Đảng Lao động và bài toán nhà ở: Niềm tin đang lung lay

ANTHONY ALBANESE HOUSING GOAL HEADER

Người ta nghi ngờ liệu Úc có thể giải quyết được vấn đề nguồn cung nhà ở đáng kể trong vài năm tới hay không, và đặt ra câu hỏi về mục tiêu "tham vọng" năm 2029 của chính phủ. Vậy, chúng ta có thể làm gì?


Chính quyền Albanese một lần nữa khẳng định khả năng xây dựng nhà ở và đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng.

Thống đốc Ngân hàng trữ kim Úc, bà Michele Bullock tuần này đã né tránh các câu hỏi về việc bù đắp giá nhà đang tăng bằng cách cắt giảm lãi suất, tuyên bố bà đang tập trung vào mục tiêu lạm phát khi bà tiếp tục giữ nguyên lãi suất ở mức 3.6%

Bà Bullock thừa nhận rằng, mặc dù chính phủ đã nỗ lực giải quyết tình trạng thiếu nguồn cung, bà không thấy có giải pháp khả thi trong vòng hai năm tới.

“Đúng là có một số hành động đang được thực hiện, nhưng quá trình này sẽ diễn ra chậm,” bà nói với các phóng viên.

“Tôi không tự tin rằng điều đó sẽ tạo ra bất kỳ tác động nào trong hai năm tới.”

Trước cuộc bầu cử liên bang vào tháng 5, Đảng Lao động đã vận động tranh cử với chương trình nghị sự nhà ở trị giá 43 tỷ đô la, bao gồm việc xây dựng 1,2 triệu ngôi nhà vào năm 2029 để đạt được Mục tiêu Thỏa thuận Quốc gia, với các thành viên cấp cao tự hào gọi đây là kế hoạch “đầy tham vọng”.
How home completitions have declined over 20 years.
Thủ tướng Anthony Albanese cho biết những phát biểu của bà Bullock là "lẽ thường tình" vì "xây nhà cần thời gian", đồng thời cam kết sẽ "tăng tốc" việc xây dựng trong những năm sau.

Người phát ngôn của Bộ trưởng Nhà ở Clare O'Neil cho biết hôm thứ Ba: "Nhà không được xây dựng trong một sớm một chiều, nhưng chúng ta đang chứng kiến sự chuyển mình thực sự trong việc xây dựng nhà trên khắp cả nước."

Mục tiêu 1,2 triệu căn nhà: Liệu có khả thi?

Úc sẽ cần đẩy mạnh hoạt động xây dựng lên mức chưa từng có để bắt kịp và đạt được mục tiêu 1,2 triệu căn nhà, vượt qua mức cao nhất từng hoàn thành là 219,285 căn vào năm 2018.

Để đạt được mục tiêu này, cần xây dựng 60,000 căn nhà mỗi quý. Tuy nhiên, trong năm 2024, mỗi quý chỉ có khoảng 45,000 căn nhà và căn hộ được xây dựng — tổng cộng là 181,789 căn, theo số liệu từ Nha Thống kê Úc (ABS).

Vào tháng 5, một báo cáo của Hội đồng Cung ứng và Khả năng Chi trả Nhà ở Quốc gia cho biết rằng với tốc độ hiện tại, chính phủ sẽ thiếu hụt khoảng 262,000 căn nhà so với mục tiêu đề ra.
A graphic showing projections of number of homes built between 2024 to 2029, not meeting government targets.
Source: SBS
Phân tích những biến động của thị trường trong vòng năm năm qua cho thấy rằng, mặc dù giá nhà và tiền thuê đã tăng vọt kể từ năm 2018–2019, tỷ lệ phê duyệt và hoàn thành xây dựng lại đang tụt hậu.

Chính phủ đã hoàn thành ít hơn 17,8% số lượng nhà ở trong năm 2023–2024 so với 5 năm trước đó, đặc biệt là tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng các công trình xây dựng mật độ cao như căn hộ.

Số lượng giấy phép xây dựng cũng đang có xu hướng giảm. Tuy nhiên, theo dữ liệu mới nhất từ Nha Thống kê Úc (ABS) công bố vào cuối tháng 9, số lượng căn hộ được phê duyệt xây dựng đã tăng 3% trong vòng 12 tháng, mặc dù giảm 6% riêng trong tháng 8.
Housing construction shortfall by state
Hiệp hội Xây dựng Úc (Master Builders Australia) ước tính rằng sẽ có khoảng một triệu căn nhà được xây dựng vào năm 2029 — vẫn chưa đạt mục tiêu đề ra. Tuy nhiên, Giám đốc điều hành Denita Wawn cho rằng nếu có điều kiện phù hợp, khoảng cách này có thể được thu hẹp.

“Chúng ta đang không đạt được mục tiêu đầy thách thức,” bà nói với SBS News.

“Lý do thực sự là do thiếu nhân lực có tay nghề để thực hiện công việc, thiếu đất sẵn sàng xây dựng, và các sự chậm trễ khiến chi phí ngày càng leo thang.”
A chart showing how rents and house prices have risen while dwelling completitions and approvals have declined.

Chính phủ có thể làm gì để bắt kịp tiến độ?

Bà Wawn thừa nhận rằng “mỗi năm chúng ta bị thiếu hụt, thì những năm tiếp theo lại càng tăng vượt mức 240,000 căn nhà cần xây mỗi năm để đạt được mục tiêu.”

Tuy nhiên, bà tin rằng chính phủ có thể đẩy nhanh tiến độ xây dựng bằng cách thúc đẩy quy trình quy hoạch, tập trung vào di dân lao động có tay nghề để thu hút khoảng 100,000 công nhân bổ sung cần thiết, và đào tạo lại những người chưa hoàn thành chương trình học nghề.
Nhà kinh tế Saul Eslake nói với SBS News rằng chính quyền tiểu bang và địa phương cần giải quyết các quy định về phân vùng và quy hoạch, trong khi người mua tiềm năng phải chịu mức phí cao do các nhà phát triển bất động sản áp đặt. Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận rằng “không có giải pháp thần kỳ” nào.

“Việc tiếp cận các khu đất chưa phát triển (greenfield) do quy hoạch kém hoặc thiếu phương tiện giao thông công cộng… đã làm tăng chi phí và kéo dài thời gian xây dựng nhà ở,” ông nói.
A line chart showing how dwellig approvals have tracked over a decade.
“Có rất nhiều yếu tố liên quan, và dù việc tăng nguồn cung là quan trọng, thì cũng không có giải pháp thần kỳ nào giúp mọi thứ diễn ra nhanh chóng.”

Ông cũng đề xuất rằng sự suy giảm năng suất trong 25 năm qua có thể được cải thiện nhờ đổi mới sáng tạo, lấy ví dụ từ Hoa Kỳ, nơi nhà ở lắp ghép đang giúp xây dựng những căn nhà giá rẻ hơn.

Giám đốc điều hành Hội đồng Bất động sản, ông Mike Zorbas, cho biết ngay cả khi không đạt được mục tiêu 1,2 triệu căn nhà, thì mục tiêu của chính phủ “vẫn là cách tốt nhất để giữ cho các chính quyền tiểu bang có động lực và trách nhiệm.”

“Chi phí xây dựng tăng cao, thiếu hụt lao động và năng suất tại công trường thấp đang gây áp lực lên khả năng cung cấp nhà ở mới của ngành,” ông nói.

“Hiện tại chúng ta đang tụt lại so với mục tiêu, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta nên bỏ cuộc. Thay vì chấp nhận thất bại, chúng ta cần tăng cường nỗ lực và tiếp tục tập trung vào việc đạt được các mục tiêu về nhà ở.”

Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook & SBS Vietnamese Instagram, và cập nhật tin tức ở sbs.com.au/vietnamese

Nghe SBS Tiếng Việt trên ứng dụng miễn phí SBS Audio, tải về từ App Store hay Google Play

Share
Follow SBS Vietnamese

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Vietnamese-speaking Australians.
Ease into the English language and Australian culture. We make learning English convenient, fun and practical.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
SBS World News

SBS World News

Take a global view with Australia's most comprehensive world news service
Đảng Lao động và bài toán nhà ở: Niềm tin đang lung lay | SBS Vietnamese