"Đảng Tự do sẽ loại bỏ mục tiêu phát thải ròng bằng 0 khỏi chính sách của chúng tôi, và nếu đắc cử, chúng tôi sẽ xóa bỏ mục tiêu năm 2030 và mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 khỏi Đạo luật Biến đổi Khí hậu.”
Đó là tuyên bố của Lãnh đạo Đối lập Sussan Ley, công bố lập trường được chờ đợi từ lâu của Đảng Tự do sau cuộc họp tại Canberra, kết thúc nhiều tuần thảo luận nội bộ.
Nhưng cuộc bỏ phiếu không phải là đồng thuận tuyệt đối.
Trong phòng họp, 28 người mạnh mẽ phản đối mục tiêu phát thải ròng, trong đó có một số thành viên cấp cao trong nội các của bà Ley như Michaelia Cash, James Paterson, Melissa McIntosh, Ted O’Brien và thậm chí cả hai đối thủ tiềm năng cho chức lãnh đạo là Angus Taylor và Andrew Hastie.
Dân biểu Melissa McIntosh cho rằng từ bỏ mục tiêu là điều đúng đắn cho cử tri của bà.
“Sáng qua khi bước vào phòng họp, tôi hoàn toàn tin tưởng vào lập trường thay mặt cộng đồng mình trong việc từ bỏ mục tiêu net zero. Điều này chưa bao giờ là phản đối môi trường hay khí hậu... mà là ủng hộ thực tế. Ở các vùng ngoại ô, người dân đang phải vật lộn để tồn tại, họ đang ‘chết mòn’ dưới những mục tiêu sai lầm của chính phủ Albanese về giảm phát thải.”
Trong khi đó, các nhân vật ôn hòa như Andrew Bragg, Maria Kovacic, Angie Bell và Paul Scar lại ủng hộ mục tiêu phát thải ròng.
Hôm Chủ nhật, ông Andrew Bragg nói với David Speers của ABC rằng ông sẽ rời khỏi nội các đối lập nếu cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 bị loại bỏ.
“Tôi không nghĩ chúng ta sẽ có lúc rời bỏ Thỏa thuận Paris. Chúng ta là một đảng từng nắm chính quyền, không phải một nhóm cực đoan. Hầu hết người dân Úc muốn chúng ta đóng góp phần công bằng trong việc giảm phát thải.”
Tim Wilson cũng lên tiếng ủng hộ mạnh mẽ mục tiêu 2050.
“Chúng ta sẽ chỉ trở thành phiên bản của Đảng Quốc gia, hoặc chúng ta có thể định hình tương lai đất nước. Chúng ta có thể tranh đấu cho hy vọng, cơ hội, tái công nghiệp hóa đất nước với những nguồn năng lượng cần thiết. Đặt ra mục tiêu phát thải quốc gia và xây dựng tương lai công nghiệp sạch.”
Dân biểu Nam Úc Andrew McLachlan được hỏi ông sẽ nói gì với các đồng nghiệp cho rằng từ bỏ net zero sẽ có lợi về mặt bầu cử.
Ông McLachlan, người nổi tiếng ủng hộ hành động khí hậu, trả lời:
“Tôi sẽ nói ‘Các bạn sai rồi’. Tôi còn biết nói gì hơn? Tôi đã cố gắng đưa ra lập luận. Và tôi không đơn độc, từ cộng đồng cơ sở, đến Liên đoàn Nông dân Quốc gia, và nhiều hội đồng doanh nghiệp. Còn nếu các bạn định bỏ mục tiêu net zero, các bạn sẽ trở nên cực kỳ đơn độc trong cả cộng đồng lẫn giới doanh nghiệp.”
Vậy liệu những nhân vật hàng ghế đầu của Đảng Tự do như Andrew Bragg có rời bỏ vị trí?
Và điều này có ý nghĩa gì đối với đảng?
Nội các đối lập vẫn giữ quan điểm duy trì cam kết với Thỏa thuận Paris, và muốn đặt ra Đóng góp do quốc gia tự quyết (Nationally Determined Contributions - NDC), là những mục tiêu 5 năm không mang tính ràng buộc pháp lý trong khuôn khổ các cam kết quốc tế.
Lãnh đạo đối lập cũng đã giao cho phát ngôn nhân đối lập về năng lượng Dan Tehan, dân biểu ôn hòa Anne Ruston và dân biểu bảo thủ Jonno Duniam đàm phán với Đảng Quốc gia để thống nhất lập trường chung về net zero.
Họ sẽ thảo luận với các dân biểu Đảng Quốc gia Matt Canavan, Ross Cadell và Susan McDonald trong những ngày tới trước cuộc họp chung vào Chủ nhật để chốt chính sách.
Những người ôn hòa trong Đảng Tự do cho rằng cơ hội giành lại các khu vực nội thành quan trọng của họ sẽ giảm đi khi từ bỏ cam kết net zero.
Nhưng dân biểu hàng ghế đầu Alex Hawke không đồng ý.
“Tôi hoàn toàn tin rằng phe cánh tả, đứng đầu là Lao động và những nhóm khác, sẽ đưa ra nhiều cáo buộc chính trị. Nhưng thực tế là chính phủ đã không đưa ra các chính sách có thể đạt được chính mục tiêu mà họ đặt ra.”
Trong khi đó, nghị sĩ độc lập thuộc đảng Teal, Sophie Scamps, nói trên chương trình Today của Channel Nine rằng cuộc tranh luận net zero cho thấy đảng này đã bị Barnaby Joyce và Gina Rinehart ảnh hưởng quá lâu.
“Họ đã để Đảng Quốc gia ‘dắt mũi’ quá lâu. Và như chúng ta thấy, nếu Đảng Tự do thực sự muốn có chính sách riêng, họ đã tách khỏi Đảng Quốc gia. Nhưng họ không làm vậy. Họ nhập chung, chia sẻ chính sách, và giờ không có tiếng nói riêng. Họ đã thể hiện sự thiếu lãnh đạo nghiêm trọng về vấn đề lớn nhất của thời đại, suốt nhiều thập kỷ, và đó là lý do Đảng Tự do đang suy tàn.”
Các dân biểu độc lập khác như Allegra Spender cho rằng Đảng Tự do không chỉ từ bỏ net zero mà còn từ bỏ tư duy chính sách dựa trên bằng chứng.
Giám đốc điều hành Hội đồng Khí hậu Amanda McKenzie nói quyết định của Đảng Tự do sẽ “để biến đổi khí hậu tự do hoành hành”.
Thủ tướng Anthony Albanese nói chia rẽ nội bộ của Đảng Tự do đang gây bất lợi cho người dân Úc.
“Họ đang quay lưng lại với hành động khí hậu, vì họ căn bản không tin vào khoa học khí hậu. Họ cũng quay lưng với nguồn năng lượng đáng tin cậy và giá cả phải chăng, đó là năng lượng tái tạo kết hợp lưu trữ và khí đốt để bảo đảm nguồn cung. Người dân Úc không thể tiếp tục trả giá cho sự đấu đá nội bộ của phe Liên đảng trong các vấn đề chính sách khí hậu và năng lượng.”
READ MORE
SBS Việt ngữ
Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook & SBS Vietnamese Instagram, và cập nhật tin tức ở sbs.com.au/vietnamese
