Trong loạt podcast này, chúng ta đã nghe ý kiến từ các nhà báo đưa tin về các sự kiện lớn trên thế giới, tìm hiểu thêm những tổn thất về mặt cảm xúc khi đưa tin về các sự kiện chấn thương tâm lý.
Để hiểu đầy đủ về việc các phóng viên bị ảnh hưởng thế nào do trải nghiệm của họ trong ngành này, SBS đã nói chuyện với một chuyên gia về sang chấn trong nghề báo.
Sang chấn chính xác là gì?
Sang chấn được định nghĩa là cú sốc và nỗi đau cảm xúc nghiêm trọng kéo dài do một trải nghiệm cực kỳ khó chịu gây ra. Đó là điều mà Bruce Shapiro, thuộc Trung tâm Báo chí và Chấn thương Dart, cho biết các phóng viên thường xuyên trải qua.
"Chúng tôi biết từ nghiên cứu trên toàn thế giới rằng một mặt, các nhà báo thực sự là những người kiên cường. Mặt khác, chúng tôi cũng biết rằng khi mối đe dọa ở mức cao hoặc kinh hoàng liên tục, năng lực cá nhân của các nhà báo có thể bị quá tải.
Đôi khi, các nhà báo có thể bị ảnh hưởng một cách sâu sắc. Khoa học ngày nay hiểu là rối loạn căng thẳng sau chấn thương hoặc phản ứng sau chấn thương: những người bị bỏ rơi, đã thay đổi theo những cách lâu dài vì phản ứng sinh học, tâm lý và xã hội của họ trước mối đe dọa áp đảo."
Ông Shapiro là Giám đốc điều hành của tổ chức mà ông cho biết đã tồn tại để hỗ trợ các nhà báo trong hơn 20 năm.
"Là những chuyên gia tin tức, chúng tôi dành nhiều thời gian để đưa tin về những trải nghiệm tồi tệ nhất của con người, mọi thứ từ bạo hành bạn tình, bi kịch tình cảm gia đình, cho đến thảm họa chiến tranh, nhân quyền quốc tế. Tuy nhiên, là những phóng viên, chúng tôi chưa bao giờ được đào tạo nhiều về loại công việc đó.
Trung tâm DART được thành lập để giúp các nhà báo hiểu được trải nghiệm của những người sống sót sau chấn thương ở mọi cấp độ và đưa tin một cách có đạo đức, hiệu quả, kể những câu chuyện bằng lòng trắc ẩn và sự hiểu biết.Bruce Shapiro, Trung tâm Báo chí và Chấn thương Dart
Như chúng ta đã nghe, không phải nhà báo nào cũng phản ứng với tổn thương tâm lý theo cách giống nhau.
Đối với một số người, điều đó khơi dậy niềm đam mê kể chuyện của họ, còn với những người khác, nó có thể ám ảnh họ trong nhiều năm sau đó.
Như ông Shapiro giải thích, có thể nói rất nhiều điều về công việc giàu cảm xúc của một nhà báo trước khi đưa tin về một câu chuyện.
"Chúng tôi biết rằng việc có một bộ công cụ tốt, học các kỹ năng phỏng vấn những người gặp nạn, học cách tìm hiểu sự thật, xác minh sự thật về các sự kiện đầy thách thức, biết cách chỉnh sửa video, tất cả những kỹ năng đó giúp các nhà báo kiểm soát tốt hơn các sự kiện khó khăn.
Một trong những điều chúng tôi đang học hỏi rất nhiều là với các chuyên gia tin tức, họ phải có ý thức thực sự vững chắc về đạo đức, đứng lên bảo vệ những gì họ cho là đúng, và có một nhận thức mạnh mẽ. Việc xây dựng văn hóa của ban thời sự thúc đẩy việc đưa tin có đạo đức cũng giúp ích cho sức khỏe tâm thần của các nhà báo."
Ai trong nghề cũng có những trải nghiệm đau thương
Nhưng không chỉ các nhà báo và phóng viên quốc tế mà bạn thấy trên TV đi qua vùng chiến sự mới nhìn thấy và nghe thấy những nội dung đau buồn.
Cảm xúc này có thể xảy ra với một biên tập viên địa phương đang chỉnh sửa cảnh quay được gửi từ nước ngoài hoặc một phóng viên ở một thị trấn nhỏ đã xây dựng mối quan hệ gắn kết với cộng đồng mà họ đang đưa tin.
"Điều này hiển nhiên nếu chúng ta xem xét các phóng viên đưa tin về chiến tranh, nhưng tất cả các nghiên cứu đều chỉ ra rằng những rủi ro này cũng xảy ra với các nhà báo đưa tin về sự kiện địa phương ảnh hưởng đến cộng đồng họ đang sống hoặc làm việc cùng.
Chúng ảnh hưởng đến các nhà báo, những người đang tường thuật với số lượng lớn hoặc những người đang làm việc với nhiều hình ảnh đồ họa, những người có thể không bao giờ rời khỏi bàn làm việc nhưng tràn ngập những hình ảnh kinh dị. Bộ não và cơ thể phản ứng với bạo lực và chấn thương bất kể nó đến từ đâu, đôi khi chúng ta có thể bị thay đổi sâu sắc, ảnh hưởng đến khả năng làm việc hiệu quả của nhà báo."
Nhận thức của công chúng về công việc mà các nhà báo làm cũng có thể ảnh hưởng đến phóng viên và góp phần gây ra cảm giác kiệt sức.
Mặc dù việc này đã được cải thiện, ông Shapiro cho biết vẫn còn nhiều việc phải làm để xóa bỏ thành kiến đối với một ngành thường được tôn vinh.
Tôi nghĩ rằng hầu hết công chúng không hiểu các nhà báo đã phải nỗ lực hàng ngày đến mức nào để truyền đạt sự thật về thế giới. Tôi cũng nghĩ rằng công chúng không hiểu rõ tác động của việc đe dọa, quấy rối và lạm dụng ngày càng leo thang.Bruce Shapiro
"Các nhà báo trên toàn thế giới ngày càng bị ảnh hưởng bởi làn sóng phân biệt giới tính trực tuyến và trực tiếp, hoặc bạo lực trực tuyến dựa trên danh tính khác. Đây không phải là việc gây thêm căng thẳng và đe dọa cho các nhà báo mà cuộc sống của họ vốn đã liên quan đến việc theo dõi rất nhiều thứ khó khăn."
Nhưng vấn đề kỳ thị tiêu cực không chỉ dừng lại ở những người theo dõi tin tức.
Bản thân ngành này có thể bị đổ lỗi vì một số thói quen và kỳ vọng tiêu cực của các phóng viên.
Khi bị choáng ngợp và thiếu nhân lực, việc báo chí nhiệt tình đưa tin về tình trạng hỗn loạn và nguy hiểm có thể dẫn đến kiệt sức và chấn thương. Và sự thừa nhận thách thức về sức khỏe tâm thần ngày càng sâu sắc đối với những người coi công việc của họ như một sứ mạng.
Nhà báo tìm cách quên đi các vấn đề ở quán bar sau giờ làm việc hơn là giải quyết chúng tại phòng khám của các chuyên gia y tế.
Nhưng ông Shapiro nói rằng thế hệ nhà báo mới có thể đang tìm kiếm sự thay đổi.
"Hình ảnh truyền thống của các nhà báo - chẳng hạn như khi tôi bắt đầu làm phóng viên vào đầu những năm 1980 - là nếu bạn không chịu được sức nóng, hãy ra khỏi bếp. Đã có một vài thế hệ nhà báo tiên phong bắt đầu từ cuối những năm 90, đầu những năm 2000. Trong những năm gần đây, đã có sự nổi lên của một thế hệ nhà báo thậm chí còn trẻ hơn ở độ tuổi 20 và đầu 30 bước vào nghề, kỳ vọng cao hơn nhiều về nghĩa vụ nghề nghiệp của họ, nên một số vấn đề gây thành kiến đã biến mất, nhưng vẫn còn rất nhiều."
Vậy bạn có thể làm gì để giúp?
Cho dù bạn là một nhà báo đang cảm thấy choáng ngợp hay bạn nhận thấy sự thay đổi trong hành vi của một người thân yêu làm trong ngành, ông Shapiro cho biết giải pháp có thể đơn giản như việc lên tiếng.
Lời khuyên quan trọng nhất mà tôi đưa ra là hãy kết nối với ai đó về vấn đề này. Là nhà báo, bộ não của chúng ta hoạt động không hiệu quả khi chúng ta cứ giữ cảm giác đau khổ đó bên trong - chấn thương và kiệt sức xảy ra với bộ não bị cô lập.Bruce Shapiro
Vì vậy, khi chúng ta đề cập cảm giác của mình với ai đó, đề cập mối quan tâm của chúng ta với ai đó, chúng ta thực sự đang thoát ra khỏi thành kiến. Chúng ta đang đưa bộ não của mình thoát khỏi sự cô lập tự đó, điều mà nhiều người có thể gặp phải."
Mặc dù có cả một sự nghiệp nói chuyện với các nhà báo đã đưa tin về những tình huống oái ăm, Bruce Shapiro nói rằng ông vẫn bị ngạc nhiên và ấn tượng trước những người ông gặp.
"Mỗi nhà báo nói chuyện với tôi về trải nghiệm của họ đều làm tôi ngạc nhiên vì tất cả chúng ta đều khác nhau. Đưa tin về chấn thương tâm lý không phải là tấm vé một chiều dẫn đến chứng rối loạn căng thẳng sau chấn thương. Việc trở thành nhân chứng đầy lòng nhân ái cho người sống sót sau chấn thương, hoặc đưa ra một mức độ chịu trách nhiệm cho hành vi lạm dụng mà lẽ ra không được đề cập đến, là điều mang lại cảm giác hài lòng, là điều mà các nhà báo trải qua. Bạn có thể nghĩ về những cách thế giới đã thay đổi có được nhờ công lao to lớn của các nhà báo."
