"Thưa quý vị thành viên chú ý, việc điểm danh đã được gọi nhưng chưa đủ số lượng đại biểu”, Dustin Burrows.
Đó là lời ông Dustin Burrows Chủ tịch Hạ viện Texas, ngay tâm điểm của một cơn bão chính trị xoay quanh cuộc chiến sắp tới, giành quyền kiểm soát Hạ viện Liên bang.
Gần đây, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã thúc giục cơ quan lập pháp Texas vẽ lại bản đồ bầu cử, để tạo ra 5 ghế mới thân thiện với đảng Cộng hòa, trước cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2026, trong đó đảng Cộng hòa hiện nắm giữ đa số.
Được biết Texas hiện có 38 ghế dân biểu được đề cử, và họ nắm giữ 25 ghế tại Hạ viện Liên bang.
Thượng nghị sĩ Cộng hòa Phil King của Texas cho biết, họ hoàn toàn có quyền cải thiện cơ hội nắm giữ quyền kiểm soát.
"Mục tiêu đầu tiên của tôi khi thông qua bản đồ địa giới bầu cử và trình bày bản đồ này hôm nay, là tạo ra một kế hoạch bầu thêm nhiều đảng viên Cộng hòa vào Quốc hội Hoa Kỳ. Trái ngược với những phức tạp liên quan đến việc phân chia lại khu vực bầu cử dựa trên chủng tộc, hiệu quả chính trị trong trường hợp này, mục tiêu của tôi là bầu thêm nhiều đảng viên Cộng hòa vào Quốc hội Hoa Kỳ, là một cơ sở hợp lệ để phân chia các khu vực bầu cử”, Phil King.
Được biết chỉ một số ít tiểu bang ở Hoa Kỳ có các ủy ban độc lập quyết định thành phần ghế, hầu hết các tiểu bang khác đều để Quốc hội quyết định.
Việc phân chia lại khu vực bầu cử theo đảng phái, hay còn gọi là phân chia khu vực bầu cử gian lận hay 'gerrymander', hoạt động theo một nguyên tắc được gọi là, ‘gói gọn và chia nhỏ', hay ‘packing and cracking’.
Các viên chức phân chia lại khu vực bầu cử ở bất kỳ tiểu bang nào, cũng ‘gói gọn’ cử tri đối lập lại với nhau, để họ giành chiến thắng lớn ở một số ít khu vực bầu cử.
Sau đó, họ ‘gói gọn’ phần còn lại một cách mỏng manh hơn, trên các khu vực bầu cử còn lại, để bảo đảm mức độ thua cuộc ít oi ở đó.
Về bản chất, việc phân chia lại khu vực bầu cử không phải là bất hợp pháp ở cấp liên bang, trừ khi các khu vực bầu cử được phân chia lại theo ranh giới chủng tộc và đại diện đảng Dân chủ là Armando Walle cho biết, đó chính xác là những gì đang xảy ra ở đây.
"5 ghế này ở Texas, 5 ghế cụ thể này, 4 trong số đó phần lớn được đại diện bởi cộng đồng người da đen và da nâu. Được chứ? Không phải ngẫu nhiên mà khi Thống đốc nhấc máy, khi Tổng thống nhấc điện thoại và gọi cho Thống đốc Abbott, ông ta hành động nhanh chóng và nhắm vào 4 đến 5 ghế thiểu số, chiếm đa số này”, Armando Walle.
Được biết việc phân chia lại khu vực bầu cử hay đơn vị cử tri, thường chỉ được thực hiện mỗi thập niên một lần, không lâu sau khi cuộc điều tra dân số liên bang được tiến hành theo Hiến pháp.
Đảng Dân chủ cho rằng, hành động mới nhất này chẳng qua chỉ là một nỗ lực giành quyền lực và là cách để Trump tránh lặp lại nhiệm kỳ Tổng thống đầu tiên của mình, khi cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2018 đã khôi phục quyền lực cho đảng Dân chủ tại Hạ viện, điều đã ngăn cản chương trình nghị sự của ông và 2 lần luận tội ông.
Trên toàn quốc, các bản đồ hiện tại cho thấy đảng Dân chủ chỉ còn cách giành lại Hạ viện 3 ghế, với chỉ vài chục khu vực bầu cử cạnh tranh trên tổng số 435 ghế.
Chủ tịch Ủy ban Quốc gia đảng Dân chủ là Ken Martin cho biết, đã đến lúc phải vạch ra ranh giới.
"Hiến pháp của chúng ta đang bị tấn công. Quyền bầu cử đang bị vi phạm hoàn toàn. Bây giờ không phải là lúc để một đảng tuân thủ luật lệ, trong khi đảng kia hoàn toàn phớt lờ chúng. Vì vậy họ đã quyết định gian lận, và chúng ta sẽ đáp trả tương tự”, Ken Martin .
Trong khi đó Thượng viện Texas cần ít nhất 100, trong số 150 thành viên để hoạt động.
Theo đó, hàng chục thành viên đảng Dân chủ đã rời khỏi và ở lại ranh giới tiểu bang Texas, nhằm ngăn cản các đồng nghiệp đảng Cộng hòa của họ, tham dự cuộc bỏ phiếu về sự thay đổi này.
Thượng nghị sĩ Carol Alvarado là một trong số họ.
"Giới lãnh đạo tiểu bang của chúng ta, đang cố gắng vẽ lại ranh giới Quốc hội vào giữa thập niên này, mà không có cuộc điều tra dân số mới, không có dữ liệu mới và không có lý do chính đáng nào, ngoại trừ việc phục vụ cho tham vọng chính trị của một người”, Carol Alvarado.
Mưu đồ của họ đã vấp phải sự phẫn nộ, của Thống đốc đảng Cộng hòa Greg Abbott.
Ông ta gọi đảng Dân chủ là "vô trách nhiệm", và mặc dù phiên họp đặc biệt này của quốc hội Texas kết thúc vào ngày 19 tháng 8, Thống đốc vẫn đe dọa sẽ tiếp tục triệu tập họ vào các phiên họp đặc biệt, cho đến khi đảng Dân chủ trở lại.
Đảng Cộng hòa cũng đã ban hành lệnh bắt giữ dân sự các đại diện theo quy định của pháp luật, nhưng họ ở ngoài tiểu bang nên nằm ngoài tầm với của chính quyền Texas.
Chủ tịch Hạ viện Texas nói rằng, đảng Dân chủ không thể cầm cự mãi được.
"Bạn có thể đến một thành phố khác, một tiểu bang khác, thậm chí một múi giờ khác, nhưng bạn không thể trốn tránh trách nhiệm với người dân Texas. Cuối cùng, bạn sẽ ở đây”, Dustin Burrows.
Trong khi đó Đại diện đảng Dân chủ Josey Garcia là một trong số những người nói ‘hãy theo dõi chúng tôi’.
"Vậy là đối với tất cả những ai đang hỏi, tại sao chúng ta lại ở đây, vì chúng ta không có lựa chọn nào khác”, Josey Garcia.
Thế nhưng cuộc chiến không chỉ giới hạn ở Texas.
Đảng Cộng hòa ở Missouri và Ohio đang lên kế hoạch, phân chia lại khu vực bầu cử của riêng họ, để tăng cường sự đại diện của họ tại Washington, trong khi Thống đốc Florida là Ron DeSantis, đã lên tiếng về việc bổ sung thêm ghế ở Florida.
Tuy nhiên đảng Dân chủ ở các tiểu bang khác đã lường trước được điều này và đang chuẩn bị phản công, bao gồm Thống đốc New York là Kathy Hochul và Thống đốc Illinois là JB Pritzker.
"Tất cả chúng ta đều phải đứng lên và làm điều đúng đắn. Vì vậy, theo tôi, mọi thứ đều có thể xảy ra”, JB Pritzker.
Nhưng thách thức lớn nhất có thể sẽ nằm ở California, một tiểu bang mà quyền phân chia lại khu vực bầu cử thuộc về một ủy ban độc lập, kể từ những năm 2010.
Nếu việc phân chia lại Texas được tiến hành, Thống đốc đảng Dân chủ là Gavin Newsom đã nói rằng, ông muốn tiểu bang của mình giành thêm 5 ghế cho đảng Dân chủ, để trả đũa.
Zoe Lofren là Chủ tịch của Ủy ban Quốc hội đảng Dân chủ.
"Khi chúng tôi thấy Texas sắp tạo ra bản đồ phân biệt chủng tộc nhất Texas kể từ những năm 60, để loại bỏ tất cả các khu vực bầu cử thiểu số, để có thể tạo ra 5 khu vực bầu cử của Đảng Cộng hòa, chúng tôi đã tự hỏi, liệu chúng tôi có thể tạo ra một bản đồ loại bỏ 5 khu vực bầu cử của đảng Cộng hòa, nhưng điều đó lại phù hợp với Đạo luật Quyền Bầu cử không? Và chúng tôi đã thấy rằng, chúng tôi có thể. Rồi khi chúng tôi xem xét chi tiết các khả năng, tôi vui mừng báo cáo rằng tất cả các thành viên của phái đoàn California, đều sẵn sàng ủng hộ kế hoạch thực hiện điều đó”, Zoe Lofren.
Trong khi đó Thống đốc đảng Dân chủ California là Gavin Newsom cho biết, ông sẽ yêu cầu cử tri thông qua một biện pháp bỏ phiếu vào tháng 11, vẽ lại bản đồ quốc hội của tiểu bang, theo cách có thể tạo ra thêm 5 ghế cho Đảng Dân chủ.
Nhưng ông nói rằng, ông sẽ không theo đuổi việc phân chia khu vực bầu cử mới ở California, nếu Texas và các tiểu bang khác của đảng Cộng hòa rút lui.
"Chúng tôi đã cố gắng tuân thủ một bộ tiêu chuẩn và quy tắc cao hơn, với việc phân chia lại khu vực bầu cử độc lập và chúng tôi tin tưởng vào điều đó. Chúng tôi không nói đến việc bãi bỏ ủy ban đó, mà đang nói về các biện pháp khẩn cấp để ứng phó với những gì đang xảy ra ở Texas và chúng tôi sẽ vô hiệu hóa những gì đang xảy ra ở Texas. Chúng tôi sẽ giành được 5 ghế với sự đồng thuận của người dân và đó là sự khác biệt giữa cách tiếp cận của chúng tôi và cách tiếp cận của họ”, Gavin Newsom.
READ MORE
SBS Việt ngữ
