Đây là Wookie.
Nó là một chú chó labradoodle nhỏ.
Và nó bị ám ảnh với những quả bóng nảy.
Không chỉ là bóng của nó – mà cả bóng của những chú chó khác.
Và một khi nó đã ngoạm được quả bóng nào đó, nó sẽ không bao giờ chịu buông ra.
Các nhà nghiên cứu thú y Áo mô tả hành vi này là sự tập trung cưỡng bức vào một hoạt động cụ thể, bất chấp hậu quả tiêu cực.
Họ nói rằng, cho đến khi nghiên cứu của họ hoàn thành, chỉ có bằng chứng giai thoại cho thấy chó có hành vi giống như nghiện đối với đồ chơi – tương tự hành vi nghiện ở người.
Quần thể Dingo có quan hệ gần gũi với tổ tiên xa xưa hơn loài chó hiện đại
Quần thể Dingo có quan hệ gần gũi với tổ tiên xa xưa hơn loài chó hiện đại
Tiến sĩ Stefanie Riemer, nhà sinh học hành vi tại Đại học Thú y Vienna, cho biết:
Trong giới nuôi chó, người ta thường gọi những chú chó như vậy là ball junkies – nghiện bóng. Và từ ‘junkie’ vốn ám chỉ nghiện, nhưng câu hỏi là: đây chỉ là cách nói vui, hay có cơ sở khoa học thực sự? Vì thế, chúng tôi muốn xem liệu những con chó quá tập trung, quá hưng phấn với quả bóng có thỏa mãn các tiêu chí của hành vi nghiện được mô tả trong y học con người hay không – và kết quả là có.Stefanie Riemer
Theo nghiên cứu được công bố tháng này (ngày 9 tháng 10) trên tạp chí Scientific Reports, có khoảng một phần ba số chó thể hiện hành vi tương tự nghiện ở con người.
Nghiên cứu cho thấy những giống chó ám ảnh nhất thường là các giống chó lao động truyền thống, như chó chăn cừu Đức hoặc Collie.
Tuy nhiên, bà Riemer cảnh báo không nên mô tả những chú chó này là “nghiện thực sự”:
“Đây là nghiên cứu đầu tiên thuộc loại này, vì vậy chúng tôi vẫn thận trọng. Chúng tôi không nói rằng đây là một công cụ chẩn đoán, nhưng chúng tôi phát hiện ra một số hành vi phù hợp với tiêu chí nghiện từ các tài liệu y học ở người. Tuy nhiên, nghiện hành vi vốn khó xác định, ngay cả ở con người cũng không có định nghĩa hoàn hảo hay tiêu chí rõ ràng nào cả.”
Bà nói thêm rằng hành vi của những chú chó bị ám ảnh trong nghiên cứu khác biệt đáng kể:
“Không chỉ đơn giản là chơi đùa hay tập trung cao độ vào đồ chơi. Phải có hậu quả tiêu cực nữa. Chúng tôi nhận thấy những con chó này rất dễ thất vọng, thiếu tự chủ, và ngay cả khi giai đoạn thử nghiệm kết thúc – khi tất cả đồ chơi, thức ăn đều bị dọn đi – chúng vẫn không thể bình tĩnh lại. Chúng tiếp tục nhìn chằm chằm vào cánh cửa nơi đồ chơi biến mất hoặc kệ chứa đồ chơi. Khi đo nhịp tim, chúng tôi thấy nhịp tim vẫn ở mức cao trong suốt 15 phút sau đó.”
Vậy nguyên nhân là gì?
Una McEvoy, huấn luyện viên chó chuyên nghiệp, cho rằng tất cả đều liên quan đến dopamine – một hormone đóng vai trò then chốt trong hệ thống phần thưởng và động lực của não, được tiết ra khi thực hiện các hành vi mang lại khoái cảm, đồng thời củng cố những hành vi đó.
Ở con người, dopamine cũng là yếu tố góp phần vào hành vi nghiện – như rượu và các chất gây nghiện khác.
Nhưng chó thì không cần đến thuốc.
Bà McEvoy cho biết, chó nhận được cảm giác hưng phấn này khi đuổi bắt hoặc ngoạm một quả bóng, hoặc rượt đuổi con mồi.
Tùy từng giống, chúng sẽ đạt được dopamine theo cách khác nhau – có giống qua việc đuổi bóng, có giống qua việc lần theo mùi, ăn thức ăn, hay chơi với món đồ chơi cụ thể.
Tuy nhiên, bà nói rằng chủ nuôi không phải lúc nào cũng chuẩn bị sẵn sàng cho bản năng này của thú cưng:
Tôi thường gặp những người nghĩ rằng một hành vi nào đó là ‘xấu’, và tôi phải nhẹ nhàng nói với họ rằng – đó chính là bản năng của giống chó này. Chỉ vì chúng sống trong nhà bạn không có nghĩa là chúng biến thành gấu bông.Una McEvoy
Và đồ chơi cho chó hiện nay là ngành kinh doanh khổng lồ.
“Những người bạn bốn chân của bạn luôn muốn vui chơi, nhưng khi bạn không ở nhà, chúng có thể cô đơn và phá phách. Không còn nữa – hãy thử Wobble Wag Giggle Ball, quả bóng tương tác phát ra âm thanh vui nhộn, biến một ngày buồn tẻ thành ngày tràn đầy tiếng cười.”
Ngành công nghiệp thú cưng toàn cầu, bao gồm thức ăn, chi phí thú y và đồ chơi, đang phát triển mạnh.
Riêng tại Úc, ngành thú cưng trị giá 13 tỷ đô la vào năm 2022.
READ MORE
SBS Việt ngữ
Nuôi một con chó có thể tốn khoảng 25.000 đô la trong suốt vòng đời của nó – và gần một nửa số hộ gia đình Úc hiện sở hữu ít nhất một con chó.
Dù Wobble Wag Giggle Ball có hấp dẫn đến đâu, bà McEvoy nói rằng cách tốt nhất để khiến chó hạnh phúc vẫn là tự mình chơi với chúng:
“Tôi khuyến khích sử dụng những món đồ chơi tương tác hai người. Tôi không quá thích bóng, nhưng có những món đồ chơi có tay cầm dài giúp bạn có thể chơi kéo co với chó. Một số còn gắn bóng ở đầu để bạn có thể ném nếu chó thích đuổi, nhưng quan trọng là chúng quay lại với bạn – tức là bạn đang tăng giá trị của việc quay lại với chủ.”
Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook & SBS Vietnamese Instgram, và cập nhật tin tức ở sbs.com.au/vietnamese
