi-rút lây truyền qua đường máu".
"Vì vậy để mắc bệnh, bạn cần phải tiếp xúc với máu của người bị nhiễm bệnh và các phương thức lây truyền của viêm gan B và C khá khác nhau".
"Trên toàn thế giới, cách lây truyền viêm gan B phổ biến nhất là từ mẹ sang con, hoặc vào cuối thai kỳ hoặc trong khi sinh nở, hay từ trẻ em sang trẻ em, tất cả là do hệ thống miễn dịch chưa trưởng thành của trẻ em hoặc trẻ sơ sinh".
"Vì vậy, viêm gan B xâm nhập vào máu và phát triển và có khả năng bị viêm gan B mãn tính".
"Ngược lại, khi người lớn tiếp xúc với viêm gan B thì ngược lại, hầu hết người lớn tiếp xúc sẽ khỏi bệnh”, Joe Lawler.
Ông cho biết, các phương pháp lây truyền viêm gan C là khác nhau.
"Với viêm gan C, bệnh này lại lây truyền qua đường máu và các phương thức lây truyền sẽ bao gồm những thứ như xăm mình thủ công, các thủ thuật y tế ở nước ngoài mà kỹ thuật khử trùng có thể không đạt chuẩn".
"Và tất nhiên, chúng ta cũng cần xem xét việc tiêm chích ma túy như một yếu tố rủi ro”, Joe Lawler.
Mặc dù số ca mắc và tử vong ở Úc và trên toàn thế giới ngày càng tăng, nhưng Viêm gan B và C đều là những căn bệnh có thể điều trị được.
Những người bị nhiễm Viêm gan B có thể sống lâu nếu được điều trị đúng cách, trong khi Viêm gan C có thể chữa khỏi.
Tuy nhiên rất nhiều người tử vong vì căn bệnh này do thiếu hiểu biết, chỉ có 13 phần trăm những người mắc Viêm gan B mãn tính thực sự được chẩn đoán.
Nguyên nhân là do tỷ lệ nhiễm trùng cao, ở nhiều quốc gia kém phát triển trên thế giới.
Ông Drew giải thích lý do tại sao căn bệnh này xuất hiện nhiều hơn, ở những thành viên từ các cộng đồng đa văn hóa mới đến Úc.
"Nó phản ánh mức độ phổ biến, hoặc mức độ phổ biến của bệnh viêm gan ở quốc gia quê hương của họ".
"Vì vậy, chỉ cần thực tế đơn giản là nơi họ sinh ra và sống có tỷ lệ viêm gan B cao hơn, do đó khả năng và cơ hội họ mắc bệnh khi đến Úc cũng cao hơn”, Steven Drew.
Vì vậy đó là mục tiêu thực tế hơn, đặc biệt là ở một quốc gia như Úc, nơi chúng ta có dịch vụ chăm sóc sức khỏe toàn dân và Chương trình phúc lợi dược phẩm rất toàn diện, để cung cấp quyền tiếp cận phương pháp điều trị này,Joe Lawler
Tiến sĩ Lawler cũng cho biết, Viêm gan cũng phổ biến ở các cộng đồng khác của Úc.
"Xét về dân số Úc, người Thổ Dân của chúng ta có nguy cơ cao hơn".
"Tỷ lệ viêm gan B ở người bản xứ đầu tiên của chúng ta, cao gấp khoảng 3 đến 4 lần so với người Úc không phải là Thổ dân".
"Vì vậy, đó là một nhóm dân số khác cần được xem xét”, Joe Lawler.
Được biết thuốc men và phương pháp điều trị phần lớn có sẵn ở Úc, cho tất cả các loại bệnh nhân Viêm gan.
Các chuyên gia đang kêu gọi mọi người đi xét nghiệm, ngay cả khi họ không có triệu chứng, để chắn chắn họ có thể phát hiện sớm bất kỳ bệnh nhiễm trùng tiềm ẩn nào.
Ông Drew từ Viêm gan New South Wales giải thích, cách kiểm tra nhanh có thể cứu sống.
"Điều thực sự quan trọng là bạn phải biết tình trạng viêm gan của mình, nếu không vì lý do nào khác, thì vì nếu bạn phát hiện mình bị viêm gan C, bạn có thể được chữa khỏi và thật tuyệt vời".
"Viêm gan C là căn bệnh mới chỉ được phát hiện cách đây khoảng 50 năm, chúng ta đã có phương pháp chữa khỏi và chúng ta đang trên bờ vực loại trừ viêm gan C".
"Bây giờ để biết tình trạng viêm gan C của mình, có một vài điều bạn có thể làm".
"Một là, bạn có thể đến bác sĩ đa khoa và nói 'Tôi muốn xét nghiệm viêm gan' và họ có thể sắp xếp việc đó".
"Bây giờ nếu đó là một cộng đồng địa phương, họ có thể không được hưởng Medicare, thì vẫn còn những lựa chọn khác”, Steven Drew.
Ngoài ra mọi người có thể thực hiện một số hành động đơn giản, để bảo vệ bản thân khỏi căn bệnh dễ lây truyền này.
Tiến sĩ Lawler đề nghị một số hành động.
"Nếu bạn đang xăm hình, hãy đến một tiệm xăm chuyên nghiệp, nơi bạn có thể yên tâm rằng các kỹ thuật khử trùng là tuyệt vời, tránh các thủ thuật phẫu thuật ở nước ngoài, nơi bạn không thể đảm bảo vô trùng".
"Tất nhiên với việc tiêm chích ma túy, hãy chắn chắn rằng bạn không dùng chung bất kỳ dụng cụ nào, cho dù đó là kim tiêm, muỗng hay thìa, ống tiêm, dây thắt và luôn sử dụng băng sạch”, Joe Lawler.
Được biết Tổ chức Y tế Thế giới đã đặt mục tiêu, loại bỏ mọi dạng viêm gan vào năm 2030.
Tiến sĩ Lawler cho biết mặc dù mục tiêu đó có vẻ hơi ngoài tầm với hiện tại, nhưng chắc chắn có thể nhắm đến một số loại nhiễm trùng nhất định.
"Hãy xem năm 2030 sắp đến rồi, tôi nghĩ chúng ta phải có mục tiêu".
"Theo tôi viêm gan B thì rất khó khăn, vì chúng ta chưa có liệu pháp chữa khỏi, trái ngược với viêm gan C, do chúng ta có phương pháp chữa trị tuyệt vời".
"Vì vậy đó là mục tiêu thực tế hơn, đặc biệt là ở một quốc gia như Úc, nơi chúng ta có dịch vụ chăm sóc sức khỏe toàn dân và Chương trình phúc lợi dược phẩm rất toàn diện, để cung cấp quyền tiếp cận phương pháp điều trị này”, Joe Lawler.
