1. Trợ cấp và thẻ ưu đãi từ chính phủ
Đây là nguồn hỗ trợ chính của nhiều người cao tuổi tại Úc. Age Pension là khoản tiền do Centrelink chi trả mỗi hai tuần, giúp trang trải chi phí sinh hoạt cơ bản cho những người đã đến tuổi nghỉ hưu và đáp ứng điều kiện về thu nhập và tài sản.
Người hưởng lương hưu còn được cấp Thẻ Ưu Đãi Người Hưu Trí (Pensioner Concession Card), giúp giảm chi phí thuốc men, điện nước, và một số loại thuế, phí sinh hoạt.
Đây là lựa chọn dành cho những người tự chủ tài chính và không nhận lương hưu, nhưng có thu nhập dưới mức quy định. Thẻ này giúp bạn được:
- Giảm giá thuốc kê đơn theo Chương trình Hỗ trợ Dược phẩm (PBS);
- Được bác sĩ khám miễn phí (bulk billing), tùy phòng khám;
- Hưởng ưu đãi của các chương trình giảm giá điện, nước, hoặc vé xe công cộng tại tiểu bang nơi bạn sống.
2. Chăm sóc sức khỏe và phúc lợi y tế
Hệ thống y tế Úc bảo đảm người cao tuổi được tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng.
- Medicare giúp chi trả phần lớn chi phí khám chữa bệnh, xét nghiệm và nhập viện công.
- PBS giúp giảm giá thuốc theo toa.
- Một số tiểu bang cung cấp chương trình nha khoa miễn phí hoặc giảm phí cho người có thẻ ưu đãi.
- Các tổ chức cộng đồng, như câu lạc bộ người cao tuổi, cũng thường phối hợp tổ chức các buổi kiểm tra sức khỏe, hướng dẫn dinh dưỡng và tập luyện thể dục nhẹ phù hợp với người lớn tuổi.
Nếu có điều kiện, bạn cũng có thể mua bảo hiểm sức khỏe tư nhân, đặc biệt khi cần phẫu thuật hoặc chăm sóc tại bệnh viện tư, để rút ngắn thời gian chờ đợi và có thêm lựa chọn về bác sĩ điều trị.
3. Giảm giá khi đi lại và du lịch
Tất cả các tiểu bang và vùng lãnh thổ của Úc đều có Seniors Card – một loại thẻ miễn phí dành cho người từ 60 tuổi trở lên. Với thẻ này, bạn có thể:
- Giảm giá khi đi phương tiện công cộng, chẳng hạn như tàu, xe điện hoặc xe buýt;
- Hưởng ưu đãi đặc biệt tại hàng nghìn doanh nghiệp, từ quán cà phê, siêu thị đến dịch vụ du lịch, giải trí;
- Ở một số nơi như Victoria hay NSW, người có thẻ Seniors Card được giới hạn mức giá tối đa (capped fare) khi đi lại trong ngày.
Nếu bạn thích du lịch, nhiều công ty lữ hành, khách sạn và bảo hiểm cũng có chính sách giảm giá dành riêng cho người cao tuổi – đặc biệt là các tour trong nước hoặc khu nghỉ dưỡng yên tĩnh phù hợp với người đã nghỉ hưu.
4. Hỗ trợ nhà ở và chi phí sinh hoạt
Với giá nhà và chi phí sinh hoạt ngày càng tăng, người cao tuổi có thể nhận thêm hỗ trợ tài chính qua các chương trình sau:
- Rent Assistance: Khoản tiền thêm do Centrelink chi trả nếu bạn thuê nhà tư nhân và đang nhận trợ cấp từ chính phủ.
- Energy Bill Relief: Gói hỗ trợ hóa đơn điện, gas hoặc nước – được chi trả bởi chính phủ liên bang và tiểu bang.
- Rates and Utilities Concessions: Giảm thuế đất, phí nước, hoặc phí rác thải nếu bạn có thẻ ưu đãi như Pensioner Card hoặc Seniors Card.
Nhiều địa phương còn có chương trình giúp người cao tuổi sửa chữa nhà cửa, lắp đặt thiết bị an toàn (như tay vịn, đèn cảm ứng, hoặc lối đi chống trơn trượt) để hỗ trợ sinh hoạt độc lập.
5. Quản lý tài chính và lương hưu tự nguyện
Ngoài các khoản trợ cấp, phần lớn người nghỉ hưu tại Úc sống dựa vào quỹ hưu bổng (superannuation) tích lũy trong suốt thời gian làm việc.
Khi đến tuổi “preservation age” (hiện từ 60 đến 65 tùy năm sinh), bạn có thể:
- Rút toàn bộ số tiền trong quỹ dưới dạng một khoản thanh toán (lump sum), hoặc
- Chuyển thành khoản thu nhập định kỳ (pension stream) để nhận hàng tháng.
Tin vui là thu nhập từ quỹ hưu bổng sau 60 tuổi (nếu từ quỹ đã đóng thuế) thường được miễn thuế.
Nếu bạn vẫn muốn làm việc bán thời gian sau khi nghỉ hưu, chương trình Work Bonus của chính phủ cho phép kiếm thêm tới 300 đô la mỗi hai tuần mà không bị trừ vào tiền lương hưu.
6. Cuộc sống năng động và kết nối cộng đồng
Tuổi nghỉ hưu không có nghĩa là dừng lại – ngược lại, đây là thời gian lý tưởng để khám phá sở thích mới và sống chậm lại. Các tổ chức cộng đồng, thư viện và hội đoàn người Việt tại Úc thường tổ chức:
- Các lớp học kỹ năng số, hội họa, hoặc nấu ăn;
- Câu lạc bộ dưỡng sinh, yoga cho người cao tuổi;
- Hoạt động tình nguyện giúp người khác hoặc hỗ trợ di dân mới
Bên cạnh lợi ích sức khỏe, những hoạt động này còn giúp người cao tuổi duy trì kết nối xã hội, tránh cảm giác cô đơn và tiếp tục đóng góp tích cực cho cộng đồng.
7. Làm thế nào để tận dụng tối đa quyền lợi của bạn?
Để bảo đảm bạn không bỏ lỡ bất kỳ hỗ trợ nào:
- Kiểm tra đủ điều kiện tại trang web Services Australia.
- Đăng ký thẻ Seniors Card tại website của tiểu bang nơi bạn sống (VD: seniorsonline.vic.gov.au cho Victoria).
- Giữ tất cả giấy tờ cập nhật, bao gồm hồ sơ thu nhập, tài sản, và giấy tờ tùy thân.
- Hỏi tư vấn tài chính độc lập nếu bạn đang lên kế hoạch rút hoặc đầu tư quỹ hưu bổng.
READ MORE
Dịch vụ hữu ích
Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook & SBS Vietnamese Instgram, và cập nhật tin tức ở sbs.com.au/vietnamese
