Mexico và EU vẫn đang choáng váng trước thông báo bất ngờ từ Donald Trump về việc áp thuế 30% đối với hai đối tác thương mại lớn của Hoa Kỳ vào cuối tuần qua.
Thông báo này được công bố qua những lá thư đăng trên mạng xã hội của ông Trump, sau nhiều tuần đàm phán mà không đạt được các thỏa thuận thương mại toàn diện.
Các bộ trưởng thương mại EU đã nhóm họp tại Brussels để thảo luận về phản ứng của mình, cam kết giữ sự đoàn kết trong khối và cảnh báo sẽ có biện pháp đáp trả nếu đàm phán với Hoa Kỳ không thành công.
Ngoại trưởng Đan Mạch Lars Lokke Rasmussen gọi việc áp thuế là không thể chấp nhận được và vô lý, nhưng nhấn mạnh rằng đàm phán để đạt thỏa thuận vẫn là ưu tiên hàng đầu của EU.
“Chúng tôi không muốn có một cuộc chiến thương mại với Hoa Kỳ, chúng tôi muốn tránh điều đó. Tôi nghĩ rằng nhiều người trong chúng tôi muốn cảm ơn Ủy viên Thương mại vì đã rất minh bạch trong các cuộc đàm phán với phía Hoa Kỳ. Có ấn tượng rõ ràng rằng chúng tôi gần như đã đạt được một thỏa thuận về nguyên tắc. Thật không may, điều đó đã không thể xảy ra do bức thư của tổng thống, nhưng chúng tôi vẫn quyết tâm hướng đến một thỏa thuận.”
Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo rằng khối EU sẽ sẵn sàng áp dụng các biện pháp đối phó nếu đàm phán thất bại.
Nhưng chúng tôi cũng muốn gửi đi một thông điệp rõ ràng rằng thỏa thuận phải công bằng cho tất cả mọi người, và nếu điều đó không thể đạt được thì chúng tôi sẽ không loại trừ bất kỳ phương án nào. Chúng tôi rất rõ ràng rằng EU có sẵn một ‘hộp công cụ’ với nhiều biện pháp đối phó.Lars Lokke Rasmussen
Ủy viên Thương mại châu Âu Maros Sefcovic cho biết mức thuế 30% sẽ khiến việc duy trì trao đổi thương mại như trước gần như là bất khả thi, và gây hậu quả nghiêm trọng cho chuỗi cung ứng. Ông nói EU sẽ làm mọi thứ có thể để đạt một kết quả khác.
Ông cũng cho biết mặc dù hy vọng các cuộc đàm phán sẽ thành công, mối đe dọa thuế quan mới này đã thúc đẩy EU càng thêm quyết tâm xây dựng các thỏa thuận thương mại nội khối nhằm bảo vệ lợi ích chung.
“Chúng tôi rõ ràng cũng đang thảo luận về việc có thể làm gì để tăng cường thương mại nội khối. Đây là thông điệp rõ ràng từ các bộ trưởng thương mại hôm nay: Làm việc hết sức để mở rộng thị trường, tận dụng tối đa các hiệp định thương mại tự do hiện có. Hiện nay chúng tôi đã có thỏa thuận thương mại tự do với hầu hết các đối tác lớn và chúng tôi sẽ khai thác tối đa những thỏa thuận này.”
Tổng thống Trump cho biết ông sẵn sàng thảo luận với EU và các đối tác thương mại khác trước khi mức thuế cao hơn có hiệu lực vào ngày 1 tháng 8.
“Không, chúng tôi sẽ nói chuyện với mọi người. Sáng nay tôi xem chương trình truyền hình, họ hỏi ‘Khi nào ông sẽ đạt được thỏa thuận?’ Các thỏa thuận đã được thực hiện rồi. Những bức thư chính là thỏa thuận. Không còn thỏa thuận nào khác để làm nữa. Họ muốn có kiểu thỏa thuận khác, và chúng tôi luôn sẵn sàng thảo luận. Chúng tôi sẵn sàng nói chuyện, kể cả với châu Âu. Thật ra họ sắp sang đây, họ muốn thảo luận.”
Trong thư gửi lãnh đạo Mexico, ông Trump cho biết quốc gia này đã hỗ trợ trong việc ngăn chặn dòng người nhập cư trái phép và ma túy vào Hoa Kỳ, nhưng nói rằng cần làm nhiều hơn nữa để ngăn Hoa trở thành cái mà ông gọi là “sân chơi của các băng đảng buôn ma túy”.
Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum cho biết bà vẫn kỳ vọng sẽ đạt được thỏa thuận trước khi mức thuế cao có hiệu lực.
Bà Sheinbaum nói rằng Mexico vẫn đang nỗ lực đáp ứng các yêu cầu từ Tổng thống Trump và tìm ra những thỏa hiệp phù hợp với lợi ích của quốc gia mình.
Chúng tôi đã thành lập một nhóm công tác và kỳ vọng sẽ đạt được thỏa thuận. Đó là cách tiếp cận của chúng tôi. Các vấn đề liên quan đến fentanyl và an ninh cũng nằm trong chương trình nghị sự, và về vấn đề đó, đã có tiến triển trong khuôn khổ tôn trọng chủ quyền quốc gia.Claudia Sheinbaum
Tuy nhiên, chuyên gia thương mại quốc tế Jacob Kirkegaard thì ít lạc quan hơn về triển vọng đạt được thỏa thuận giữa EU và Hoa Kỳ.
Điều này cho thấy ông Donald Trump nghĩ rằng ông ấy có thể đạt được thỏa thuận bằng cách đe dọa. Nhưng tôi cho rằng điều đó sẽ phản tác dụng. Tôi nghĩ rằng ông ấy đang gửi đi thông điệp rằng mọi nỗ lực của Ủy ban châu Âu nhằm đàm phán và thỏa hiệp đều vô nghĩa đối với Trump.”
Những lời đe dọa nhắm vào EU và Mexico là phần mới nhất trong chuỗi các biện pháp áp thuế thương mại mà ông Trump đã thực hiện trên toàn cầu trong vài tuần gần đây.
Chúng bao gồm lời đe dọa áp thuế 50% lên hàng nhập khẩu từ Brazil, 25% đối với Nhật Bản và Hàn Quốc, và 35% với hàng hóa từ Canada.
Ông Kirkegaard cho rằng đối với EU và Mỹ, khả năng trả đũa và leo thang đang ngày càng trở nên hiện thực.
“EU thực sự không còn lựa chọn nào khác. Nếu không có thỏa thuận nào đạt được trước ngày 1 tháng 8 – điều mà tôi cho là ngày càng ít khả năng xảy ra – thì chúng ta sẽ bước vào một cuộc chiến thương mại và phải chờ xem nó sẽ đi đến đâu.”
