Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc đã thông qua một nghị quyết bất chấp sự phản đối của Hoa Kỳ, nhấn mạnh những cuộc khủng hoảng đa chiều mà Afghanistan đang đối mặt gần bốn năm sau khi Taliban trở lại nắm quyền, đồng thời kêu gọi tăng cường hỗ trợ quốc tế cho người dân Afghanistan và thúc đẩy mạnh mẽ hơn các nỗ lực về nhân quyền, hòa bình và ổn định.
Nghị quyết nhấn mạnh sự cần thiết của một cách tiếp cận thống nhất giữa các bên hoạt động nhân đạo, chính trị và phát triển, đồng thời bày tỏ lo ngại về “sự đàn áp nghiêm trọng, ngày càng tồi tệ, lan rộng và có hệ thống” đối với tất cả phụ nữ và trẻ em gái ở Afghanistan, kêu gọi Taliban nhanh chóng đảo ngược các chính sách loại trừ họ khỏi giáo dục, việc làm và đời sống công cộng.
Văn bản này cũng kêu gọi Afghanistan tuân thủ các nghĩa vụ theo luật pháp quốc tế, bao gồm các nguyên tắc về nhân quyền và nhân đạo.
Tuy nhiên, ông Jonathan Shrier, cố vấn cấp cao của Hoa Kỳ, đã chỉ trích nghị quyết này, cho rằng nó “thưởng cho sự thất bại của Taliban bằng cách tăng cường tiếp cận và cung cấp thêm nguồn lực.”
Ông nói rằng chính quyền Trump nghi ngờ việc Taliban sẽ không bao giờ thực hiện các chính sách “phù hợp với kỳ vọng của cộng đồng quốc tế.”
“Trong nhiều thập niên, chúng tôi đã gánh vác trách nhiệm hỗ trợ người dân Afghanistan bằng thời gian, tiền bạc và, quan trọng nhất, là sinh mạng của người dân Hoa Kỳ. “Đã đến lúc Taliban phải hành động. Hoa Kỳ sẽ không còn tiếp tay cho những hành vi tàn ác của họ nữa.”
Mối quan ngại về an ninh và kinh tế
Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc gồm 193 thành viên đã một lần nữa bày tỏ “quan ngại sâu sắc” về tình trạng bạo lực tiếp diễn và sự hiện diện của các nhóm khủng bố như Al-Qaida, Tổ chức Nhà nước Hồi giáo tại Iraq và Levant (ISIL/Da’esh) cùng các nhánh nhỏ của chúng như ISIL-Khorasan và Tehrik-e-Taliban Pakistan, đồng thời “yêu cầu” Afghanistan không được trở thành nơi trú ẩn an toàn cho các hoạt động khủng bố.
Vượt ra ngoài vấn đề an ninh, nghị quyết nhấn mạnh sự sụp đổ nghiêm trọng của nền kinh tế Afghanistan, tình trạng nghèo đói lan rộng và cuộc khủng hoảng nhân đạo ngày càng trầm trọng, kêu gọi các quốc gia thành viên và các nhà tài trợ tăng cường hỗ trợ một cách có nguyên tắc và bền vững.
Nghị quyết cũng nêu bật mối đe dọa ngày càng gia tăng từ các thảm họa thiên nhiên như lũ lụt và hạn hán, những yếu tố làm trầm trọng thêm tình trạng mất an ninh lương thực và sự mong manh của nền kinh tế.
Nhu cầu gia tăng giữa làn sóng người tị nạn hồi hương
Nghị quyết được đưa ra vào thời điểm hệ thống nhân đạo vốn đã quá tải của Afghanistan đang chịu áp lực ngày càng lớn.
Theo các cơ quan Liên Hợp Quốc, làn sóng người hồi hương từ Pakistan và Iran — bao gồm cả người tị nạn và những người trong hoàn cảnh tương tự — đã làm gia tăng áp lực lên các dịch vụ, đặc biệt là tại các tỉnh biên giới vốn không được trang bị đầy đủ để tiếp nhận người mới đến.
Nhiều trường hợp hồi hương này là không tự nguyện hoặc do bị ép buộc, làm gia tăng các rủi ro về bảo vệ và khiến hàng nghìn gia đình rơi vào tình trạng thiếu lương thực, nơi ở và các dịch vụ căn bản.
Kế hoạch Đáp ứng và Nhu cầu Nhân đạo năm 2025 cho Afghanistan — với mục tiêu huy động 2,4 tỷ USD để hỗ trợ gần 17 triệu người — mới chỉ được tài trợ 22% tính đến đầu tháng Bảy, làm dấy lên lo ngại trong giới chức viện trợ về khả năng duy trì các chương trình cứu trợ trong những tháng tới.
Nghị quyết kêu gọi tất cả các nhà tài trợ và các bên liên quan “xem xét lại bất kỳ quyết định nào có thể dẫn đến việc cắt giảm hỗ trợ, đồng thời cân nhắc đến những hậu quả nhân đạo tiêu cực có thể xảy ra đối với các nhóm dân cư dễ bị tổn thương nhất.”
Quản trị và trách nhiệm giải trình
Trang web của Liên Hợp Quốc cho biết, nghị quyết cảnh báo về các hình phạt ngoài tư pháp, chẳng hạn như các hành động trả thù và hành quyết không qua xét xử, các vụ mất tích cưỡng bức và giam giữ tùy tiện, bao gồm cả những trường hợp nhắm vào các cựu thành viên lực lượng an ninh.
Trong khi Đại Hội đồng ghi nhận một số bước đi hạn chế của Taliban nhằm giảm thiểu việc trồng thuốc phiện, nghị quyết nhấn mạnh sự cần thiết của các biện pháp toàn diện chống ma túy và các nỗ lực nhằm chống tội phạm có tổ chức cũng như buôn lậu vũ khí trái phép.
Lời kêu gọi chia sẻ trách nhiệm của các bên có liên quan
Nghị quyết bày tỏ sự ghi nhận đối với các quốc gia tiếp nhận người tị nạn lớn — đặc biệt là Pakistan và Iran — và kêu gọi chia sẻ gánh nặng một cách công bằng hơn cùng với sự hợp tác quốc tế nhằm hỗ trợ những người Afghanistan phải di dời và các cộng đồng đang cưu mang họ.
Nghị quyết nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tạo điều kiện cho người tị nạn và người phải di dời trong nước được hồi hương một cách an toàn, có nhân phẩm và tự nguyện, cũng như việc tái hòa nhập bền vững của họ.
hay Google Play