Tại một trong những bước cuối cùng của hành trình nói lên sự thật, Ủy viên Tư pháp Yoorrook là Travis Lovett đã được hơn 5 ngàn người tụ tập tại tòa nhà Quốc hội Victoria chào đón vào thứ Tư vừa qua.
Là người thuộc bộ tộc Gunditjmara, Travis Lovett đã hoàn thành chuyến đi dài gần 500 kí lô mét của mình, qua tiểu bang Victoria.
Vào ngày 25 tháng 5 bắt đầu từ Portland, vốn là nơi định cư của thuộc địa đầu tiên tại Victoria bắt đầu, chuyến đi bộ lịch sử này đã theo dấu những vết sẹo sâu sắc của quá trình thực dân hóa trên khắp tiểu bang, đồng thời mở ra không gian cho hành động chung.
Ông Lovett đã đi bộ suốt chặng đường đến Naarm, Melbourne.
Chuyến đi bộ của ông nhằm mục đích đưa tất cả người dân Victoria, bao gồm cả các Trưởng lão, các nhà lãnh đạo cộng đồng và những người đồng minh, vào hành trình nói lên sự thật.
"Cuộc đi bộ vì sự thật, là chuyến đi bộ cùng tất cả người dân Victoria trong tinh thần đoàn kết, khuyến khích mọi người đến lắng nghe, học hỏi và tham gia vào việc nói lên sự thật. Chúng tôi đã làm việc thực sự chăm chỉ trong 4 năm qua, cùng các tài liệu, đó là một phần trong phạm vi tham chiếu của chúng tôi ,để ghi lại những bất công đang diễn ra có hệ thống, mà người dân đầu tiên phải chịu đựng ở tiểu bang Victoria. Chúng tôi đã hợp tác với hơn 9 ngàn người, trong suốt thời gian đó”, Travis Lovett.
Một người ủng hộ cho rằng, việc nói lên sự thật nên được dẫn dắt bởi đám đông và vì đám đông.
"Đây chỉ là một ví dụ nhỏ về những gì đám đông có thể làm, đó là cách thực sự mà việc nói lên sự thật, nên được dẫn dắt, bởi đám đông vì đám đông. Và đối lập với nhà nước, bởi vì nhà nước không bao giờ được tạo ra cho chúng ta. Nó chỉ được tạo ra để tiến hành quá trình thực dân hóa, và họ tiếp tục diệt chủng, giống như đó là điều duy nhất. Tất cả những điều này, đều là vũ khí của luật pháp được tạo ra để chống lại đám đông, và sẽ lan tỏa xuống tất cả các cộng đồng, bắt nguồn từ điều đó”, người ủng hộ.
Những nỗ lực của ông Lovett đã truyền cảm hứng cho những người khác, bao gồm cả người phụ nữ từ đảo quốc Mauritius tên là Adele.
"Tôi hiểu sâu xa, nỗi đau của chế độ thực dân trong hơn 400 năm qua, vì vậy chúng tôi ở đây vì nhân loại, chúng tôi muốn con người tốt đẹp hơn, tiến bộ hơn, tương lai tốt đẹp hơn, những người anh em, chị em chung tay, bất kể chúng tôi trông như thế nào. Chúng tôi muốn hiệp ước, chúng tôi muốn những người anh em Thổ dân của mình được công nhận, để nói rằng được rồi, vâng, bạn ở đây trước chúng tôi. Chúng tôi tôn trọng bạn, chúng tôi yêu bạn và chúng tôi ở đây để hỗ trợ bạn”, Adele.
Được biết Ủy ban Tư pháp Yoorrook, là cuộc điều tra chính thức đầu tiên về sự thật thuộc loại này ở Úc.
Được thành lập vào năm 2021, như một phần của quá trình Hiệp ước của Victoria, công việc của Ủy ban này do người bản xứ đầu tiên lãnh đạo, vì họ với sứ mạng kể lại toàn bộ câu chuyện về chế độ thực dân và những tác động đang diễn ra của nó.
Trong hơn 4 năm, Ủy ban Tư pháp Yoorrook đã điều tra những bất công có hệ thống, mà người bản địa ở Victoria phải đối mặt.
Yoorrook sẽ chính thức kết thúc vào ngày 30 tháng 6, nhưng hàng ngàn giờ với bằng chứng thu thập được từ người Thổ dân Victoria, sẽ đóng góp vào hồ sơ công khai chính thức.
Họ cũng sẽ công bố một báo cáo cải cách toàn diện, nêu rõ các khuyến nghị của họ và lộ trình thay đổi.
Phúc trình cuối cùng đó, có thể đưa ra hơn 100 khuyến nghị, nhiều khuyến nghị trong số đó có thể được thực hiện, thông qua quy trình hiệp ước toàn tiểu bang, hiện được chính quyền tiểu bang và Hội đồng Nhân dân đầu tiên đàm phán.
Levi Power là thành viên, của Hội đồng Nhân dân đầu tiên của Victoria.
Ông nói với NITV rằng, sự thật phải được nói ra, để hướng dẫn các quyết định của họ tiến lên phía trước.
"Chúng ta phải nói ra những sự thật, để hướng dẫn các quyết định này và hướng dẫn hành trình của chúng ta tiến lên phía trước, không chỉ cho hiệp ước đầu tiên này mà còn hướng tới tương lai nữa”, Levi Power.
Được biết Yoorrook đã nghe lời khai từ hàng ngàn người, những người sống sót sau Thế hệ bị đánh cắp, người cao tuổi, chuyên gia pháp lý, nhà sử học và đồng minh không phải là người bản địa, trên các lãnh vực như đất đai, luật pháp, giáo dục, y tế và bảo vệ trẻ em.
Báo cáo tạm thời được công bố vào năm 2023, đã nêu chi tiết về những bất công cố hữu và kêu gọi cải cách toàn diện, đối với hệ thống tư pháp hình sự và phúc lợi trẻ em của Victoria.
Tuy nhiên chỉ một số ít trong số 46 khuyến nghị đó, nhận được sự ủng hộ hoàn toàn từ chính quyền tiểu bang.
Thủ Hiến Victoria Jacinta Allan cho biết, chúng ta không thể có hiệp ước nếu không có sự thật.
"Người ta đều hiểu rằng, để thúc đẩy quá trình ký hiệp ước, bạn cần phải có sự thật. Việc nói sự thật là một phần của quá trình này, đó là điều mà ủy ban tư pháp đã tập trung vào và tôi muốn cảm ơn các ủy viên, nhưng cũng đặc biệt cảm ơn hàng trăm người đã tham gia vào quá trình điều trần chính thức, đặc biệt là nhiều người trong cộng đồng Người dân đầu tiên của chúng ta ở đây tại Victoria, đã kể một số câu chuyện đầy thách thức về những trải nghiệm của họ”,Jacinta Allan .
Bà cho biết đó sẽ là một phần quan trọng, trong việc hướng dẫn sự thật.
"Và hiệp ước này là tất cả về việc thực hiện, những thay đổi thực tế theo lẽ thường nhằm nâng cao, nâng cao kết quả về Người dân đầu tiên tại Victoria, bởi vì người ta hiểu rõ rằng cách tốt nhất để thu hẹp khoảng cách, cách tốt nhất để có được kết quả tốt nhất, là lắng nghe những người bị ảnh hưởng trực tiếp bởi các chính sách và chương trình ra quyết định của chính phủ, liên quan đến họ trong quá trình này. Đó cũng là cách tốt nhất để cải thiện kết quả, mà chúng ta hoàn toàn cần phải phấn đấu hướng tới, tại Victoria và trên toàn quốc”, Jacinta Allan.
READ MORE

SBS Việt ngữ