Phân tích từ trang web bất động sản Domain cho thấy sự thay đổi này có thể giúp các hộ gia đình tiết kiệm được nhiều năm dành dụm — ví dụ, ở Sydney, có thể rút ngắn tới bảy năm chuẩn bị tiền đặt cọc. Tuy nhiên, một số chuyên gia cảnh báo rằng mặc dù chính sách này nhằm giúp người trẻ gia nhập thị trường sớm hơn, nó có thể khiến giá nhà tăng lên đến mức làm mất đi lợi ích của chương trình.
Mô hình phân tích domain cho thấy sự khác biệt lớn về thời gian tiết kiệm tiền đặt cọc giữa các chương trình mới.
Ở Sydney, một hộ gia đình vốn phải mất hơn 10 năm tiết kiệm nghiêm ngặt thì nay chỉ cần khoảng ba năm, rút ngắn gần bảy năm rưỡi.
Ở Melbourne, thời gian chờ giảm từ gần tám năm xuống chỉ hơn hai năm, rút ngắn gần sáu năm.
Tại Brisbane và Adelaide, hộ gia đình sẽ giảm thời gian tiết kiệm từ gần tám năm xuống còn hơn hai năm, trong khi ở Perth và Hobart, thời gian chờ từ sáu năm giảm xuống dưới hai năm.
Người mua ở Darwin có thể sẵn sàng chỉ sau 11 tháng, thay vì ba năm rưỡi. Ở Canberra, thời gian chờ giảm từ bốn năm rưỡi xuống còn hơn 12 tháng.
Phân tích này dựa trên mức trần giá bất động sản theo chương trình tại từng thành phố, cùng với thu nhập khả dụng trung bình của một hộ gia đình hai người. Nó không bao gồm thuế tem hay các chi phí giao dịch khác.
Chương trình bảo lãnh mở rộng sẽ cho phép người Úc đủ điều kiện vay mua nhà với khoản đặt cọc 5% mà không phải trả bảo hiểm thế chấp (lender’s mortgage insurance), khoản chi phí thường lên tới hàng nghìn đô la.
Điều kiện cũng đã được nới rộng: tất cả người mua nhà lần đầu hiện đều có thể nộp đơn, không giới hạn thu nhập, và trần giá bất động sản đã được nâng lên để phản ánh tình hình thị trường hiện tại.
Bà Nicola Powell, trưởng bộ phận nghiên cứu và kinh tế tại Domain, cho biết chương trình sẽ “giúp rút ngắn nhiều năm tiết kiệm (cho tiền đặt cọc), bất kể bạn ở thành phố nào.”
“Đây là con đường vào thị trường nhanh chóng cho người mua nhà lần đầu” bà Powell nói với SBS News.
Điều này mở ra cơ hội cho nhiều người Úc hơn. Không có giới hạn số lượng chỗ, cũng không có giới hạn thu nhập. Nhiều người Úc sẽ được hưởng lợi … nó mở rộng lựa chọn … và mức trần giá cao hơn sẽ tạo thêm cơ hội.Nicola Powell
Chi phí thuê nhà ngày càng tăng càng làm tăng thêm giá trị của chương trình đối với người mua nhà lần đầu, bà Eliza Owen, trưởng bộ phận nghiên cứu của Cotality, nhận định.
“Ngay cả khi khoản đặt cọc nhỏ hơn đồng nghĩa phải trả nhiều lãi hơn theo thời gian, nó vẫn có thể rẻ hơn so với đi thuê nhà,” bà nói.
Bộ trưởng Nhà ở bà Clare O'Neil cho biết chương trình này sẽ giúp người trẻ bắt đầu xây dựng vốn sở hữu trong ngôi nhà của riêng mình thay vì trả tiền cho khoản vay thế chấp của người khác.
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo rằng trong khi khoản đặt cọc nhỏ hơn giúp gia nhập thị trường sớm hơn, nó cũng đồng nghĩa với khoản trả góp hàng tháng cao hơn và nếu không có kế hoạch rõ ràng để trả nợ nhanh, thì số tiền lãi cộng dồn theo thời gian sẽ lớn hơn nhiều.
“Nếu tôi là người mua nhà lần đầu tham gia chương trình này, tôi sẽ cần có một khoản dự phòng để đảm bảo mình có thể trả tiền vay thế chấp, đặc biệt nếu sau này lãi suất cơ bản tăng lên — điều chưa xảy ra trong 12 tháng tới nhưng tôi nghĩ dự phòng là hoàn toàn cần thiết.”
“Và nếu bạn chỉ có 5% vốn sở hữu trong một căn nhà, thì mức độ rủi ro là khá lớn. Có nguy cơ bạn rơi vào tình trạng âm vốn, đặc biệt nếu giá nhà giảm trở lại.”
Nhưng những người khác cho rằng chương trình có nguy cơ phản tác dụng.
Ông Stephen Smith, đối tác tại Deloitte Access Economics, cho biết những chính sách như thế này chỉ giải quyết nhu cầu chứ không giải quyết nguồn cung và đó mới là cốt lõi của vấn đề.
“Rất nhiều chính sách của chính phủ liên quan đến nhà ở đều nhằm hỗ trợ nhu cầu, tức là giúp người dân dễ mua nhà hơn,” ông Smith nói với SBS News.
“Nhưng vấn đề là, cuối cùng, nếu bạn chỉ thúc đẩy nhu cầu mà không tăng nguồn cung bất động sản, thì bạn chỉ đang đẩy giá nhà lên.”
Mô hình của Bộ Ngân khố cho thấy chương trình sẽ chỉ làm giá nhà tăng thêm khoảng nửa phần trăm trong vòng sáu năm.
Nhưng ông Smith cho rằng tác động thực tế có thể lớn hơn ở phân khúc giá thấp, nơi người mua đang tận dụng chương trình.
Ở những thị trường này , ông Smith dự đoán giá sẽ tăng từ 3 đến 5% — đủ để xóa bỏ phần lớn lợi ích mong muốn.
“Điều này rất có khả năng sẽ đẩy giá nhà tăng gần tương ứng với mức hỗ trợ được cung cấp.
“Tác động ròng sẽ là người dân thực chất không dễ tiếp cận thị trường bất động sản hơn bao nhiêu.
“Cách để giải quyết thị trường nhà ở là tăng nguồn cung, chứ không phải thêm nhu cầu.
Đáng tiếc, đây không phải là chính sách cải thiện khủng hoảng nhà ở. Nó sẽ làm tăng nhu cầu. Đó là một bước thụt lùi trong việc giải quyết khủng hoảng nhà ở.Stephen Smith
Bà Powell cảnh báo rằng mặc dù khoản đặt cọc nhỏ hơn giúp việc gia nhập dễ dàng hơn, nhưng nó không thay đổi thực tế về các khoản trả thế chấp.
“Chúng ta phải nhớ rằng nếu bạn vay 95% giá trị căn nhà, một số người mua lần đầu vẫn sẽ không thể vay đủ để mua, ngay cả với chương trình bảo lãnh này,” bà nói.
Với những ai đang cân nhắc chương trình, bà Powell cho rằng cần phải thận trọng.
Bà nói rằng người dân có nguy cơ vay quá nhiều và nên kiểm tra xem mình có đủ điều kiện hưởng các khoản hỗ trợ và ưu đãi khác từ tiểu bang hay không.
Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook & SBS Vietnamese Instagram, và cập nhật tin tức ở sbs.com.au/vietnamese
