Chảy máu mũi là một hiện tượng khá phổ biến, xảy ra ở cả người lớn và trẻ em. Theo thống kê, có khoảng 60% dân số hay bị chảy máu mũi, nhưng trong số đó chỉ có khoảng 10% phải đi gặp bác sĩ gia đình, và tỷ lệ cần đi gặp bác sĩ chuyên khoa hoặc phải nhập viện thì càng ít hơn.
Trẻ em trong khoảng từ 5-10 tuổi thường bị chảy máu mũi nhiều hơn người lớn. Người lớn từ 50 tuổi trở lên cũng thường bị chảy máu mũi.
Nguyên nhân gây chảy máu mũi
Các nguyên nhân phổ biến nhất của chảy máu mũi bao gồm:
- Viêm nhiễm tại chỗ như viêm mũi xoang cấp, viêm mũi dị ứng, viêm loét ở mũi.
- Mũi bị chấn thương. Ở trẻ em có thể do ngoáy mũi hoặc dị vật rơi vào mũi.
- Khối u trong mũi.
- Các bệnh cấp tính có kèm theo rối loạn đông máu như cúm, sởi nặng, sốt xuất huyết, sốt rét, thương hàn…
- Bệnh về máu như bạch cầu cấp, rối loạn đông máu chảy máu.
- Bệnh tim mạch như cao huyết áp, xơ vữa động mạch.
- Ngoài ra có khoảng 70% số bệnh nhân chảy máu mũi không tìm thấy nguyên nhân, thường gặp ở đối tượng thanh thiếu niên, lượng máu chảy ra ít, chảy máu mũi lặp đi lặp lại nhiều lần.
- Thời tiết khô vào mùa đông hoặc mùa hè đều có thể liên quan đến tình trạng khô niêm mạc mũi, chảy máu mũi.
- Uống nhiều thuốc aspirin, thuốc trị nhức mỏi, thuốc chống đông máu... hoặc dùng thuốc xịt trị viêm mũi quá chỉ định cũng có thể gây chảy máu mũi.
- Một vài loại thực phẩm, thảo dược, thức ăn quá cay nóng, bia rượu cũng có thể gây chảy máu mũi.
Sơ cứu khi bị chảy máu mũi
Dù chảy máu mũi do nguyên nhân nào thì cũng cần giữ bình tĩnh, tiến hành sơ cứu bằng cách ngồi thẳng, hơi nghiêng đầu về phía trước, dùng hai ngón tay kẹp chặt vào cánh mũi và thở bằng miệng trong khoảng phút cho đến khi máu ngừng chảy.
Khi máu đã cầm mà thấy có máu ứ đọng thì không nên gỡ chỗ máu đó ra để tránh gây tác động khiến máu chảy tiếp.
Lưu ý khi sơ cứu không nên ngả đầu về phía sau vì như vậy máu sẽ chảy vào cổ họng khó kiểm soát và có thể ảnh hưởng đến sự hô hấp.
Điều trị
Thông thường bác sĩ gia đình có thể điều trị chảy máu mũi bằng cách dùng thuốc làm co mạch để cầm máu, làm dịu vết thương và chống nhiễm trùng.
Trường hợp nặng khó cầm máu hoặc chảy máu mũi lặp lại nhiều lần không rõ nguyên nhân thì cần chuyển đến bác sĩ chuyên khoa hoặc vào bệnh viện để kiểm tra và xử lý phù hợp.
Phòng ngừa
Có thể phòng ngừa tình trạng chảy máu mũi bằng những cách như:
- Tránh ngoáy mũi hoặc tác động mạnh đến mũi, vùng mặt.
- Đeo khẩu trang che mũi khi thời tiết khô hanh. Có thể giữ ẩm cho niêm mạc mũi bằng cách bôi một chút kem vaseline vào phần trước của vách ngăn mũi.
- Vệ sinh mũi đúng cách.
- Ăn đủ chất, uống đủ nước.
Mời quý vị vào phần Audio để nghe Bác sĩ Phước Võ trình bày chi tiết về tình trạng chảy máu mũi.
